"Dây dưa" đại hội cổ đông
Tháng 5/2018, Trung tâm dịch vụ đô thị Bạc Liêu (TTDV), đơn vị sự nghiệp chuyên đảm nhận thực hiện các dịch vụ công của tỉnh Bạc Liêu như: thu gom, vận chuyển rác thải, thoát nước, cây xanh đô thị đã được phê duyệt phương án chuyển đổi thành công ty cổ phần.
Theo Quyết định số 731 ngày 2/5/2018 của UBND tỉnh Bạc Liêu phê duyệt phương án cổ phần hóa của TTDV, vốn điều lệ được xác định cho Trung tâm này là 35,7 tỷ đồng, cổ phần nhà nước nắm giữ 51% vốn điều lệ, cổ phần phát hành lần đầu ra công chúng là 1.749.300 cổ phần với mệnh giá 10 ngàn đồng/cổ phần.
Quyết định công bố giá trị TTDV được UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành vào ngày 22/3/2018 cho thấy, giá trị thực tế của TTDV tiếp tục được xác định là hơn 37 tỷ đồng. Trong đó, giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại TTDV gần 36 tỷ đồng. Toàn bộ giá trị quyền sử dụng đất công thuộc quyền quản lý sử dụng của TTDV trước cổ phần hóa, UBND tỉnh Bạc Liêu yêu cầu không đưa vào để xác định giá trị doanh nghiệp. Sau khi công bố thông tin về giá trị doanh nghiệp, ngày 20/12/2018, Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh tiến hành bán đấu giá cổ phiếu ra công chúng.
Trong khi Nghị định 126 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần quy định, trong thời hạn 30 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc bán cổ phần, doanh nghiệp cổ phần phải tổ chức đại hội cổ đông lần đầu để chuyển DN thành công ty cổ phần và thực hiện đăng ký doanh nghiệp theo quy định nhưng đến nay đã 17 tháng doanh nghiệp này vẫn chưa tiến hành đại hội.
Ông Đoàn Danh Hưng, người trúng đấu giá hơn 1,3 triệu cổ phần (chiếm 36,51% vốn điều lệ) xác nhận thông tin này và cho hay: Để không gây thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư, ông đã nhiều lần đề nghị Ban chỉ đạo Cổ phần hóa TTDV tỉnh Bạc Liêu chỉ đạo tổ chức đại hội theo quy định để những người trúng đấu giá có thể nắm bắt được tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của TTDV nhưng đến nay ông vẫn chưa nhận được bất cứ tài liệu hay thông tin gì liên quan đến việc tổ chức đại hội cổ đông lần đầu.
Điều chỉnh giá trị doanh nghiệp trái pháp luật?
Giải thích việc dây dưa không tiến hành đại hội cổ đông, trong văn bản số 40 ban hành ngày 28/5/2019, ông Trần Văn Sỹ, Phó Giám đốc Sở Tài chính, Trưởng Ban chỉ đạo Cổ phần hóa TTDV đô thị tỉnh Bạc Liêu cho hay, do vướng mắc liên quan đến xác định lại nguồn vốn nhà nước (giá trị vốn nhà nước thực tế sẽ giảm hơn số liệu đã công bố tại thời điểm xác định giá trị đơn vị) nên đã quá thời gian quy định nhưng vẫn chưa tổ chức Đại hội cổ đông lần đầu để chuyển TTDV đô thị tỉnh Bạc Liêu thành công ty cổ phần theo quy định.
Cũng theo văn bản nói trên, vì giá trị phần vốn nhà nước giảm nên Ban Chỉ đạo đã phối hợp với các đơn vị nghiên cứu và đề xuất UBND tỉnh theo hai hướng là giảm tỷ lệ vốn nhà nước thực tế (nhưng vẫn giữ mức 51% vốn điều lệ theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và dự kiến tỷ lệ vốn cổ phần bán ra ngoài từ chiếm 37,47% vốn điều lệ giảm xuống còn 35,63% vốn điều lệ); hoặc sau khi được UBND tỉnh Bạc Liêu chấp thuận thì Ban Chỉ đạo sẽ làm việc với các cổ đông nhằm thương thảo, thống nhất phương án nêu trên và các nhà đầu tư nhận lại tiền, do phải điều chỉnh lại mức vốn điều lệ như đề cập nêu trên”.
Ông Hưng cảm thấy hoang mang với lý giải trên của đại diện tỉnh Bạc Liêu với các nhà đầu tư, bởi việc lấy lý do điều chỉnh lại giá trị doanh nghiệp để dây dưa đại hội cổ đông lần đầu là hoàn toàn trái pháp luật.
Lâu nay, việc doanh nghiệp cổ phần hóa phải điều chỉnh lại sổ sách theo kết quả định giá lại tạo ra sức ép lớn cho doanh nghiệp sau cổ phần. Để khắc phục bất cập trên, Nghị định 126 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần đã điều chỉnh lại theo hướng hạn chế điều chỉnh số liệu sau khi cơ quan đại diện chủ sở hữu công bố giá trị doanh nghiệp. Và kết quả công bố giá trị doanh nghiệp của cơ quan đại diện chủ sở hữu là một căn cứ quan trọng để xác định giá khởi điểm thực hiện đấu giá bán cổ phần lần đầu của doanh nghiệp cổ phần hóa.
Tại Khoản 2, Điều 25 Nghị định 126 thậm chí còn quy định rất rõ ràng: Việc điều chỉnh lại giá trị doanh nghiệp đã công bố chỉ áp dụng đối với doanh nghiệp cổ phần hóa chưa thực hiện bán đấu giá công khai ra công chúng. Chiếu theo quy định này, việc Ban Chỉ đạo cổ phần hóa TTDV định điều chỉnh lại giá trị doanh nghiệpsau khi Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh bán đấu giá cổ phần ra công chúng là có dấu hiệu trái pháp luật.
Trong đơn gửi cơ quan chức năng, một số nhà đầu tư cho biết: Có một số tài sản của TTDV đã được tính vào giá trị DN trong quá trình xác định phần vốn của Nhà nước tại TTDV nhưng bỗng dựng bị đánh giá lại là tài sản công và UBND tỉnh Bạc Liệu đã tiến hành thu hồi, rút tài sản này khỏi giá trị mà cơ quan này trước đó đã công bố. Việc làm trái luật này làm giảm giá trị DN sau cổ phần hóa mà còn ảnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các cổ đông.