“Ngâm” hồ sơ vô thời hạn, ngăn cản dân tách thửa
Trong số những hộ dân phải kiên nhẫn chờ cả năm để được cấp sổ khi đã nộp hồ sơ đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Hóc Môn (chi nhánh VPĐKĐĐ), ông Lê Ngọc Nông (xã Bà Điểm) đi hỏi thì được biết Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện (TM&MT) đang “ôm” hồ sơ của ông, đến nay vẫn “im lặng” dù thời hạn theo biên nhận chỉ hơn tháng.
Còn ông Nguyễn Khương (xã Xuân Thới Thượng) hàng chục lần đi hỏi kết quả, chỉ nhận được câu trả lời “chờ”. Bức xúc, ông Khương hỏi ngược: “Tôi đã chờ hơn một năm, phải chờ đến bao giờ, trong khi theo quy định, thời hạn giải quyết việc cấp sổ chỉ hơn 30 ngày?”.
Bên cạnh việc “treo” vô thời hạn quyền lợi chính đáng của dân, không ít hồ sơ bị trả lên, trả xuống nhiều lần với những đòi hỏi vô lý, trái luật pháp từ cơ quan cấp GCN như trường hợp của bà T. Mấy năm trước, bà T. mua của ông Dũng (quận Tân Phú) một mảnh đất có mấy phòng trọ tại xã Bà Điểm. Hai bên đã ký hợp đồng đặt cọc hứa mua hứa bán sau khi được cấp sổ. Theo thỏa thuận, người mua (bà T.) làm thủ tục xin cấp sổ.
Hồ sơ xin cấp GCN liên tục bị Chi nhánh VPĐKĐĐ (do ông Đặng Anh Tuấn - Phó Giám đốc ký) trả lại hồ sơ với lý do đề nghị chủ nhà (ông Dũng) kê khai lại thời điểm tạo lập nhà và bổ sung giấy tờ chứng minh thời điểm xây dựng nhà. Mặc dù được UBND xã Bà Điểm xác nhận nhưng hồ sơ của bà T. liên tục bị ông Đặng Anh Tuấn trả với cùng một lý do, đồng thời yêu cầu xã Bà Điểm xác nhận thời điểm tạo lập nhà vào tháng 4/2006 dựa trên cơ sở nào?
Vụ việc treo khiến người mua và người bán đã nổ ra tranh chấp vì nhà đất không cấp GCN được. Người bán kiện người mua ra tòa yêu cầu hủy hợp đồng. Bà T. nghẹn ngào: “Đây đâu phải lỗi của tôi, hồ sơ hoàn toàn hợp lệ nhưng họ (Chi nhánh VPĐKĐĐ) đòi hỏi nhiều loại giấy tờ mà luật pháp về đất đai không hề quy định. Thiệt hại này ai chịu?”.
Theo quy định tại Luật Đất đai năm 2013 và Nghị định 43 năm 2014 của Chính phủ, hộ gia đình cá nhân sử dụng đất có nhà ở, công trình xây dựng khác không có giấy tờ chứng minh việc tạo lập hợp pháp thì phải có giấy tờ xác nhận của UBND cấp xã về nhà ở đã hoàn thành xây dựng trước ngày 01/7/2006. Với quy định trên theo chúng tôi, việc ông Đặng Anh Tuấn trả hồ sơ lần thứ 3 với cùng một lý do là cố tình hành dân và làm khó UBND xã Bà Điểm.
Không chỉ “ngâm tôm” hồ sơ cấp GCN, UBND huyện Hóc Môn còn không cho người dân tách thửa theo Quyết định số 33/2014/QĐ-UBND (ngày 15/10/2014) của UBND TPHCM bằng cách chỉ đạo Phòng TN&MT không duyệt bản vẽ tách thửa.
Khi con trai chuẩn bị lấy vợ vào năm 2016, vì đất rộng hơn 700m2 nhưng nhà chật, ông Dương Văn Mao (xã Bà Điểm) làm thủ tục xin tách thửa (khoảng 150m2) để cho con làm nhà ở riêng. Phần đất xin tách đạt yêu cầu (chiều ngang không nhỏ hơn 7m, diện tích không nhỏ hơn 120m2), đất được quy hoạch là khu dân cư đô thị, nhu cầu của ông Mao là chính đáng…
UBND xã khẳng định, đất của ông Mao đủ điều kiện để tách thửa, đề nghị UBND huyện thuận chủ trương. Nhưng từ đó đến nay đã gần 2 năm, bản vẽ tách thửa của ông vẫn nằm im tại Phòng TN&MT và đứa con trai của ông vẫn chưa thể cưới được vợ vì… chờ làm nhà.
Hay như anh em ông Nguyễn Đ.C (xã Bà Điểm) sống chung căn nhà (diện tích đất ngang 10m, dài 20m). Khi người em có gia đình, năm 2016, ông C. làm thủ tục xin tách thửa đất làm đôi cho em. Đất đủ điều kiện tách thửa theo luật nhưng ngược xuôi gần 2 năm trời, hồ sơ tách thửa huyện không giải quyết. Cuối cùng, ông phải bán cả nhà đất, chia tiền cho người em một nửa, cả hai đi tìm mua nhà chỗ khác.
Tồn đọng do đâu?
Nhu cầu đăng ký cấp GCN và được tách thửa là quyền lợi chính đáng và hợp pháp của công dân. Đã nhiều lần tại các kỳ họp và tiếp xúc cử tri, HĐND và UBND TP HCM luôn cam kết với cử tri và công dân sẽ hoàn tất việc cấp sổ. Gần đây nhất, trong một chỉ đạo năm ngoái, UBND TP HCM đã giao 24 quận, huyện trong năm 2017 hoàn thành việc thực hiện đăng ký, cấp GCN lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư.
Cụ thể, đến quý IV/2017, phải hoàn thành việc cấp GCN đối với các trường hợp đủ điều kiện. Đối với các quận, huyện có số lượng hồ sơ nhiều thì chủ động xây dựng phương án tuyên truyền, tổ chức cho người sử dụng nhà, đất kê khai đăng ký, cấp GCN tại UBND xã, phường, thị trấn mà không chờ người dân đến làm thủ tục theo nhu cầu. Sở TN&MT cần thành lập đoàn công tác hỗ trợ, giải quyết vướng mắc, khó khăn; theo dõi tiến độ thực hiện kế hoạch cấp GCN với số liệu, chỉ tiêu cụ thể cho từng quận, huyện.
Thế nhưng, chưa một lần hứa hẹn nào với dân từ các cơ quan quản lý nhà nước mà đúng. Tại một báo cáo trong kỳ họp HĐND TP HCM vừa qua cho thấy, công tác cấp GCN đến nay trên địa bàn TP vẫn còn 88.665 trường hợp hộ gia đình, cá nhân và còn 9,26% tổng diện tích đất của các tổ chức sử dụng đất chưa được cấp GCN. Khi sổ bị “treo” đồng nghĩa với quyền và lợi ích hợp pháp của hàng trăm ngàn con người sẽ bị “treo” theo.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vấn đề này.