Thường bị can, bị cáo nếu có dấu hiệu oan sai nhưng đang bị giam giữ rất khó có cơ hội kêu oan, bởi điều kiện tiếp xúc báo chí, các cơ quan tư pháp, gửi đơn từ rất khó khăn. Người thân bên ngoài lại thường ít được tiếp xúc với hồ sơ hoặc bị nhiều áp lực từ nhiều hướng mà không dám lên tiếng. Tuy nhiên, nhờ nguồn tin từ chính bạn tù, 3 bị can, bị cáo trong một phòng tại trại giam Bố Lá (Bình Dương) đã có cơ hội đưa tiếng kêu oan của họ đến báo XLPL.
Những cuộc gọi kêu cứu
Tại phiên tòa trả hồ sơ điều tra bổ sung lần thứ 4 của bị cáo Trần Quốc Luật (SN 1975, ngụ TP. HCM) tại TAND tỉnh Bình Dương ngày 28/3 vừa qua, dưới hàng dự khán có 2 nhân vật đặc biệt. Hai nhân vật này vừa là “bạn tù” một thời cùng trại tạm giam với Luật, vừa cùng kêu oan thông qua báo XLPL.
Một người là anh Lê Văn Thi (SN 1979, ngụ TP. Thủ Dầu Một, Bình Dương) đã được 2 cấp tòa ở Bình Dương tuyên vô tội về ma túy. Người còn lại là anh Nguyễn Hùng Minh (SN 1984, ngụ TX. Thuận An, Bình Dương) được tại ngoại để điều tra vì bị cho là đồng phạm trong vụ “giết người” nhưng đến nay vẫn chưa chứng minh được người này có tội.
Khi 3 người cùng bị giam chung một phòng tại trại giam Bố Lá, tỉnh Bình Dương, họ đã kể cho nhau nghe về vụ án của mình và “mách” nhau tìm đến với Báo XLPL nhờ giúp đỡ kêu oan.
Người đầu tiên tìm đến Báo XLPL là anh Thi. Giữa tháng 11/2016, đường dây nóng Báo XLPL nhận được cuộc gọi kêu cứu của mẹ anh Thi. Bà nói trong vội vàng: “Con tôi bị oan nhưng tòa xử nhùng nhằng mãi không chịu tuyên án. Bữa nay mới xử xong mà người ta hẹn mấy ngày sau mới tuyên”. Bà lo lắng nhờ báo giúp đỡ.
Ngày 17/11/2016, PV cùng mẹ anh Thi đến TAND TX. Thuận An dự khán việc tuyên án đối với anh. Người mẹ khá lo lắng bởi trong thời gian anh Thi kêu oan ở trong trại giam, anh kể bị bạn tù đánh vỡ hộp sọ, di chứng vẫn còn để lại. Nhưng bất ngờ, ngay tại tòa hôm ấy, anh Thi được tuyên “vô tội”.
Được trả tự do tại tòa, anh Thi trở lại trại giam để làm thủ tục. Từ đây anh đã giúp người bạn cùng phòng tạm giam là anh Minh tìm đến báo. Nhớ lại ngày đó, anh Thi kể: “Trong lúc bị tạm giam, tôi và anh Minh thường nói chuyện nên biết vụ án anh ấy nói không tham gia nhưng vẫn bị truy tố tội giết người.
Trong một vài phút tạm biệt bạn cùng phòng tạm giam, tôi có kể anh Minh nghe việc có PV Báo XLPL giúp đỡ kêu oan. Anh Minh như người chết đuối vớ được cọc và nhờ tôi tìm đến nhà anh ấy để yêu cầu vợ anh gọi PV của báo nhờ giúp đỡ. Anh Minh nói bị oan”.
Tình cờ, vợ anh Minh lại là bạn học chung lớp cấp 3 với em gái anh Thi nên việc liên lạc khá dễ dàng. Đầu tháng 12/2016, PV Báo XLPL tiếp tục nhận được điện thoại của chị Vương Thị Mỹ Hằng – vợ anh Minh.
Qua điện thoại, chị kể hoàn cảnh: “Chồng tôi bị bắt từ tháng 10/2014 nhưng tôi không biết kêu ai. Hai năm qua đi kêu oan cho chồng nhưng không được ai lên tiếng. Tôi nghe anh Thi giới thiệu nên mới gọi nhờ cậu giúp”. Chị kể tình cảnh vừa nuôi con vừa kêu oan cho chồng, “khổ lắm”.
Chị Hằng – vợ anh Minh bán chuối nướng, bò bía kêu oan cho chồng (thời điểm mới gặp PV) |
Ngay chiều cùng ngày, PV tìm đến nơi ở của chị Hằng là một căn nhà thuê tạm bợ ở gần chợ Búng (TX. Thuận An). Chị Hằng bán chuối nướng, bò bía... để có đủ chi phí nuôi con, kêu oan cho chồng. Chị kể lại tình cảnh khốn khổ của mình khi chồng bị TAND tỉnh Bình Dương tuyên 14 năm tù về tội “giết người” trong vai trò đồng phạm. Nhưng anh Minh khẳng định bị oan và được cấp phúc thẩm hủy án sơ thẩm để điều tra lại.
Trong thời gian anh Minh được điều chuyển về phòng tạm giam mới, anh gặp Luật. Luật cũng kêu oan. Hiểu được tình cảnh, anh Minh hướng dẫn anh Luật nhờ người thân tìm cách liên lạc với PV Báo XLPL.
Người thân anh Luật sau đó nhanh chóng gọi điện tới PV để phản ánh về vụ án Luật đang kêu oan. Tính đến thời điểm này, vụ án đã 4 năm nhưng chưa kết án được.
Mừng tủi ngày gặp lại
Cuộc gặp gỡ đặc biệt giữa 3 “bạn tù” tại phiên tòa xét xử anh Luật khiến cả 3 người đàn ông đều mừng mừng, tủi tủi. Ngay hành lang phòng xử án, cả ba nắm chặt tay nhau, chia sẻ niềm phấn khởi hi vọng vào quá trình điều tra, xét xử.
Anh Luật kể: “Ba anh em chúng tôi gặp nhau trong trại tạm giam. Nhờ có PV Báo XLPL mới có cơ hội kêu oan. Giờ lại nhờ PV liên lạc, kêu gọi, 3 anh em tôi mới được gặp nhau”.
Cuộc gặp này tuy ngoài trại tạm giam nhưng cả 3 vẫn chưa thoát khỏi “con đường lao lý”.
Với anh Thi, vụ án của anh được 2 cấp tòa tuyên “vô tội” về tội “mua bán trái phép chất ma túy”. Theo quy định, bản án đã có hiệu lực pháp luật, VKS tỉnh Bình Dương phải tiến hành xin lỗi công khai, bồi thường. Nhưng VKS lại nêu lý do đang kháng nghị giám đốc thẩm, cho rằng vụ án còn nhiều tình tiết chưa được làm rõ, còn mâu thuẫn về lời khai giữa các bị cáo và nhân chứng, cấp phúc thẩm, TAND tỉnh Bình Dương đã không trả hồ sơ mà tuyên y án sơ thẩm là không đúng.
Trong khi đó trên thực tế, vụ án của anh Thi được tòa trả hồ sơ nhiều lần và chính VKS không chấp nhận việc trả hồ sơ này, yêu cầu tòa phải xử theo hướng có tội. Khi tòa tuyên vô tội, VKS hỏi lại: “sao tòa không trả hồ sơ”.
Nói về cuộc sống sau những ngày được trả tự do, anh Thi chỉ lắc đầu ngao ngán: “Tôi có làm gì được đâu. Thậm chí, đi đâu cũng có người theo dõi. Tôi đi làm lại chứng minh nhân dân thì bị tìm cớ này, cớ nọ, ép tôi đi đủ chỗ. Đến lần thứ 11, họ mới chịu cấp. Khổ lắm chứ đừng nói minh oan mà sung sướng”.
Còn anh Minh thì nói: “Chính nhờ phản ánh kịp thời của Báo XLPL về những điểm bất hợp lý của vụ án, tôi mới được tại ngoại sau hơn 2 năm bị tạm giam. Việc điều tra lại kéo dài 2 năm qua nhưng vẫn chưa thể kết án được. Tôi rất mong muốn được đình chỉ điều tra để có thể tự do nhưng không được. Bây giờ, đi xa không đi được, nói lớn tiếng cũng sợ. Tôi chỉ biết kêu cứu báo chí. Mong rằng sớm có kết luận điều tra vụ án”.
Anh Luật đồng thời bày tỏ: “Nhờ Báo XLPL quyết liệt với 3 bài báo nêu rõ tình trạng pháp lý vụ án mà tôi được tại ngoại. Tết vừa rồi, sau 4 năm bị giam, tôi ăn tết đầu tiên với gia đình. May mà bạn tù giới thiệu chứ ở trong đó, tôi có biết kêu ai đâu. Ở ngoài, gia đình mù mờ thông tin, biết tôi oan nhưng không kêu ở đâu được. Cảm ơn Báo XLPL đã giúp chúng tôi kêu oan”.
Anh Lê Văn Thi (SN 1979), bị Công an TX. Thuận An, Bình Dương bắt và bị cáo buộc là đồng phạm trong vụ “mua bán trái phép chất ma túy” cùng với bị cáo Trịnh Quang Thọ (SN 1982) vào ngày 18/11/2014.
Phiên sơ thẩm lần 1, anh Thi bị TAND TX. Thuận An tuyên phạt 7 năm 6 tháng tù giam. TAND tỉnh Bình Dương xét xử phúc thẩm tuyên hủy án trả hồ sơ điều tra bổ sung. Anh Thi nói rằng trong thời gian kháng cáo kêu oan, chờ tòa phúc thẩm, anh bị bạn tù đánh nứt sọ đầu phải mang não đi nuôi.
Ngày 17/11/2016, TAND TX. Thuận An đưa ra xét xử lần thứ 2 và tuyên anh Thi “vô tội”. Ngày 11/4/2017, cấp phúc thẩm tuyên y án sơ thẩm. Nhưng sau đó, VKS tỉnh Bình Dương kháng nghị tòa cấp cao yêu cầu hủy 2 bản án tuyên anh Thi vô tội.
Anh Nguyễn Hùng Minh (SN 1984) bị cáo buộc là đồng phạm trong vụ án “giết người” do Nguyễn Hữu Tình (SN 1990 quê Đồng Tháp) là đầu vụ. Tuy nhiên anh Minh kêu oan.
Theo đó, khoảng 23h ngày 12/10/2014, Tình, anh Minh và một người tên Ngọc đến quán Cô Chủ Nhỏ ở phường Thuận Giao, TX. Thuận An uống bia. Cả ba xảy ra mâu thuẫn với nhóm của anh Vương Hoài Phong. Tình đâm chết anh Phong. Dù anh Minh và anh Ngọc không tham gia vẫn bị truy tố đồng phạm giết người. Tòa cấp sơ thẩm tỉnh Bình Dương tuyên anh Minh 14 năm tù, cấp phúc thẩm hủy án. Đến nay qua 2 năm điều tra lại vẫn chưa có kết luận.
Còn Luật bị cáo buộc lừa ông Nguyễn Công Hữu lấy 2,8 tỷ đồng. Đến nay vụ án đã được 5 năm và bị TAND tỉnh Bình Dương trả hồ sơ 4 lần.