Rắc rối vụ đòi căn nhà trăm tỉ
Theo hồ sơ vụ án, căn nhà số 446 - 448 Nguyễn Thị Minh Khai (hiện là hội sở Ngân hàng TMCP Á Châu- ACB) thuộc sở hữu của ông Nguyễn Đắc Kha và bà Vương Thị Khanh. Năm 1982, vợ chồng ông Kha xuất cảnh sang Pháp, sau đó qua Mỹ. Trước khi xuất cảnh, vào năm 1980, vợ chồng ông Kha có ký giấy ủy quyền cho ông Phan Bình quản lý, sử dụng nhà, đất. Giấy ủy quyền này được cơ quan chức năng chấp thuận vào năm 1981. Tuy nhiên, vào năm 1999, căn nhà số 446 - 448 lại bị UBND TP HCM quyết định xác lập quyền sở hữu nhà nước với lý do thuộc diện nhà vắng chủ.
Tháng 9/2000, Sở Địa chính - Nhà đất TP HCM ban hành quyết định thu hồi, hủy bỏ Giấy chứng nhận quyền quản lý căn nhà của ông Phan Bình theo giấy ủy quyền từ năm 1981. Ông Bình đã nhiều lần gửi đơn tới các cơ quan chức năng khiếu nại các quyết định trên nhưng kết quả là vẫn không đòi lại được căn nhà. Cũng trong thời gian này, ông Bình cho Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) thuê một phần căn nhà.
Năm 2007, bà Khanh và ông Quang về Việt Nam nhờ ông Thịnh tiến hành các thủ tục đòi lại căn nhà nói trên. Ông Quang và bà Khanh đã lập hợp đồng hứa thưởng với nội dung sẽ trả thưởng cho ông Thịnh 15% trên tổng giá trị khu nhà đất nói trên nếu ông Thịnh đòi lại được khối tài sản này. Do việc khiếu nại đòi lại nhà quá khó khăn, trong năm 2008, bà Khanh và ông Quang tiếp tục ký kết với ông Thịnh nhiều bản phụ lục hợp đồng với nội dung tăng phần thưởng và thù lao cho ông Thịnh lên 35%. Sau thời gian dài bỏ công tập hợp, hệ thống tài liệu và gõ cửa gửi đơn khiếu nại nhiều nơi, năm 2011 Bộ Xây dựng đã ban hành quyết định trả nhà cho bà Khanh.
Theo ông Thịnh, sau khi được Nhà nước trả nhà, gia đình bà Khanh bội ước, trốn tránh nghĩa vụ trả thưởng và bán căn nhà này cho nhiều người. Vì vậy ông Thịnh khởi kiện bà Khanh và ông Quang tại TAND TP HCM để đòi tiền hứa thưởng.
Xử sơ thẩm và phúc thẩm, TAND TP HCM và TAND Cấp cao tại TP HCM đã chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, tuyên buộc phía bị đơn có trách nhiệm trả cho ông Thịnh 35% giá trị căn nhà như đã hứa. Theo định giá, căn nhà có giá trị 156 tỉ đồng nên tòa buộc bị đơn phải trả cho ông Thịnh số tiền hơn 54,6 tỉ đồng.
Bị hủy án vì vi phạm nghiêm trọng về nội dung và tố tụng
Tuy nhiên, sau phiên tòa sơ thẩm này, hầu hết các bên liên quan đều không đồng tình với bản án và gửi kháng cáo. VKSND TP HCM cũng có văn bản kháng nghị về vụ án. Theo kháng nghị của VKSND TP HCM, bà Khanh, ông Quang là bị đơn trong vụ án, có quan hệ mẹ con nên có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với yêu cầu của ông Thịnh - nguyên đơn vụ kiện. Trong quá trình giải quyết vụ án, hai bị đơn này lại có yêu cầu riêng với nhau. Ngoài ra, bà Khanh còn có yêu cầu Ngân hàng ACB về việc đòi lại nhà và tiền thuê nhà. Bản kháng nghị cho rằng, quyền và nghĩa vụ của hai bị đơn trong vụ kiện đối lập nhau, đồng thời bà Khanh còn có yêu cầu độc lập với người có liên quan khác trong vụ án. Do đó, ông Quang, bà Khanh tham gia tố tụng trong vụ án với nhiều tư cách khác nhau, lại kiện lẫn nhau là trái quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, ông Kha, bà Khanh có 9 người con chung nhưng tài liệu có trong hồ sơ thể hiện chỉ có ba người con chung ở nước ngoài, không rõ địa chỉ, được tòa đưa vào tham gia tố tụng nhưng thủ tục tố tụng chưa được thực hiện. VKS cũng cho rằng việc tòa tuyên kê biên toàn bộ căn nhà đã làm ảnh hưởng tới quyền của các con ông Kha, bà Khanh. Do đó, bản kháng nghị cho rằng TAND TP đã vi phạm tố tụng nghiêm trọng, đề nghị cấp phúc thẩm xem xét theo hướng hủy bản án này.
Về phía nguyên đơn, ông Thịnh mặc dù được cấp sơ thẩm xử cho thắng vụ kiện này cũng kháng cáo, cho rằng việc định giá căn nhà trên thấp hơn giá thị trường rất nhiều khiến cho khoản tiền 35% trị giá nhà mà ông nhận được quá thấp. Ông Thịnh cũng cho rằng việc tòa gộp nhiều quan hệ tranh chấp liên quan vào giải quyết chung cũng gây bất lợi cho ông. Ông đề nghị tòa công nhận quyền được ưu tiên thanh toán cho mình, trước khi bà Khanh và ông Quang thực hiện nghĩa vụ với những người khác.
Bị đơn là bà Khanh cùng một số đương sự có liên quan khác cũng kháng án cho rằng đây là tài sản chung của vợ chồng bà Khanh. Trong khi đó việc “hứa thưởng” cho luật gia chỉ do mình bà Khanh thỏa thuận, không liên quan đến phần tài sản của các đồng thừa kế khác...
Mới đây, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã xét lại vụ án theo trình tự giám đốc thẩm. HĐXX giám đốc thẩm nhận định: Cả hai bản án của tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm chưa xác định có đúng bà Khanh, ông Quang ký các thỏa thuận hứa thưởng hay không? Ngoài ra, bản thỏa thuận ký tại California (Hoa Kỳ) không được hợp pháp hóa lãnh sự nhưng buộc bà Khanh, ông Quang phải trả cho ông Đặng Đình Thịnh số tiền 54,6 tỉ đồng là chưa có căn cứ... Ngoài ra, hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm cũng có một số vi phạm nghiêm trọng về tố tụng nên Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao tuyên hủy cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, giao hồ sơ về TAND TP HCM xét xử sơ thẩm lại từ đầu.
