Có thể xử lý hình sự Công ty Texmart Vina Phú Thọ “chây ì” nợ đọng BHXH

Doanh nghiệp “chây ì”… người lao động kêu cứu

NLĐ đang làm việc tại Cty Texmart Vina (khu Liên Minh, phường Minh Phương, TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) cho biết, trong thời gian làm việc tại Công ty, họ đã tham gia đóng BHXH theo quy định. Tuy nhiên, hàng tháng Công ty vẫn trừ tiền bảo hiểm của NLĐ từ quỹ tiền lương nhưng lại không đóng cho cơ quan BHXH.

Đáng nói, sự việc này diễn ra từ tháng 7/2016 đến nay và trong thời gian đó, NLĐ đã có rất nhiều đơn kiến nghị lên phía công ty nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời. 

“Chúng tôi nhận thấy việc Cty Texmart Vina không đóng BHXH cho NLĐ là không đúng với quy định của pháp luật. Điều này làm mất đi quyền lợi cũng như các chế độ mà đúng ra chúng tôi phải được hưởng. Cụ thể, có NLĐ tại công ty giờ con đã 3 tuổi mà chưa được hưởng chế độ thai sản. Hay chế độ ốm đau của NLĐ suốt thời gian qua cũng không được giải quyết. Điều này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống công nhân chúng tôi. Trong khi đó, chúng tôi nhận thấy công ty vẫn hoạt động bình thường, không có khó khăn gì” – một NLĐ làm việc tại Cty Texmart Vina cho biết.

Theo tìm hiểu của PV, sau khi nhận được đơn đề nghị của NLĐ, ngày 30/8/2018, UBND tỉnh Phú Thọ đã có Văn bản số 3909/UBND-KGVX chỉ đạo tổ chức Đoàn thanh tra liên ngành đối với Cty Texmart Vina.

Sau khi kết thúc thanh tra, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Phú Thọ - đơn vị được giao chủ trì đã ban hành Kết luận thanh tra số 1824/KL-SLĐTBXH ngày 26/10/2018 - đã chỉ ra hàng loạt vi phạm của Cty Texmart Vina về việc chấp hành quy định của pháp luật lao động, pháp luật BHXH.

Cụ thể, Sở LĐTB&XH tỉnh Phú Thọ cho biết: Cty Texmart Vina nợ đóng BHXH trong thời gian dài với số tiền lớn. Tính đến hết tháng 8/2018, Cty Texmart Vina nợ tổng số tiền bảo hiểm là hơn 5,9 tỷ đồng. 

Đáng chú ý, tính từ năm 2016 đến tháng 8/2018, tổng số tiền Cty Texmart Vina đã thu của NLĐ hơn 1,5 tỷ đồng tiền đóng BHXH (trích 10,5% lương hàng tháng) nhưng chưa nộp cho BHXH tỉnh Phú Thọ theo quy định. 

Theo đó, Đoàn thanh tra đề nghị Cty Texmart Vina phải thực hiện nộp ngay số tiền hơn 1,5 tỷ đã thu của NLĐ về BHXH tỉnh Phú Thọ chậm nhất trong tháng 12/2018. Đồng thời, đề xuất UBND tỉnh Phú Thọ có biện pháp yêu cầu Cty Texmart Vina thực hiện thu, đóng BHXH đối với NLĐ thuộc diện đóng BHXH bắt buộc đầy đủ, kịp thời và cam kết lộ trình đóng BHXH đối với khoản nợ hơn 5,9 tỷ đồng trong thời gian từ tháng 11/2018 đến hết tháng 6/2019.

Tuy nhiên, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Phú Thọ cho biết, sau khi bị thanh tra, Cty Texmart Vina vẫn không thực hiện nộp số tiền BHXH nợ đóng và số tiền BHXH đã thu của NLĐ về cơ quan BHXH tỉnh Phú Thọ. Vì vậy, không giải quyết được quyền lợi liên quan đến BHXH cho NLĐ, dẫn đến NLĐ liên tục ngừng việc tập thể, tập trung trước cổng công ty phản đối chủ DN. Gần đây nhất là việc 200 NLĐ công ty ngừng việc tập thể để đòi chế độ BHXH diễn ra vào ngày 13/6/2019 gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự trên địa bàn.

Trước tình hình đó, ngày 18/6/2019, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Phú Thọ đã có văn bản số 1101/SLĐTBXH-TTr chuyển đơn kiến nghị và đề nghị xem xét, xử lý việc thực hiện chế độ BHXH của NLĐ tại Cty Texmart Vina sang Công an tỉnh Phú Thọ và đề nghị xem xét, củng cố hồ sơ, xử lý theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó, sau nhiều lần kiểm tra, thanh tra nhưng Cty vẫn cố tình chây ì, để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, ngày 21/6/2019, BHXH tỉnh Phú Thọ tiếp tục có Văn bản số 490/BHXH-TTKT gửi Công an tỉnh Phú Thọ đề nghị xem xét, xử lý việc nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN tại Cty Texmart Vina.

Tuy nhiên, đến nay Cty Texmart Vina vẫn ngang nhiên “phớt lờ” mọi yêu cầu và chỉ đạo từ phía cơ quan chức năng, “chây ì” không thực hiện nộp số tiền BHXH nợ đọng và số tiền BHXH đã thu của NLĐ. Theo thống kê của BHXH tỉnh Phú Thọ, tính đến hết tháng 2/2020, Textmart Vina nợ 36 tháng với số tiền hơn 6,3 tỷ đồng. Do đó, mọi chế độ, quyền lợi của NLĐ liên quan đến BHXH, BHYT suốt những năm qua chưa được giải quyết, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của NLĐ.

Có thể bị xử lý hình sự

Trao đổi về vấn đề trên, Luật sự Nguyễn Đức Hùng - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, Đoàn luật sư TP Hà Nội - cho biết, hành vi nợ tiền BHXH của Cty Texmart Vina là hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc, đó là hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Điều 17 Luật BHXH năm 2014. Tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm thì hành vi này có thể bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.  

Cụ thể, theo quy định tại Khoản 2 Điều 26 Nghị định 95/2013/NĐ-CP ngày 22/08/2013 của Chính phủ quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực lao động, BHXH và đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, thì người sử dụng lao động là cá nhân có hành vi “chậm đóng BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp” sẽ bị “phạt tiền với mức từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản VPHC nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng”. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân nêu trên.

Ngoài ra, người vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc truy nộp số tiền BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp chưa đóng, chậm đóng và buộc đóng số tiền lãi của số tiền BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp chưa đóng, chậm đóng theo mức lãi suất của hoạt động đầu tư từ Quỹ BHXH trong năm.

Bên cạnh đó, Luật sư Nguyễn Đức Hùng cho biết, theo quy định tại Điều 216 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì những sai phạm xảy ra tại Cty Texmart Vina có thể bị xử lý hình sự theo quy định “tội trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ” đối với những hành vi vi phạm xảy ra từ 0 giờ 00 phút ngày 01/01/2018, vi phạm từ 06 tháng liên tục hoặc cộng dồn trở lên và đã bị xử phạt VPHC về hành vi này mà còn vi phạm.

Theo đó, để bảo đảm các quyền lợi hợp pháp cho NLĐ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng - kiến nghị: Các cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ cần có những biện pháp quyết liệt và triệt để hơn, xử lý thật nghiêm minh các hành vi trốn đóng, chậm đóng, hoặc chiếm dụng tiền đóng, hưởng BHXH, thậm chí cương quyết xử lý hình sự đối với những vụ việc nghiêm trọng. Có như vậy thì mới đủ sức hạn chế, răn đe và phòng ngừa vi phạm, bảo vệ được các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ.