Cư ngụ bất hợp pháp, cất nhà, trồng rau trên đất mồ mả
Một ngày cuối tháng 2/2020, PV vào khu đất thuộc thửa 22, 24, 23 tờ bản đồ thứ 9 (số 53 theo tài liệu năm 2005) tại khu phố 1, phường Hiệp Thành, quận 12, TP HCM để xác minh phản ánh nói trên của người dân. Trước mắt chúng tôi là những bãi rau được trồng theo từng luống, bao quanh những ngôi mộ. Trong khu đất còn mọc lên hai ngôi nhà, dù nơi đây không phải là nơi để cất nhà.
Bà Đầu Thị Kim Cúc (ngụ quận Bình Thạnh) và bà Phạm Thị Thoa (ngụ quận 10), đại diện cho gần 10 người liên quan sự việc, bức xúc phản ánh: “Nơi trang nghiêm, nơi an nghỉ của cha ông chúng tôi bỗng chốc bị biến thành vườn rau, tưới đủ thứ ô uế. Con cháu ai cũng đau cắt lòng. Thế nhưng, khi chúng tôi nhờ cơ quan chức năng địa phương can thiệp nhằm chấm dứt tình trạng có người cư trú bất hợp pháp, trồng rau trên khu đất mộ này, trả lại hiện trạng ban đầu thì cán bộ địa phương lại đổ tới, đổ lui, chưa chịu xử lý”.
Bà Cúc cho hay, bà và những người khác là người thừa kế hợp pháp của các thành viên Hội Phật tử Đại Từ Bi, những người có quyền sử dụng đất tại các lô này. Lô đất trước đây do cụ Đinh Thị Ý, Trưởng đoàn Hội Phật Tử Đại Từ Bi, đại diện cho các thành viên của hội đứng ra mua từ chùa Vĩnh Nghiêm để làm nghĩa trang, chôn cất những người chết của hội.
Các bản án trước đó của tòa đã bác yêu cầu tranh chấp thừa kế của các con bà Đinh Thị Ý do đây không phải là tài sản riêng của bà Ý. Đây là phần đất sử dụng chung của các thành viên Hội Phật tử Đại Từ Bi, do đó phải được sự quản lý, trông coi chung của con cháu những người có mộ nằm trên đất.
Thế nhưng, theo bà Cúc và bà Thoa, thời gian qua, ông Phạm Văn Đồng (quê Nam Định) bị cho là vẫn xâm phạm khu đất này để trồng hoa màu nhằm thu lợi. “Chúng tôi nhiều lần yêu cầu ông Đồng chấm dứt việc xâm phạm đất nghĩa trang, nhưng ông Đồng không thực hiện. Không còn cách nào khác, chúng tôi đành làm đơn phản ánh hành vi nêu trên của ông Đồng đến Công an phường Hiệp Thành để nhờ cơ quan chức năng xử lý theo thẩm quyền. Thế nhưng, ông Đồng hiện vẫn xâm phạm khu đất, khiến chúng tôi rất bức xúc”, bà Cúc và bà Thoa bày tỏ.
Theo tìm hiểu, trước phản ánh của người dân, Công an phường đã làm việc với ông Đồng nhưng ông Đồng không đồng ý ra khỏi khu đất. Ông Đồng cho rằng đã có “hợp đồng lao động canh tác” ngày 5/11/2003 với một số con của bà Đinh Thị Ý nên “khi nào có quyết định của cơ quan chức năng thì tôi mới dời đi”.
Cũng theo cơ quan công an, theo quy định của Luật Cư trú, ông Đồng không đủ điều kiện để đăng ký và cấp sổ tạm trú tại ngôi nhà nằm trên khu đất của Hội Phật tử Đại Từ Bi nói trên. Vì vậy phường lập hồ sơ quản lý việc cư trú, không cấp sổ tạm trú. Mặt khác, trên đất trên còn có ông Ngô Đức Nguyên. Ông này ban ngày có mặt tại khu đất nhưng đêm đăng ký tạm trú tại nơi khác... Cơ quan công an cho rằng không có thẩm quyền buộc ông Đồng và ông Nguyên rời khỏi khu đất theo yêu cầu của các đương sự. “Khi nào có quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì Công an phường sẽ phối hợp thực hiện. Công an phường đề nghị các ông bà có đơn liên hệ tòa án để được giải quyết theo thẩm quyền”, Công an phường trả lời.
 |
| Một ngôi nhà không số được mọc lên trên khu đất mộ |
 |
| Những luống rau được trồng bao quanh những ngôi mộ |
Quận sẽ kiểm tra, xử lý
Trao đổi với PV, bà Đầu Thị Kim Cúc không đồng ý với cách trả lời này của công an địa phương.
Theo bà Cúc và Luật sư (LS) Lê Dũng (Đoàn LS TP HCM), việc ông Đồng cư trú trên đất nghĩa trang là bất hợp pháp. Trước đến nay, con cháu của những người có mộ trên đất không đồng ý cho ông này cư ngụ ở đây. Do vậy, hành vi cư trú của ông Đồng là trái quy định pháp luật về cư trú theo quy định tại Điều 30 Luật Cư trú năm 2006, sửa đổi, bổ sung năm 2013 và Điều 6 Nghị định số 3/2014.
Ở đây, người dân chỉ gửi đơn trình báo yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính đối với hành vi cư trú bất hợp pháp của ông Đồng, chứ không yêu cầu công an giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất. Do đó, mặc dù Công an phường Hiệp Thành đã xác định việc ông Đồng cư trú trên đất nghĩa trang là không có căn cứ nhưng lại lấy lý do “tranh chấp quyền sử dụng đất để không giải quyết theo đơn của người dân là không hợp lý”, theo nhận định của LS Dũng.
Tiếp nữa, theo các khổ chủ, diện tích đất này là đất nghĩa trang, không phải là đất nông nghiệp. Hiện ông Đồng đang thực hiện hành vi trồng rau, không chỉ làm ảnh hưởng đến đời sống tâm linh, tinh thần của các gia đình mà còn làm dấy lên lo ngại về tình trạng mất vệ sinh thực phẩm, phát tán các vi khuẩn bất lợi cho sức khỏe con người. Hành vi trồng rau trên đất mồ mả của ông Đồng phải được cơ quan chức năng sớm xử lý triệt để.
Bà Cúc nói: “Vì lợi ích của những người có liên quan và trật tự chung của địa phương nên chúng tôi đã tuân thủ pháp luật, gửi đơn nhờ địa phương xử lý, tránh các xung đột. Thế nhưng, cơ quan chức năng lại đùn đẩy trách nhiệm khiến vụ việc phức tạp hơn. Chúng tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền sớm vào cuộc để trả lại hiện trạng ban đầu khu nghĩa địa, trả lại sự tôn nghiêm cho cha ông chúng tôi đang an nghỉ”.
PV cũng đã phản ánh sự việc với lãnh đạo UBND quận 12 để có hướng xử lý. Ông Lê Trương Hải Hiếu - Chủ tịch UBND quận 12 cho biết đã chuyển thông tin liên quan cho UBND phường Hiệp Thành và Ban Tiếp công dân để kiểm tra lại vụ việc. Đồng thời, Ban Tiếp công dân sẽ liên hệ, hướng dẫn người dân làm đơn gửi UBND quận để có cơ sở giải quyết những bức xúc này của họ...
PLVN sẽ tiếp tục thông tin sự việc.
