Phải chăng những thắc mắc này của họ là có cơ sở, căn cứ để giải quyết? Việc chính địa phương ban hành một số quyết định, văn bản liên quan đến dự án này chưa phù hợp với quy định cần phải được xem xét xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có vi phạm.
Giao đất sai đối tượng, vượt hạn mức
Sau khi Dự án trục đường chính 27m được hoàn thành, các hộ dân tại xã Bộc Bố có đơn tập thể gửi UBND xã và huyện Pác Nặm đề nghị xác định lại ranh giới thu hồi đất và có nguyện vọng được giao lại phần đất đã bị thu hồi để làm đường mà còn dư kết. Tuy nhiên, sau nhiều lần tổ chức đối thoại giữa người dân và chính quyền huyện Pác Nặm, các bên vẫn không thống nhất được phương án.
Trong thời gian này, các hộ dân ven trục đường chính 27m tiếp tục xây dựng, cơi nới nhà cửa… lấn chiếm vào phần đất mà Nhà nước đã thu hồi. Để giải quyết vấn đề, tháng 3/2015 UBND huyện Pác Nặm đã đề xuất xin chủ trương với UBND tỉnh Bắc Kạn về việc giao phần đất dư kết này cho các hộ dân, cá nhân liền kề không thông qua hình thức đấu giá quyền sử đụng đất.
Trên cơ sở đó, ngày 6/5/2015, UBND tỉnh Bắc Kạn có Văn bản số 1608/UBND-XDCB về việc quản lý và sử dụng đất đã thu hồi tại trục đường chính 27m Trung tâm huyện Pác Nặm. Theo đó, UBND tỉnh đồng ý chủ trương cho UBND huyện Pác Nặm thực hiện phương án giao đất có thu tiền sử dụng đất theo hình thức không qua đấu giá quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình cá nhân, có liên quan.
Sau khi được UBND tỉnh đồng ý với đề xuất trên, ngày 27/8/2015 UBND huyện Pác Nặm đã ban hành Quyết định số 1945/QĐ-UBND về việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết (tỷ lệ 1/500) khu dân cư tại khu đất đã thu hồi thuộc trục đường 27m tại trung tâm huyện Pác Nặm. Theo bản vẽ quy hoạch, khu đất này được phân thành 48 lô đất. Trong tổng số 44 hộ dân có liên quan là có đất bị thu hồi để xây dựng công trình đường 27m thì chỉ có 27 hộ có đất liền kề với khu đất được phân lô.
Theo chủ trương của UBND tỉnh Bắc Kạn, các lô đất trên sẽ được giao cho các hộ dân có liên quan là 44 hộ có đất bị thu hồi. Nhưng không hiểu vì sao UBND huyện Pác Nặm lại không thực hiện theo chủ trương đó mà chỉ giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân có đất liền kề dọc trục đường 27m.
Mặc dù không có sự đồng nhất giữa chủ trương của tỉnh và huyện, ngày 16/6/2016, UBND huyện Pác Nặm đã ban hành Quyết định số 1221a/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá cho các hộ gia đình, cá nhân dọc trục đường 27m khu vực trung tâm huyện. Đến ngày 22/6/2016, UBND huyện này ban hành Quyết định số 1243/QĐ-UBND về việc giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua hình thức đấu giá cho các hộ gia đình, cá nhân dọc trục đường 27m. Theo đó, 34 lô đất đã được giao cho 17 hộ gia đình cá nhân tại thôn Đông Lẻo, xã Bộc Bố với tổng diện tích hơn 2100m2.
Như thông tin đã phản ánh trong bài viết trước, người dân tại xã Bộc Bố - Pác Nặm cho rằng việc UBND huyện Pác Nặm tiến hành giao đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua hình thức đấu giá này là vi phạm quy định tại Luật Đất đai và các quy định khác của pháp luật.
Đại diện người dân cho rằng, diện tích đất đã được thu hồi mà còn dư kết sau khi làm đường làm đường trục chính 27m thì phải được coi là đất công. Mặc dù UBND tỉnh Bắc Kạn có chủ trương và các quyết định về việc sử dụng diện tích đất đó để xây dựng khu dân cư và công trình công cộng, nhưng việc giao và bán số đất này phải được bán và giao theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất thông qua hình thức đấu giá.
Còn nếu như giao đất trực tiếp không qua đấu giá như cách làm hiện nay, thì những người được giao đất theo Quyết định 1243/QĐ-UBND ngày 22/6/2016 của UBND huyện Pác Nặm (Quyết định số 1243) cũng không là đối tượng đủ điều kiện để giao đất ở không qua đấu giá quyền sử dụng đất. Theo thông tin người dân phản ánh, trong số 17 hộ gia đình, cá nhân được giao đất ở tại Quyết định số 1243 thì có 16 hộ gia đình, cá nhân đã có đất ở tại địa phương, chỉ duy nhất có 01 hộ gia đình là không có đất ở.
Không những giao đất sai đối tượng, quyết định giao đất này của UBND huyện còn vi phạm trong việc giao đất vượt hạn mức. Cá biệt nhất là trường hợp của hộ ông Quách Văn Huân giao vượt hạn mức lên tới 290m2. Hộ ông Huân được giao 490m2 đất, trong khi hạn mức theo quy định chỉ cho phép giao là 200m2. Ngoài trường hợp của ông hộ ông Huân còn có gia đình ông Nông Quốc Tuấn cũng được giao đất vượt hạn mức cho phép. Số diện tích giao vượt hạn mức cho hộ ông Tuấn là 79m2.
Một số người dân cho rằng, sở dĩ ông Huân nhận được những ưu ái như: không làm đơn đề nghị giao đất, được giao đất với diện tích lớn… là do ông Huân và Chủ tịch UBND xã Bộc Bố thời kì đó là ông Quách Văn Thuyết là anh em trong gia đình.
Ngoài việc giao đất sai quy định, vượt hạn mức, người dân nơi đây còn cho rằng, việc thu hồi đất sai lệch so với bản đồ thu hồi đất, không đúng như Chứng chỉ quy hoạch số 18/2005/CCQH do Sở Xây dựng Bắc Kạn cấp ngày 5/5/2005. Theo đó nếu như đúng với quy hoạch, ranh giới thu hồi đất sẽ là một đường thẳng kéo dài và có chiều sâu tính từ mép vỉa hè vào sâu 10m. Tuy nhiên, theo thực tế đo vẽ của cơ quan chuyên môn, ranh giới thu hồi có đường chéo, có một số vị trí thu hồi vượt 1,5m so với chứng chỉ quy hoạch và bản đồ thu hồi. Do vậy, tính từ mép trong vỉa hè ranh giới Nhà nước thu hồi sâu khi xác định lại lên tới 10-11,5m.
“Chủ trương giao đất của tỉnh Bắc Kạn và huyện Pác Nặm trái quy định”
Để tìm hiểu tính pháp lý về việc giao đất trên của UBND tỉnh Bắc Kạn và huyện Pác Nặm, phóng viên Báo PLVN đã có cuộc trao đổi với chuyên gia luật Phan Tiến Duy – Công ty cổ phần tư vấn Luật DLS Việt Nam. Ông Duy phân tích: “Qua xem xét các tài liệu liên quan, chủ trương giao đất của tỉnh Bắc Kạn và huyện Pác Nặm không qua hình thức đấu giá quyền sử đụng đất tại Quyết định số 1243/QĐ-UBND của UNBD huyện Pác Nặm là còn nhiều sai sót, trái quy định. Việc UBND huyện Pác Nặm giao đất ở không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất cho 17 hộ gia đình, cá nhân theo Quyết định 1243 là không đúng đối tượng. Bởi lẽ, trong số 17 hộ gia đình, cá nhân này thì có tới 16 hộ đã có đất ở và đã được Nhà nước giao đất ở. Như vậy, 16 trường hợp này là không đủ điều kiện giao đất ở mà không qua đấu giá quyền sử dụng đất. Việc giao đất cho 16 trường hợp này là vi phạm quy định tại Điều 118 – Luật Đất đai năm 2013 về việc giao đất ở cho hộ gia đình cá nhân phải thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất”.
Liên quan tới sự việc, ngày 24/5/2019, Sở TN&MT tỉnh Bắc Kạn đã có Báo cáo số 106/BC-STNMT gửi UBND tỉnh Bắc Kạn về những vướng mắc liên quan đến Dự án trục đường 27m tại trung tâm huyện Pác Nặm.
Theo nội dung Báo cáo này, Sở TN&MT tỉnh Bắc Kạn đã chỉ ra nhiều điểm thiếu sót trong Quyết định 1243 của UBND huyện Pác Nặm. Cụ thể, Báo cáo của Sở này đã khẳng định việc UBND huyện Pác Nặm giao đất ở không qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng đối tượng, không phù hợp quy định của pháp luật. Báo cáo này cũng nêu rõ UBND huyện Pác Nặm đã giao đất ở vượt hạn mức. Theo quy định tại Quyết định số 21/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bắc Kạn ngày 22/10/2014, hạn mức giao đất ở tại đô thị và nông thôn đối với các phường, thị trấn, các xã thuộc trung tâm huyện cho mỗi hộ gia đình, cá nhân để xây dựng nhà ở tối đa không quá 200m2. Tuy nhiên, tại Quyết định 1243/QĐ-UBND của UBND huyện Pác Nặm đã giao vượt mức đối với 02 hộ gia đình ông Huân và ông Tuấn.
Căn cứ quy định hiện hành và thực tế tại địa phương, Sở TN&MT cũng đã đề xuất UBND tỉnh và Tỉnh uỷ Bắc Kạn phương án giải quyết những bất cập của UBND huyện Pác Nặm trong việc thực hiện dự án trục đường chính 27m là thu hồi Quyết định số 1234. Cũng như đề nghị xem xét xử lý trách nhiệm những tổ chức, cá nhân có sai sót trong quá trình tham mưu, thực hiện.
Thông tin cụ thể, Báo PLVN sẽ đăng tải trên số báo tiếp theo!