Theo dự thảo bảng giá đất mới của Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM (dự kiến áp dụng từ 1/8 đến hết năm nay), giá đất nhiều tuyến đường có thể tăng 5 - 37 lần so với hiện tại. Trong đó, ba tuyến đường trung tâm quận 1 là Đồng Khởi, Nguyễn Huệ và Lê Lợi sẽ có giá đất ở cao nhất, lên 810 triệu đồng mỗi m2. So với bảng giá hiện hành (162 triệu đồng), mức này tăng gấp 5 lần.
Một số tuyến đường lân cận như Đông Du dự kiến tăng lên 440 triệu đồng mỗi m2; tuyến Hai Bà Trưng (đoạn từ Bến Bạch Đằng qua Nguyễn Thị Minh Khai) là 484 triệu đồng mỗi m2; đường Tôn Đức Thắng (đoạn từ Công trường Mê Minh đến cầu Nguyễn Tất Thành) là 528 triệu đồng, đều tăng từ 5 - 6 lần so với bảng giá đất hiện nay.
Khu vực quận 3, toàn bộ tuyến đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Trần Cao Vân và Công Trường Quốc Tế sẽ là nơi có giá đất mới cao nhất quận, vào khoảng 420 triệu đồng mỗi m2, tăng 6,5 lần so với hiện tại. Loạt tuyến đường giao thương sầm uất khác trên địa bàn này như Võ Văn Tần, Nguyễn Đình Chiểu, Cao Thắng, Pasteur... cũng được điều chỉnh mức giá mới từ 300 - 330 triệu đồng mỗi m2, tăng 5 - 6 lần.
 |
Một góc phố tại đường Đồng Khởi TP HCM. (Ảnh minh hoạ). |
Khu vực quận 4 cũng có biến động giá đất khá cao theo bảng giá mới. Tuyến đường Hoàng Diệu (đoạn từ Nguyễn Tất Thành đến Đoàn Văn Bơ) sẽ có giá đất 489 triệu đồng mỗi m2, tăng 11 lần so với giá hiện tại. Hay đường Lê Văn Linh, Lê Quốc Hưng (đoạn từ Hoàng Diệu đến Lê Văn Linh) và tuyến đường Lê Thạch đều có giá đất mới dự kiến 372,9 triệu đồng mỗi m2, tăng 11,3 lần...
Thành phố Thủ Đức (gồm quận 2, quận 9 và Thủ Đức cũ) cũng là địa phương có thay đổi mạnh theo bảng giá đất mới. Mức giá đất hiện hành tại khu vực này trung bình từ 5 - 8 triệu đồng mỗi m2, riêng các tuyến đường trung tâm như Trần Não, Lương Định Của giá hiện khoảng 5 - 13 triệu đồng một m2, nhưng giá dự kiến mới tăng vọt 10 - 17,5 lần so với hiện tại, lên cao nhất 149 triệu mỗi m2.
Đặc biệt, huyện Hóc Môn có một số tuyến đường giá đất dự kiến được điều chỉnh tăng đột biến, hơn 37 lần như đường Bùi Văn Ngữ (đoạn từ Ngã 3 Bầu đến Nguyễn Ảnh Thủ) giá đất từ 1 triệu đồng lên 36 triệu đồng mỗi m2, tăng gấp 36 lần hiện tại, đoạn Nguyễn Thị Thảnh từ 610.000 đồng lên 22,4 triệu, tăng 37,3 lần.
Luật Đất đai mới nhất quy định, bảng giá đất sẽ được sử dụng trong các trường hợp sau đây: tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền thuế sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất; tính lệ phí quản lý và sử dụng đất; tính tiền xử phạt, tiền bồi thường khi vi phạm trong lĩnh vực đất đai và tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất.
Bảng giá đất mới này dự kiến áp dụng từ ngày 1/8 đến hết ngày 31/12 năm nay. Sau đó, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM sẽ đánh giá tác động về mặt kinh tế, xã hội để tiếp tục điều chỉnh bảng giá đất áp dụng từ ngày 1/1 đến 31/12/2025.
Cơ quan này cho biết, việc điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 được thực hiện dựa trên nguyên tắc thị trường, khi áp dụng sẽ tác động đến một số nhóm. Tuy nhiên, với diện tích đất trong hạn mức sẽ có xét đến các mốc thời điểm sử dụng để quy định tỷ lệ thu trên cơ sở bảng giá đất. Với việc tính thuế sử dụng đất, trước đây mức thuế này áp dụng 0,03% của giá đất tại bảng giá. Đến nay, bảng giá đất được điều chỉnh tiệm cận giá thị trường nên mức thuế sẽ tăng lên.
Sở Tài nguyên và Môi trường cũng lý giải bảng giá đất cũ bị khống chế bởi quy định tại Nghị định số 96/2019 của Chính phủ về khung giá đất (tối đa 162 triệu đồng) nên phải thực hiện điều chỉnh giảm so với thông tin thị trường đã thu thập được. Điều này dẫn đến giá đất chưa tiệm cận giá đất thị trường.
Do đó, việc xây dựng Quyết định điều chỉnh bảng giá các loại đất có tính đến xu hướng và mức độ biến động của thị trường, đảm bảo bảng giá các loại đất tương đồng giá thị trường, giúp giảm tải các ách tắc trong giải ngân đầu tư công và thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân và các tổ chức.
Việc Luật Đất đai cho phép áp dụng bảng giá đất hiện tại đến 31/12/2025 cũng là đã có tính toán cho người dân một khoảng thời gian chuyển tiếp nhất định để thích nghi. Lâu nay, các Bộ Luật lớn trước khi được áp dụng đều được địa phương tuyên truyền cho người dân đến tận xóm làng khu phố, cho nên lần này TP HCM dự kiến áp dụng bảng giá đất mới từ ngày 1/8/2024 mà chưa tuyên truyền đủ cho người dân hiểu và ủng hộ là quá cập rập, gây hoang mang dư luận không đáng có.
