Nhiều sai phạm
Được biết, huyện Lộc Bình có 29 đơn vị hành chính, trong đó có 11 xã đặc biệt khó khăn nên được hưởng chính sách hỗ trợ đầu tư các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu theo Quyết định số 1489/QĐ-TTg ngày 08/10/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững (Chương trình) giai đoạn 2012-2015.
Nhờ đó, từ năm 2012-2015, huyện đầu tư xây dựng 140 dự án, công trình giao thông, điện sinh hoạt, trường học, nhà công vụ, trạm y tế, nhà văn hóa, thủy lợi, nước sinh hoạt...với kế hoạch vốn giao là 85.522,4 triệu đồng. Tính đến năm 2016, có 94 dự án, công trình thuộc Chương trình và 17 dự án, công trình theo Nghị quyết số 54/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Lạng Sơn đã được nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng.
Tuy nhiên, trong quá trình thanh tra, Thanh tra tỉnh đã phát hiện hàng loạt sai phạm trong quản lý, sử dụng các nguồn vốn để xây dựng các dự án trên địa bàn huyện Lộc Bình, cụ thể: Các chủ đầu tư đã có quyết định thành lập Ban Quản lý dự án (QLDA), cán bộ chuyên môn tham gia đều có chứng nhận nghiệp vụ về QLDA theo quy định, tuy nhiên chưa ban hành quyết định giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Việc khảo sát thiết kế của chủ đầu tư và nhà thầu tư vấn thiết kế còn thiếu chính xác dẫn đến việc phải điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công làm thay đổi quy mô thực hiện dự án (Công trình san ủi mặt bằng Trường Mầm non xã Lợi Bác).
Ngoài ra, có đến 20/20 công trình nhà thầu tư vấn thiết kế không lập quy trình bảo trì theo quy định; 20/20 công trình chủ đầu tư không ký xác nhận và đóng dấu đã phê duyệt vào từng tờ bản vẽ thiết kế theo quy định của Bộ Xây dựng; các nhà thầu tư vấn khảo sát thiết kế đều không thực hiện việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp; công tác thẩm định dự toán thì chưa đảm bảo; việc lập, thẩm định dự toán chưa chính xác, áp dụng đơn giá vật liệu, bóc tách khối lượng công việc còn tính thừa nên giá trị dự toán không chính xác, làm tăng tổng mức đầu tư.
Về việc quản lý chất lượng công trình xây dựng thì có đến 9/20 công trình chủ đầu tư không mua bảo hiểm công trình theo quy định tại Điều 75, Luật Xây dựng 2003; 20/20 công trình nhà thầu thi công không đóng dấu giáp lai sổ nhật ký thi công, thiếu chữ ký xác nhận của chủ đầu tư, ghi chép nhật ký sơ sài chưa phản ánh đầy đủ diễn biến tình hình thi công hàng ngày theo quy định của Bộ Xây dựng; 20/20 công trình, nhà thầu tư vấn giám sát không lập đề cương giám sát; việc quản lý chất lượng vật liệu, cấu kiện sản phẩm xây dựng của chủ đầu tư cũng chưa đảm bảo.
Bên cạnh đó, kiểm tra tại hiện trường 10 công trình, đoàn thanh tra xác định, có hạng mục công trình thi công không đúng thiết kế, nghiệm thu không đúng khối lượng phát sinh, có công trình đã bàn giao đưa vào sử dụng nhưng chưa đảm bảo về cơ sở hạ tầng, như: Trường Tiểu học xã Lợi Bác, hạng mục 02 phòng học phân trường Khau Khảo: Kích thước sân bê tông và chiều dày không đúng theo hồ sơ thiết kế, giá trị thi công không đúng thiết kế là 14.058.240đ; đường bê tông xi măng thôn Hán Sài - Pò Mạ, xã Nhượng Bạn (giai đoạn I): Hạng mục rãnh thoát nước không thi công đổ bê tông tấm đan (0,8m3), không lắp đặt 06 tấm đan; theo thiết kế phần khe co giãn quét matits, thực tế thi công quét bằng nhựa đường, giá trị thi công không đúng thiết kế 10.888.128đ…
Hơn nữa, công tác quyết toán vốn đầu tư công trình chưa chặt chẽ, chưa phát hiện ra những vi phạm trong áp dụng chế độ, định mức, đơn giá, với tổng giá trị nghiệm thu, quyết toán không đúng quy định là 315.809.813đ. Một số công trình chưa đảm bảo tiến độ thi công theo hợp đồng ký kết.
Thanh toán vượt hàng tỷ đồng
Bên cạnh những sai phạm trong quản lý, thực hiện đầu tư xây dựng, công tác thanh tra còn chỉ rõ những sai phạm trong việc thanh, quyết toán khối lượng hoàn thành đối với các dự án, công trình trên. Theo đó, chủ đầu tư thanh toán vượt khối lượng của 06 công trình với số tiền lên đến hơn 1,7 tỷ đồng.
Trong đó, 04 công trình do BQLDA Đầu tư xây dựng huyện Lộc Bình làm chủ đầu tư đã thanh toán vượt khối lượng thi công cho các nhà thầu thi công hơn 963 triệu đồng, cụ thể: Công trình Trường Mầm non Lợi Bác hạng mục 01 phòng học phân trường Khau Khảo giá trị thanh toán vượt 205.042.059đ; hạng mục 01 phòng học phân trường Khuổi Tà thanh toán vượt 20.000.000đ và 1 hạng mục có số thanh toán vượt 13.202.000đ; công trình đường bê tông xi măng thôn Nà Ỏ, xã Tam Gia thanh toán vượt 725.495.458đ.
Công trình trụ sở UBND xã Xuân Tình sử dụng nguồn vốn theo Nghị quyết của HĐND tỉnh Lạng Sơn, chủ đầu tư cũng thanh toán vượt so với khối lượng công việc hoàn thành với tổng số tiền 616.561.000đ; công trình Trường Mầm non mỏ Na Dương, hạng mục xây mới 04 phòng học thuộc nguồn vốn khắc phục hậu quả cơn bão số 2 năm 2014, chủ đầu tư là BQLDA đã thanh toán cho nhà thầu xây lắp vượt so với khối lượng 158.896.135đ.
Chỉ… khiển trách…?
Thanh tra tỉnh Lạng Sơn cũng chỉ rõ nguyên nhân của những tồn tại trên là do: Công tác chỉ đạo, kiểm tra của lãnh đạo UBND huyện Lộc Bình chưa được thường xuyên, sâu sát, liên tục. Việc chấp hành các quy định về quản lý đầu tư xây dựng của một số phòng liên quan, BQLDA huyện và UBND các xã được giao làm chủ đầu tư còn chưa nghiêm túc, hạn chế.
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của một số cán bộ, công chức tham mưu thực hiện nhiệm vụ còn hạn chế; thiếu tinh thần trách nhiệm. Công tác kiểm tra, giám sát của chủ đầu tư trong quá trình triển khai thực hiện dự án chưa được chặt chẽ. Năng lực, trách nhiệm của các chủ thể tham gia thực hiện dự án còn hạn chế; các tổ chức tư vấn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của nhà thầu theo các hợp đồng tư vấn với chủ đầu tư.
Theo tìm hiểu của phóng viên, sau khi có kết luận của Thanh tra tỉnh Lạng Sơn, ngày 26/8/2016, UBND huyện Lộc Bình đã tiến hành tổ chức họp kiểm điểm đối với các cá nhân, đơn vị liên quan. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình chỉ yêu cầu các tập thể, cá nhân liên quan kiểm điểm sâu sắc trách nhiệm trong quản lý, sử dụng vốn xây dựng cơ bản đã để xảy ra sai phạm.
Đối với các cá nhân: ông Lương Trọng Quỳnh - Phó Bí thư Huyện ủy - Chủ tịch UBND huyện; ông Hoàng Văn Minh – Phó Chủ tịch UBND huyện; tập thể lãnh đạo Phòng Kinh tế và Hạ tầng trong việc thực hiện nguồn vốn hỗ trợ phát triển giao thông nông thôn; tập thể lãnh đạo Phòng Tài chính – Kế hoạch trong việc thực hiện công tác thẩm tra quyết toán… chỉ nhận hình thức kiểm điểm sâu sắc, rút kinh nghiệm?
Tiếp đó, ngày 15/9/2016, Chủ tịch UBND huyện Lộc Bình ban hành Quyết định số 2851/QĐ-UBND về việc thi hành kỷ luật với hình thức khiển trách đối với ông Hoàng Văn Tuấn – Phó Chánh Văn phòng HĐND và UBND, kiêm Giám đốc BQLDA. Có ý kiến cho rằng, hình thức kỷ luận đối với những sai phạm nêu trên là không thỏa đáng.