Dễ như mua rau
Hiện nay có nhiều đơn vị được cơ quan chức năng chấp thuận cho in tem chống hàng giả để bảo hộ hàng hóa, phân biệt với hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu. Nhà nước cũng không quy định mẫu tem cho các sản phẩm mà mỗi doanh nghiệp có thể tự lựa chọn mẫu tem riêng cho sản phẩm của mình. Từ những kẽ hở này, việc “loạn” tem chống hàng giả trở nên phổ biến dẫn đến nhiều hàng giả được dán tem chống hàng giả, khiến người tiêu dùng như rơi vào ma trận hàng giả.
Theo tìm hiểu, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng tem chống hàng giả của các doanh nghiệp và cá nhân, nhiều công ty trung gian được thành lập để môi giới mua tem chống hàng giả. Những công ty này hoạt động công khai trên mạng, rất tiện lợi cho người muốn mua tem. Chỉ vài thao tác truy cập internet, người cần mua tem có thể liên hệ với địa chỉ bán tem chống hàng giả.
Trong vai một khách hàng cần tem chống hàng giả của Bộ X để dán các sản phẩm thuốc nhuộn tóc được nhập từ Trung Quốc qua đường Lạng Sơn, chúng tôi liên hệ với một Cty môi giới cung cấp tem chống hàng giả. Nhân viên tại đây cho biết, công ty thành lập được 10 năm nay, hoạt động hiệu quả vì đông khách, rất nhiều doanh nghiệp, đơn vị cần mua tem để dán sản phẩm.
Trả lời nội dung khách hàng đang cần, nhân viên cho biết sẵn sàng cung cấp tem chống hàng giả do Bộ X in để dán sản phẩm thuốc nhuộn tóc được lấy từ Trung Quốc. Hồ sơ để được cấp tem khá đơn giản, bao gồm giấy đăng ký kinh doanh; giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hàng hóa (CO, CQ); danh mục sản phẩm dán tem và Giấy đăng ký nhãn hiệu độc quyền nếu muốn đưa logo nhãn hiệu độc quyền lên con tem.
Như vậy, thông tin quan trọng là số lượng tem không được nhắc đến trong hồ sơ xin cấp tem. Nói cách khách khách hàng đăng ký mua càng nhiều tem thì đơn vị môi giới càng hưởng lợi do liên quan đến lợi nhuận.
Do không kiểm soát số lượng tem nên doanh nghiệp muốn kê khống lên bao nhiêu tem vẫn được cung cấp. Điều này đồng nghĩa với việc khi đã có hàng ngàn tem trong tay, doanh nghiệp muốn dán vào bất cứ sản phẩm nào là quyền của họ, cho dù là dán vào hàng giả, hàng nhái, hàng lậu?
Theo bảng giá mà nhân viên công ty trên cung cấp, nếu mua 10.000 tem do Bộ X cung cấp, kích cỡ 12mm x 25mm thì mỗi tem có giá 525 đồng; mua 30.000 tem loại này thì được giảm xuống mỗi tem còn 495 đồng. Giá này chưa tính VAT. Nhân viên công ty trên cho biết, sau khi đăng ký mẫu tem và hoàn thiện hồ sơ, khoảng hơn 10 ngày sau sẽ có tem chống hàng giả do cơ quan nhà nước cấp.
Việc tem chống hàng giả dễ dàng mua bán, giá cả rẻ đã tạo điều kiện cho những người buôn lậu, sản xuất hàng giả dễ dàng có được để dán lên hàng giả, hàng nhái đánh lừa người tiêu dùng.
Khó quản lý?
Theo quy định, các doanh nghiệp, đơn vị có quyền in tem chống hàng giả theo mẫu riêng nên có trường hợp doanh nghiệp dán tem không đúng trên chủng loại hàng hóa quy định. Khi bị kiểm tra, doanh nghiệp sẽ đưa ra lý lẽ: tem chống hàng giả này đơn thuần là do đơn vị tự đặt in nhằm mục đích phân biệt với hàng hóa khác cùng loại trên thị trường.
Loại tem chống hàng giả do doanh nghiệp tự đặt in không phải đăng kí kê khai, nên doanh nghiệp có thể dán hoặc không dán trên sản phẩm. Đây cũng chính là khó khăn cho lực lượng chức năng khi xử lý vi phạm.
Theo Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, hiện có nhiều đơn vị được phép in tem chống hàng giả trong khi việc quản lí in ấn chưa được quản lí chặt chẽ. Số lượng tem được in ra bao nhiêu, sử dụng bao nhiêu không có cơ quan nào thống kê, tổng hợp.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp đặt mua được tem thông qua các công ty trung gian nên việc doanh nghiệp mua để dán vào những sản phẩm nào cũng không thể quản lí. Một nghịch lí khác, tem chống hàng giả được nhiều đơn vị in ra nhưng lại không có cơ quan nào được giao trách nhiệm quản lí việc in ấn và quản lí việc sử dụng những loại tem này.
Đại diện Chi cục Quản lý thị trường Lạng Sơn cho biết, là địa bàn cửa khẩu, hàng hóa được nhập từ Trung Quốc sang Lạng Sơn rất nhiều, trong đó không thiếu hàng hóa được nhập lậu. Thế nhưng, có trường hợp sau khi nhập lậu hàng hóa từ Trung Quốc về, doanh nghiệp dán tem chống hàng giả được mua từ chỗ khác về khiến công tác quản lý thị trường gặp nhiều khó khăn.
Vì lợi nhuận, nhiều doanh nghiệp, đơn vị đã dán tem chống hàng giả lên sản phẩm hàng giả để đánh lừa người tiêu dùng. Người cuối cùng bị thiệt chính là người tiêu dùng; đồng thời tạo kẽ hở cho việc trốn thuế, gây thất thu ngân sách nhà nước.
