Mới đây, TAND huyện Kim Sơn đã “đình chỉ giải quyết vụ kiện” vì cho rằng chồng chị Đan (nguyên đơn) đã “rút đơn khởi kiện”.
Biên bản làm việc “ma”
Như PLVN đã từng thông tin, khi thụ lý vụ kiện ly hôn giữa ông Trần Văn Công bà Vũ Thị Đan, TAND huyện Kim Sơn (Ninh Bình) đã không giải quyết tranh chấp về tài sản vì cho rằng bị đơn (bà Đan) không có yêu cầu phản tố; tại buổi làm việc với Tòa án ngày 6/12/2016, bà Đan chỉ có yêu cầu về phạm vi giải quyết vụ án là việc ly hôn và phân chia nuôi dạy con cái mà không đề nghị giải quyết việc phân chia tài sản.
Theo đó, buổi làm việc trên diễn ra tại nhà mẹ đẻ bà Đan, có sự tham gia của Thẩm phán Nguyễn Hữu Mạnh; ông Bùi Văn Lương (Trưởng Công an xã Cồn Thoi) và ông Phạm Xuân Tình (công an viên, Phó trưởng xóm). Bà Đan “có trình bày” nhưng “không ký biên bản”.
Nhưng bà Đan khẳng định, biên bản trên đã bị lập “khống” vì thực tế không có buổi làm việc nào như thời gian, địa điểm và thành phần như trên. Ngoài ra, ông Tình cũng khẳng định chữ ký trong biên bản này không phải của mình.
Làm việc với phóng viên, ông Nguyễn Văn Thảo - Chánh án TAND huyện Kim Sơn và Thẩm phán Nguyễn Hữu Mạnh cho biết: “Ông Tình là người được ông Lương phân công đưa thẩm phán xuống nhà bố, mẹ chị Đan để làm việc. Do chị Đan không viết bản tự khai nên thư ký đã viết lại ý kiến của chị Đan nhưng chị này không ký. Sau đó, thẩm phán về trụ sở xã lập biên bản làm việc. Khi ký biên bản thì anh Tình không có mặt nên anh Lương đã ký thay anh Tình. Việc lập biên bản nhưng để người khác ký thay ông Tình như trên là thiếu sót”.
Luật sư Trương Quốc Hòe (Trưởng Văn phòng Luật sư Interla) đánh giá, hai biên bản có chữ ký mạo danh trên thể hiện sự thiếu trung thực, thiếu khách quan của thẩm phán. Biên bản này không có giá trị pháp lý nên không thể dựa vào biên bản này để cho rằng bà Đan không có yêu cầu chia tài sản chung được.
Hơn nữa, việc Thẩm phán lấy lời khai như trên là không đúng thủ tục vì Điều 98 BLTTDS 2015 đã quy định rõ: “Thẩm phán chỉ tiến hành lấy lời khai của đương sự khi đương sự chưa có bản khai hoặc nội dung bản khai chưa đầy đủ, rõ ràng. Đương sự phải tự viết bản khai và ký tên của mình. Trường hợp đương sự không thể tự viết được thì Thẩm phán lấy lời khai của đương sự. Biên bản ghi lời khai của đương sự phải được người khai tự đọc lại hay nghe đọc lại và ký tên hoặc điểm chỉ…”.
Nhiều dấu hiệu vi phạm tố tụng khác
Ông Nguyễn Hữu Mạnh cho hay, khi làm việc với chị Đan, thẩm phán có giải thích với chị Đan về việc, sau 15 ngày kể từ ngày Tòa thông báo thụ lý vụ kiện mà chị không có yêu cầu phản tố. Tuy nhiên, chị Đan lại hiểu lầm là sau 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo nộp tạm ứng án phí. Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, chi Đan có bản khai trình bày về các lại tài sản chung của vợ chồng và ước tính giá trị là 16 tỷ đồng, đề nghị được chồng trả 1/2 giá trị tài sản (8 tỷ đồng). Nếu nguyên đơn không đồng ý thì đề nghị Tòa chia tài sản chung. Với nội dung trình bày như trên của chị Đan thì Tòa án xác định đây không phải là yêu cầu phản tố của bị đơn.
Tuy nhiên, theo LS Hòe thì nội dung mà thẩm phán giải thích cho đương sự như trên là không đúng quy định vì Điều 200 BLTTDS 2015 đã quy định rõ “bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải”. Việc Thẩm phán tự ý “khống chế” và “rút ngắn” thời gian bị đơn có quyền đưa yêu cầu phản tố như trên có dấu hiệu mờ ám, gây bất lợi cho bà Đan.
Nội dung bản khai của bà Đan có thể hiện mong muốn được Tòa chia tài sản chung cũng trong vụ ly hôn. Đáng lẽ Thẩm phán phải hướng dẫn bị đơn khai rõ ràng hơn về yêu cầu phản tố của mình và ra thông báo đóng tạm ứng án phí theo quy định. Nhưng không hiểu sao Thẩm phán đã “lờ” nội dung này đi?
Ngày 22/6 vừa qua, sau khi mở phiên tòa, HĐXX TAND huyện Kim Sơn đã ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án vì lý do “nguyên đơn đã rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện”.
Trao đổi với phóng viên, bà Đan cho biết sẽ kháng cáo Quyết định này và cho rằng: “Việc anh Công rút đơn chỉ để nhằm “giải cứu” cho Thẩm phán trước những sai phạm về tố tụng đã bị phát hiện và do khối tài sản chung của vợ chồng mà tôi đã khai báo có nhiều vấn đề “nhạy cảm. Hơn nữa, việc Tòa trì hoãn, cố tình chối bỏ việc giải quyết tài sản chung đã tạo điều kiện cho chồng tôi có thời gian tẩu tán, phi tang chứng cứ về khối tài sản chung của vợ chồng”.
Còn LS Trương Quốc Hòe cũng cho biết: “Tôi sẽ có văn bản kiến nghị đến Tòa cấp trên vì trong vụ án này, TAND huyện Kim Sơn phải ghi nhận yêu cầu phản tố chia tài sản chung của bị đơn. Trường hợp này, nếu nguyên đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện mà chị Đan vẫn giữ nguyên yêu cầu chia tài sản thì Tòa không được đình chỉ giải quyết vụ án mà sẽ chuyển chị Đan thành nguyên đơn của vụ kiện”.
Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy vào cuộc
Trong thời gian chuẩn bị xét xử, bà Đan đã có đơn gửi đến nhiều cơ quan phản ánh việc vợ chồng bà có tài sản chung ở trong hàng loạt hợp đồng thuê bãi nuôi ngao. Ông Công (hiện là Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kim Sơn), là người được UBND huyện Kim Sơn phân công đo đạc, khảo sát, ký hợp đồng cho các hộ dân này thuê bãi nuôi ngao nên có thể đã lợi dụng trí này để “gửi gắm” cổ phần vào các bãi ngao.
Trao đổi với phóng viên, ông Đỗ Hùng Sơn - Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn cho biết: “Do ông Công là cán bộ thuộc diện huyện ủy quản lý nên Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Huyện ủy đã thụ lý đơn và xác minh, xử lý theo thẩm quyền”.
Còn lãnh đạo UBKT Huyện ủy Kim Sơn cũng cho hay: “UBKT huyện ủy đã thành lập đoàn Thanh tra (do Chủ nhiệm UBKT làm Trưởng đoàn) nhằm xác minh đơn của chị Đan. Do vụ việc phức tạp và nhiều nội dung cần xác minh nên UBKT vẫn chưa kết thúc việc thanh tra”.