Cho thuê đất...mất luôn đất?
Bà Nguyễn Thị Hạnh (trú tại tổ 1A, phường Tân Thịnh, TP.Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) trình bày: năm 1988, vợ chồng bà được TCty Sông Đà phân cho một căn hộ tập thể (nay thuộc tổ 1A, phường Tân Thịnh, TP.Hòa Bình) với diện tích 200m2, gồm đất ở và đất vườn. Năm 2006, gia đình bà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) diện tích 90m2 (hơn 100m2 còn lại chưa được cấp sổ đỏ). Năm 2009, gia đình bà Hạnh xây dựng nhà trên toàn bộ diện tích đã được cấp sổ đỏ, phần diện tích đất còn lại xây nhà cấp 4 và tường rào bảo vệ xung quanh. Năm 2010, vợ chồng bà chuyển công tác về Hà Nội nên đã cho bà Nguyễn Thị Oanh (cùng trú tại tổ 1A) thuê lại toàn bộ nhà đất trên.
Năm 2014, vợ chồng bà Hạnh đề nghị bà Oanh thanh lý hợp đồng thì phát hiện bà Oanh đã tự ý xây dựng nhà ở, quán bán hàng... trên phần diện tích đất hơn 100m2. Qua tìm hiểu, bà Hạnh phát hiện diện tích 104,4m2 đất (trên đất có căn nhà cấp 4 của gia đình bà) đã được UBND TP.Hòa Bình cấp sổ đỏ số BQ 198589 ngày 8/10/2013 cho bà Oanh (thửa đất số 225, tờ bản đồ số 17).
Theo bà Hạnh, một tuần sau khi được cấp sổ đỏ, bà Oanh đã làm thủ tục tặng cho con gái (Nguyễn Thị Thanh Huyền) 52m2 trong thửa đất số 225. Ngày 17/10/2013, bà Huyền được cấp sổ đỏ số 198641. Cùng ngày, bà Oanh được cấp sổ đỏ mới với diện tích 52,4m2.
Trước sự việc trên, bà Hạnh đã khởi kiện bà Oanh ra TAND TP.Hòa Bình để đòi lại đất, đề nghị tuyên hủy các sổ đỏ đã cấp cho bà Oanh và bà Huyền vào ngày 17/10/2013.
Nhiều uẩn khúc cần làm rõ
Ngày 20/5/2019, TAND TP.Hòa Bình đã đưa vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa bà Hạnh và bà Oanh ra xét xử. Theo đó, đại diện UBND TP.Hòa Bình khẳng định trong quá trình thực hiện hợp thức hóa, cấp sổ đỏ cho bà Oanh đã không thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục. Đại diện VKS cũng đã chỉ rõ những vi phạm về tố tụng việc TAND TP.Hòa Bình thụ lý đối với yêu cầu hủy quyết định hành chính của bà Hạnh là vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 34 BLTTDS và khoản 4 Điều 32 Luật TTHC về thẩm quyền. Đại diện VKS cũng chỉ ra những sai sót trong quá trình cấp sổ đỏ cho bà Oanh và bà Huyền, đồng thời kiến nghị UBND TP.Hòa Bình thu hồi những sổ đỏ này.
Về phía cơ quan xét xử, HĐXX TAND TP.Hòa Bình tuyên bác yêu cầu khởi kiện của bà Hạnh đối với bà Oanh về việc đòi lại một gian nhà cấp 4 và diện tích đất 104,4m2 tại tổ 1A, phường Tân Thịnh.
Bà Hạnh cho biết, trong quá trình xét xử vụ án toàn bộ chứng cứ, lời khai có lợi cho bà cũng như lời khai của các nhân chứng về việc thửa đất trên thuộc quyền quản lý, sử dụng của gia đình bà đã không được HĐXX sơ thẩm xem xét và cố tình “làm sai” bản chất sự việc.
Theo bà Hạnh, tại đơn xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất ngày 12/05/2000 của bà Oanh có nội dung: “Năm 1998 gia đình tôi có khai hoang tôn tạo một mảnh đất diện tích khoảng 156m2 tại khu vực Tổ 1, phường Tân Thịnh...” được ông Trần Hữu Phú - Phó Chủ tịch UBND phường Tân Thịnh khi đó ký xác nhận là không đúng. Thực tế, diện tích đất này đã được gia đình bà sử dụng từ năm 1988, do đó không thể có việc bà Oanh khai hoang từ năm 1989 được.
“Tôi cũng đã có đơn tố cáo ông Nguyễn Minh Hồng (nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Tân Thịnh) và một số cán bộ liên quan về lập hồ sơ giả, không thực hiện đúng trình tự, thủ tục cấp sổ đỏ cho bà Oanh”, bà Hạnh cho biết.
Liên quan nội dung tố cáo trên, ngày 25/11/2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình có Thông báo số 378/TB-CQĐT-PC46 xác định, các cán bộ có liên quan đã thiếu trách nhiệm không thực hiện hết chức trách, nhiệm vụ được giao trong việc hợp thức hóa, cấp sổ đỏ cho bà Oanh như: UBND phường Tân Thịnh không thực hiện đúng trình tự về việc kiểm tra, xác nhận về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất, tình trạng tranh chấp sử dụng đất; không trực tiếp tổ chức cuộc họp và gặp gỡ các hộ dân để lấy ý kiến khu dân cư mà giao phiếu cho bà Oanh tự đi hoàn thiện, dẫn đến việc giả mạo chữ ký của các hộ có tên trong phiếu; UBND phường Tân Thịnh không thực hiện việc công bố công khai kết quả kiểm tra tại trụ sở UBND phường trong thời hạn 15 ngày.
Cũng theo thông báo của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất TP.Hòa Bình chưa xác nhận đủ điều kiện hay không đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào đơn đề nghị cấp. Việc làm này đã vi phạm khoản 2 Điều 14 Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19/10/2009 của Chính phủ về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; vi phạm điểm d khoản 2 Điều 106 Luật Đất đai 2013…
Bà Hạnh đã làm đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND TP.Hòa Bình.
