Hưởng lợi sai quy định hơn 500 tỷ
Tháng 4/2017, sau khi xác minh đơn tố cáo liên quan đến những sai phạm trong việc thực hiện dự án Tân Thắng, TTCP đã có báo cáo trình Thủ tướng, trong đó xác định việc TP HCM cho phép khấu trừ tiền đền bù, hỗ trợ về đất với số tiền hơn 514 tỷ vào tiền sử dụng đất mà chủ dự án phải nộp là chưa phù hợp với quy định và kiến nghị thu hồi số tiền này về cho ngân sách nhà nước.
Sau khi cơ quan thanh tra có báo cáo kết luận nói trên, Công ty Cổ phần Gamuda Land có đơn khiếu nại đến Thủ tướng. Ngày 10/9/2018, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình có ý kiến chỉ đạo, giao TTCP chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính, UBND TP HCM, xem xét khiếu nại của DN này.
Theo tìm hiểu, khu đất thực hiện dự án Tân Thắng có diện tích khoảng 908m2 tại phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú vốn được UBND TP HCM giao Công ty Cổ phần địa ốc Sài Gòn Thường Tín (Cty Sacomreal) đầu tư. Sau đó, Sacomreal chuyển giao vai trò đầu tư dự án cho công ty thành viên (Sacomreal chiếm 90% cổ phần) là Sài Gòn Thường Tín Tân Thắng.
Đến tháng 10/2010, chủ đầu tư dự án tiếp tục có thay đổi khi Sacomreal chuyển nhượng 60% cổ phần sở hữu tại Tân Thắng cho Gamuda Land Sdn.Bhd (DN Malaysia). Và đến nay, theo thông tin TTCP đưa ra thì DN ngoại này đóng cổ đông chi phối trong vai trò chủ DA Tân Thắng khi chiếm 60% vốn điều lệ đăng ký lần đầu; hiện chiếm 98% vốn điều lệ.
Ngày 22/6/2011, UBND TPHCM có Quyết định 3169 phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất thuê theo giá thị trường của dự án.
Theo đó, tiền thuế đất mà chủ dự án này phải một lần cho ngân sách là hơn 1.790 tỷ đồng và chủ đầu tư được thanh toán lại chi phí bồi thường, hỗ trợ với diện tích đất giao thông, cây xanh, mặt nước phục vụ cho mục đích công cộng với số tiền hơn 500 tỷ. Nhờ có quyết định này mà sau đó chủ dự án chỉ phải đóng 662 tỷ cho ngân sách số tiền thuê đất phải nộp.
Đề nghị thu hồi về ngân sách
Đáng chú ý, khác với quan điểm của cơ quan Thanh tra, Sở Tài chính TP HCM cho rằng, vì chủ đầu tư dự án có sự tham gia góp vốn của Gamuda Land Sdn.Bhd của Malaysia nên dự án này thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo Nghị định 197/2014/NĐ-CP. Do đó, việc hoàn trả tiền bồi thường cho chủ đầu tư là phù hợp quy định.
Tuy nhiên, trong Báo cáo số 1390 do Phó Tổng TTCP Đặng Công Huẩn ký ban hành ngày 16/8/2019 tiếp tục khẳng định, với diện tích đất đường giao thông nội bộ, đất công viên cây xanh và diện tích mặt nước theo quy hoạch xây dựng chi tiết tỷ lệ 1/500, được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất; nên chủ đầu tư không được khấu trừ tiền đền bù, hỗ trợ về đất vào tiền sử dụng đất phải nộp mà được tính vào vốn đầu tư dự án.
Từ đó, cơ quan thanh tra xác định, việc UBND TP HCM cho phép Tân Thắng khấu trừ 514 tỷ đền bù, hỗ trợ về đất vào tiền sử dụng đất phải nộp là chưa phù hợp với quy định tại điểm a khoản 1 Điều 3 Nghị định 197/2014/NĐ-CP.
TTCP cũng cho rằng, quan điểm của Sở Tài chính TP HCM đưa ra như nói trên là chưa phù hợp. Bởi tại thời điểm Gamuda Land nhận chuyển nhượng 60% cổ phần phổ thông của Tân Thắng, từ Sacomreal và được Sở KH&ĐT cấp điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần 3, công tác đền bù giải phóng mặt bằng của dự án đã được thực hiện xong. Gamuda Land không trực tiếp chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Do đó không thể áp dụng điểm c khoản 1 Điều 3 Nghị định 197 để hoàn trả chi phí đền bù, hỗ trợ về đất cho Tân Thắng được.
Từ kết quả kiểm tra, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo UBND TPHCM thu hồi về cho ngân sách nhà nước số tiền 514 tỷ mà trước đây UBND TP đã cho phép Tân Thắng khấu trừ vào tiền sử dụng đất phải nộp.
