Chiều 3/1, phiên tòa xét xử bị cáo Phan Quốc Việt và 37 bị cáo khác trong vụ án các cơ quan, tổ chức, Nhà nước bị thiệt hại hơn 1.235 tỷ đồng ra xét xử tại TAND TP Hà Nội tiếp tục diễn ra.
38 bị cáo bị cáo xét xử về các tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Trong đó, bị cáo Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng Bộ KH&CN) bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Theo cáo buộc, Chu Ngọc Anh giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ KH&CN từ tháng 4/2016, đến ngày 25/9/2020. Chu Ngọc Anh biết rõ quyền sở hữu kết quả nghiên cứu Đề tài thuộc về Nhà nước do Bộ trưởng Bộ KH&CN làm đại diện theo quy định của Luật KH&CN, Luật Quản lý tài sản công và pháp luật có liên quan.
Tuy nhiên, khi được Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế kỹ thuật Bộ KH&CN) báo cáo trên cơ sở đề xuất đặt hàng của Học viện Quân Y (HVQY), Chu Ngọc Anh và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) đã thực hiện các hành vi trái pháp luật để giúp Cty Việt Á sử dụng kết quả nghiên cứu Đề tài.
Cụ thể, Chu Ngọc Anh đã ký Quyết định phê duyệt giao HVQY chủ trì, Cty Việt Á phối hợp thực hiện Đề tài, kinh phí thực hiện hơn 18,9 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước. Phạm Công Tạc đã ký Quyết định thành lập Hội đồng giao trực tiếp và Tổ thẩm định kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đột xuất phòng, chống dịch bệnh Covid-19, xác định kinh phí của Đề tài là 18,98 tỷ đồng; sau đó ký Quyết định thành lập Hội đồng đánh giá, nghiệm thu giai đoạn 1 Đề tài (không có trong kế hoạch nghiên cứu Đề tài) để Hội đồng họp và có biên bản nghiệm thu, giúp Cty Việt Á sử dụng kết quả nghiệm thu này để lập hồ sơ đăng ký và được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành test xét nghiệm trái quy định của pháp luật.
2 bị cáo biết rõ Cty Việt Á sử dụng kết quả nghiên cứu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, đưa vào sản xuất thương mại trái quy định của pháp luật nhưng không thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý, tài sản của Nhà nước do mình là đại diện Chủ sở hữu; Chu Ngọc Anh đồng ý để Phạm Công Tạc chủ trì tổ chức họp báo, ra thông cáo báo chí thể hiện Bộ Y tế đã cấp phép sử dụng test xét nghiệm cho Cty Việt Á, năng lực sản xuất của Công ty Việt Á.
Chu Ngọc Anh còn trực tiếp ký Quyết định khen thưởng, ký Tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ khen thưởng cho Cty Việt Á và chỉ đạo ông Trần Văn Tùng (Thứ trưởng Bộ KH&CN) ký công văn gửi UBND TP.HCM đề nghị, giúp Cty Việt Á được tặng Huân chương Lao động hạng ba, không đúng đối tượng, thành tích để hỗ trợ truyền thông, quảng bá hình ảnh, tạo điều kiện để Việt Á biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước thành sản phẩm thương mại của Cty Việt Á.
Sau khi thực hiện những hành vi trái pháp luật, có lợi cho Cty Việt Á, Chu Ngọc Anh, Phạm Công Tạc đã được Phan Quốc Việt đưa tiền cảm ơn. Trong đó, Việt đưa cho Chu Ngọc Anh số tiền 200.000 USD (tương đương hơn 4,6 tỷ đồng), đưa cho Phạm Công Tạc số tiền 50.000 USD (tương đương hơn 1,1 tỷ đồng).
Tại tòa, cựu Bộ trưởng Chu Ngọc Anh khai, bị cáo ký Quyết định giao đề tài nghiên cứu cho HVQY trên cơ sở tư vấn của Hội đồng khoa học. Khoản tiền chi cho đề tài này là 18,9 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước cấp cho Bộ KH&CN. Đối với đề tài này thì không có nghiệm thu từng giai đoạn.
Về số tiền 200.000 USD đã nhận từ Phan Quốc Việt, ông Chu Ngọc Anh khai, khoảng tháng 8/2020, Phan Quốc Việt có nhắn tin xin gặp để báo cáo về kết quả chống dịch và đưa túi quà. Bị cáo tưởng Việt đưa sản phẩm, không nghĩ bên trong có tiền nên cất vào tủ. Khi chuyển phòng, bị cáo cất tiền vào vali định trả lại khi gặp Việt và nghĩ nhận tiền của doanh nghiệp là sai; sau đó dịch bệnh kéo dài, chưa kịp trả lại.
Tương tự, bị cáo Phạm Công Tạc khai bản thân là cấp phó, giúp việc cho Bộ trưởng giải quyết vấn đề chuyên môn, có liên đới trách nhiệm về quản lý đề tài. Về kết luận số tiền Việt đưa cho bị cáo là 50.000 USD, ông Tạc khai chỉ nhận 100 triệu đồng.
Theo lời trình bày của ông Tạc, ngày 21/4/2021, sau cuộc họp, Việt muốn đến thăm ông và để lại bộ kit, nói là “có cành đào tết để tặng”. “Bị cáo nghĩ là truyền thống Á Đông nhưng khi mở ra thì thấy ngoài bộ kit còn có 2 cọc tiền trị giá 50 triệu đồng”, ông Phạm Công Tạc nói./.
