Huyện Hưng Hà, Thái Bình có mắc sai phạm trong quá trình thu hồi, đền bù đất?

 “Bỏ quên” ý kiến người bị thu hồi

Thưa ông Thế Anh, thủ tục lập phương án thu hồi đất của UBND huyện Hưng Hà đối với 3 hộ dân ở xã Thái Phương nói trên có đúng không?

Thạc sĩ Thế Anh: Phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) huyện Hưng Hà không lập biên bản ghi nhận ý kiến của người bị thu hồi đất về phương án bồi thường nhưng UBND huyện vẫn ra quyết định phê duyệt phương án là chưa đúng quy định.

Cụ thể, thủ tục lập phương án bồi thường thu hồi đất được quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 69 Luật Đất đai 2013 quy định như sau: “Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo hình thức tổ chức họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi, đồng thời niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi”.

Theo luật định, việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản có xác nhận của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi.

Mặt khác, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm tổng hợp ý kiến đóng góp bằng văn bản, ghi rõ số lượng ý kiến đồng ý, số lượng ý kiến không đồng ý, số lượng ý kiến khác đối với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phối hợp với ủy ban xã nơi có đất thu hồi tổ chức đối thoại đối với trường hợp còn có ý kiến không đồng ý về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; hoàn chỉnh phương án trình cơ quan có thẩm quyền.

“Đối chiếu những quy định trên, căn cứ vào hồ sơ các hộ dân cung cấp thì các cơ quan thu hồi đất của ba hộ dân ở xã Thái Phương vi phạm nhiều quy định pháp luật”, ông Thế Anh nói.

Ông Thế Anh phân tích tiếp, theo thông tin người dân cung cấp, mảnh đất bị thu hồi của ba hộ dân tại xã Thái Phương đã trải qua tổng cộng ba lần lập dự thảo phương án bồi thường. Cả ba lần này, các hộ dân có đất bị thu hồi đều có ý kiến không đồng ý. Tuy nhiên, những ý kiến không đồng ý về phương án bồi thường đều không được lập thành biên bản có xác nhận của đại diện UBND cấp xã, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi.

Quyết định thu hồi đất gây nhiều tranh cãi của huyện Hưng Hà

Việc không có biên bản ghi ý kiến người bị thu hồi có ảnh hưởng như thế nào đến quy trình thu hồi đất, thưa ông?

Thạc sĩ Thế Anh: Nếu không lập biên bản những ý kiến đóng góp của các hộ dân về phương án bồi thường, thì phòng TNMT huyện Hưng Hà không thể có căn cứ lập ra Bản tổng hợp ý kiến đóng góp của người có đất bị thu hồi để trình UBND huyện phê duyệt phương án bồi thường:

“Cần lưu ý rằng, Bản tổng hợp ý kiến đóng góp của người có đất bị thu hồi là thành phần bắt buộc phải có trong hồ sơ trình UBND huyện ban hành quyết định thu hồi đất theo quy định tại Khoản 1 Điều 11 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT”, ông Thế Anh dẫn chứng điều luật.

Từ đó, việc UBND huyện Hưng Hà ban hành Quyết định thu hồi đất khi không có Bản tổng hợp ý kiến đóng góp của người có đất bị thu hồi hoặc Bản tổng hợp ý kiến đóng góp đã được Phòng TNMT huyện lập khống là hành vi vi phạm về trình tự, thủ tục thu hồi đất.

“Bỏ quên” cả chi phí đầu tư vào đất và cây trồng trên đất

Các hộ dân bị thu hồi đất cho rằng phương án bồi thường không thỏa đáng, gây thiệt thòi cho họ. Ông có nhận định gì về vấn đề này?

Thạc sĩ Thế Anh: Về nội dung bồi thường, UBND huyện Hưng Hà cũng còn sai phạm .Cụ thể, phương án bồi thường do UBND huyện phê duyệt tại Quyết định 1986/QĐ-UBND ngày 21/4/2016 đã xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp của cả ba hộ dân có đất bị thu hồi khi bỏ những hạng mục bồi thường mà lẽ ra người dân phải được hưởng theo Luật Đất đai 2013, cụ thể như sau:

Thứ nhất, không bồi thường chi phí đầu tư vào đất: Để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản trên mảnh đất được giao, cả 3 hộ gia đình đã phải bỏ chi phí đầu tư, cải tạo đất. Do đó, cả 3 hộ dân thuộc trường hợp được bồi thường chi phí đầu tư vào đất theo quy định tại Điều 77 Luật đất đai. Chi phí này được Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP xác định cụ thể gồm: Chi phí san lấp mặt bằng; Chi phí cải tạo làm tăng độ màu mỡ của đất, thau chua rửa mặn, chống xói mòn, xâm thực đối với đất sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp; Chi phí gia cố khả năng chịu lực chống rung, sụt lún đất đối với đất làm mặt bằng sản xuất kinh doanh; Chi phí khác có liên quan đã đầu tư vào đất phù hợp với mục đích sử dụng đất.

Thứ hai, hội đồng đền bù không bồi thường cây trồng trên đất: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 90 Luật Đất đai 2013: “Khi Nhà nước thu hồi đất mà gây thiệt hại đối với cây trồng thì việc bồi thường thực hiện theo quy định sau đây:

a) Đối với cây hàng năm, mức bồi thường được tính bằng giá trị sản lượng của vụ thu hoạch. Giá trị sản lượng của vụ thu hoạch được tính theo năng suất của vụ cao nhất trong 03 năm trước liền kề của cây trồng chính tại địa phương và giá trung bình tại thời điểm thu hồi đất;

b) Đối với cây lâu năm, mức bồi thường được tính bằng giá trị hiện có của vườn cây theo giá ở địa phương tại thời điểm thu hồi đất mà không bao gồm giá trị quyền sử dụng đất”.

Điều đáng nói, cả 3 dự thảo phương án đền bù đã được lập trước đây đều thể hiện hạng mục đền bù cây cối hoa màu cho 3 hộ dân. Tuy nhiên, hạng mục đền bù cây cối, hoa màu cho cả 3 hộ dân đã bỗng dưng biến mất tại Quyết định phê duyệt phương án đền bù cuối cùng do UBND huyện Hưng Hà ban hành.

Trân trọng cảm ơn ông!

Nhóm Phóng viên