Vì sao dân chưa gỡ rào chắn?
Sau khi người dân ở TDP Lại Bằng 2 cùng nhau góp tiền để dựng hàng rào, cọc tre ngăn “cát tặc” khai thác trộm trên sông Bồ, lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã chỉ đạo Sở TN&MT tiến hành kiểm tra, đo đạc lại các khu vực mỏ cát sỏi trên.
Ngày 16/5, khi nghe thông tin sẽ có lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo Sở tới đối thoại, dù đang bận mùa vụ nhưng cả trăm người dân đã tới nhà văn hóa TDP Lại Bằng 2. Tuy nhiên, khi biết chỉ có lãnh đạo thị xã Hương Trà cùng các phòng, ban chức năng, người dân bỏ về. Được vận động, có chừng 20 người ở lại.
Tại buổi đối thoại, dân phản ánh việc Công ty TNHH MTV xây dựng giao thông Tuấn Hải khai thác vô tội vạ, cả trong và ngoài khu vực mỏ được cấp phép, khiến đất đai hai bên bờ sông Bồ bị sạt lở nặng nề. Dân nhiều lần kiến nghị lên các cấp chính quyền, kể cả trong các buổi tiếp xúc cử tri, trong các cuộc họp của làng, tổ dân phố... nhưng sự việc không được giải quyết triệt để.
Ông Hoàng Mạnh cho biết: “Sở TN&MT mà lại không có, chúng tôi đối thoại với ai đây? Do chưa có kết quả chính thức việc xử lý DN nên dân chưa đồng tình tháo dỡ cọc tre. Tôi thấy rằng chính quyền chưa giám sát tốt việc DN khai thác cát nên mới xảy ra chuyện đáng tiếc trên. Mong cấp trên xử lý nhanh, ai sai nấy chịu, ai chịu trách nhiệm chính… để dân chúng tôi an tâm sản xuất”.
Một đoạn bờ sông bị xói lở nghiêm trọng. |
Bà Nguyễn Thị Hạ (67 tuổi, ngụ tổ dân phố Lại Bằng 2), bức xúc: “Miếu làng 400 năm, hàng năm cứ ngày 20/2 Âm lịch con em đến đó nhang khói, giờ sắp bị sạt lở, cuốn trôi. Gia đình tôi mới đây khi đi tảo mộ mới phát hiện ra 10 ngôi mộ gia tộc bị sạt lở trôi mất. Những mất mát này làm sao sửa chữa, bù đắp lại được?”.
Đề xuất xử phạt 1,6 tỷ
Công ty Tuấn Hải được UBND tỉnh cấp phép khai thác ở 2 khu mỏ Khe Băng và bãi bồi Lại Bằng (thuộc phường Hương Vân, thị xã Hương Trà) với diện tích 7,2ha, thời hạn khai thác 5 năm kể từ năm 2016.
Theo lãnh đạo Sở TN&MT, trước đây, khi thanh, kiểm tra thì mọi việc vẫn bình thường. Nhưng có thể từ thời điểm sau Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, giá cát đột nhiên tăng cao nên Tuấn Hải đưa cả xà lan, nhân công từ phía Bắc vào khai thác ồ ạt.
Tại hai mỏ trên, theo kết quả đo đạc của Trung tâm Kỹ thuật Công nghệ thông tin, Tuấn Hải đã khai thác vượt độ sâu nhiều lần so với độ sâu được cấp phép. Cụ thể, tại mỏ Khe Băng tiến hành khoan 22 lỗ, trong đó chỉ có 8 lỗ khoan chưa vượt độ sâu cho phép, 1 lỗ khoan Tuấn Hải chưa khai thác, còn lại 13 lỗ đều vượt độ sâu (từ 0,03m đến 9,8m). Còn 7 lỗ khoan khu vực mỏ bãi bồi Lại Bằng, số liệu thể hiện công ty này đều khai thác vượt mức cho phép, vượt thấp nhất là 2,28m và cao nhất là 7,49m.
Ông Hồ Đắc Trường (Phó Giám đốc Sở TN&MT), thông tin thêm, hành vi khai thác cát sỏi lòng sông vượt quá phạm vi ranh giới độ sâu được phép khai thác từ 0,5m trở lên đã vi phạm quy định tại điểm c, khoản 6, Điều 36 Nghị định số 33/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản.
Với việc Công ty Tuấn Hải vi phạm độ sâu như trên, Sở sẽ tham mưu UBND tỉnh xử phạt với mức phạt vượt khung là 800 triệu đồng/mỏ. Tổng số tiền xử phạt với Công ty Tuấn Hải là 1,6 tỷ đồng. Ngoài ra, còn tước giấy phép khai thác cho đến hết thời hạn cấp mỏ.
Sau khi tham mưu UBND tỉnh về mức xử phạt, Sở sẽ tiếp tục đấu tranh, làm rõ về những sai phạm của công ty này ở phạm vi ngoài khu vực hai mỏ nói trên. Đồng thời yêu cầu Công ty Tuấn Hải phải nghiêm chỉnh việc hoàn thổ ở những nơi đã khai thác vượt quá độ sâu cho phép.
Được biết, đại diện Công ty Tuấn Hải đã ký vào biên bản thừa nhận hành vi vi phạm nói trên.
Liên quan đến sự việc, ông Nguyễn Xuân Ty (Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà) cho hay: “Những kiến nghị của dân là có cơ sở, sai phạm của doanh nghiệp đã có. Còn vấn đề rào tre trên sông Bồ, bà con đều nhìn nhận đây là việc làm sai trái nên chúng tôi mong muốn người dân hãy bình tĩnh, tự nguyện tháo dỡ; chính quyền sẵn sàng hỗ trợ các phương tiện tháo dỡ, giúp bà con thực hiện tốt các quy định của pháp luật về bảo vệ bờ sông cũng như giao thông đường thủy. Về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, đê kè bảo vệ sông, thị xã ghi nhận và báo cáo UBND tỉnh nghiên cứu, đầu tư”.
Ông Ty cũng thẳng thắn thừa nhận trách nhiệm của địa phương trong việc quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản.
Ông Hồ Đắc Trường (Phó Giám đốc Sở TN&MT) cũng thừa nhận: “Đúng là Sở cùng với Công an tỉnh, các địa phương, các lực lượng chức năng chưa có sự phối hợp chặt chẽ”.