Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) từng xác định đây là vụ tàng trữ xác rùa biển với số lượng lớn nhất thế giới. Vụ buôn bán 10 tấn rùa biển, ước tính gần 7.000 cá thể xác rùa biển, tai tượng ở Nha Trang (Khánh Hòa) đã thu hút sự quan tâm của không chỉ dư luận trong nước mà cả cộng đồng quốc tế
Thâm nhập kho rùa biển “khủng”
Giữa tháng 12/2014, Phòng CSĐT tội phạm về môi trường Công an tỉnh Khánh Hòa tiến hành kiểm tra và phát hiện kho hàng rùa biển lớn ở thôn Phước Trung, xã Phước Đồng, TP Nha Trang. Bên ngoài kho hàng là xưởng chế biến gỗ Hoàng Cường tọa lạc trên khu đất hoang sơ, cây cối um tùm được bảo vệ bởi tường xây vững chắc để che chắn khu giết mổ rùa biển và những bể chứa hóa chất xử lý mô mềm động vật bên trong. Khi Công an tỉnh Khánh Hòa khám phá, thì Hoàng Tuấn Hải khai nhận mình là chủ nhân cơ sở chế tác mỹ nghệ từ rùa biển sau khi nhận chuyển nhượng của em trai là Hoàng Mạnh Cường từ năm 2007.
Trước đó, ngày 19/11/2014, Công an tỉnh Khánh Hòa thu giữ 5.056kg cá thể rùa biển khô tại các cơ sở xử lý hóa chất và chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ rùa biển do Hoàng Tuấn Hải điều hành. Thời gian từ ngày 19 đến 25/12/2014, Công an tỉnh Khánh Hòa tiến hành kiểm tra, phát hiện và thu giữ 4.383 cá thể rùa biển do Hoàng Tuấn Hải cất giấu nhiều nơi trong khu chăn nuôi gia súc, gia cầm của bà Vũ Thị Hải Thanh (41 tuổi; trú tại địa phương), trong đó có số lượng lớn rùa biển đang ngâm trong những bể chứa dung dịch phoóc môn.
Mở rộng kiểm tra, cơ quan Công an còn phát hiện, thu giữ 3.855 vỏ sò cùng nhiều hóa chất, công cụ, thiết bị chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ rùa biển. Qua làm việc, Hải khai nhận 789 vỏ sò trong kho hàng là của người khác gửi, số vỏ sò tại 2 bãi đất trống Hải không biết của ai.
Tại Công văn của Viện Hải dương học kết luận về 4.383 xác cá thể rùa biển và 3.855 vỏ sò như sau: trong tổng thể 4.383 xác cá thể rùa biển trên có 5 xác cá thể rùa biển thuộc loài quảng đông (con đú), có tên khoa học là Caretta caretta.
Qua làm việc, Hải khai nhận mặc dù không có giấy phép kinh doanh nhưng từ năm 2010 Hải đã mua thu gom số xác rùa trên của các ngư dân đi biển về ngâm dung dịch phoóc môn để chế tác thành sản phẩm mỹ nghệ nhằm bán kiếm lời.
 |
Vụ án 3 năm chưa giải quyết dứt điểm
Sau một thời gian xác minh, thu thập chứng cứ và trưng cầu giám định tang vật, ngày 10/6/2015, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa quyết định khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ". Tuy nhiên, sau 4 tháng tập trung điều tra, ngày 11/10/2015, cơ quan CSĐT Công an Khánh Hòa đã ra quyết định tạm đình chỉ vụ án vì vấp phải khó khăn về đánh giá chứng cứ, xác định tội danh.
Cuối tháng 8/2016, Viện KSND tối cao có văn bản gửi cơ quan CSĐT Bộ Công an thống nhất nội dung cuộc họp liên ngành với nội dung có đủ căn cứ để khởi tố bị can đối với Hoàng Tuấn Hải theo khoản 1 điều 190 BLHS. Viện KSND tối cao đề nghị cơ quan CSĐT Bộ Công an chỉ đạo cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa khẩn trương giải quyết vụ án theo quy định pháp luật.
Ngày 10/10/2016, cơ quan CSĐT tỉnh Khánh Hòa quyết định phục hồi điều tra vụ án. Ngày 8/12/2016, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa kết luận điều tra vụ án, đề nghị truy tố Hoàng Tuấn Hải theo khoản 1 điều 190 BLHS và chuyển hồ sơ cho Viện KSND TP Nha Trang thụ lý theo thẩm quyền.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ vụ án và cáo trạng ngày 1/3/2017 của Viện KSND TP Nha Trang thì TAND TP Nha Trang trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung một số vấn đề liên quan đến thủ tục tố tụng và nội dung vụ án. Trước đó, phiên tòa sơ thẩm vụ án trên đã bị hoãn vào ngày 29/11/2017, do vắng tất cả người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, nhân chứng. Tiếp đó, phiên tòa lần 2 vào ngày 18/12/2017, TAND TP Nha Trang phải tạm hoãn. Lý do là một hội thẩm nhân dân tham gia phiên tòa bận công việc đột xuất mà không có hội thẩm dự khuyết.
Sáng ngày 11/1, tòa quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung lý do là trong quá trình xét hỏi, phía đại diện VKSND đề xuất trả hồ sơ điều tra để xem xét thêm các tình tiết và để có thể truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời, đánh giá lại tính chất nghiêm trọng để xử lý đối tượng theo quy định khoản 2 Điều 190 BLHS. Trong bản cáo trạng, hiện tại mới chỉ truy tố đối tượng theo Khoản 1.
Đại diện Trung tâm Giáo dục thiên nhiên nói gì?
Trao đổi với phóng viên sáng ngày 11/1, bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) chia sẻ: “HĐXX rất quyết tâm, đặc biệt nhấn mạnh số lượng tang vật rất lớn của vụ án. TAND quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung để xem xét mức ảnh hưởng nghiêm trọng hành vi của đối tượng Hải với đa dạng sinh học, hình ảnh của đất nước, xem xét nâng khung hình phạt. Quyết định trả hồ sơ điều tra bổ xung cho thấy phần nào sự quyết tâm của của cơ quan chức năng trong việc xử lý nghiêm hành vi vi phạm.
