Mặc dù chưa được Thủ tướng cho phép đầu tư, nhưng UBND tỉnh Lạng Sơn vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch Khu đô thị mới Phú Lộc (KĐT Phú Lộc) để chia tách thành các dự án (DA); không nghiêm túc thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng… Đó là những sai phạm đáng chú ý xảy ra tại KĐT Phú Lộc, TP Lạng Sơn mà TTCP vừa chỉ rõ.
Thực hiện dự án trái thẩm quyền
Ngày 20/4/2004, Thủ tướng ban hành Văn bản số 544/CP-NN đồng ý chủ trương cho UBND tỉnh Lạng Sơn thực hiện KĐT Phú Lộc theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng; đồng thời chỉ đạo UBND Lạng Sơn làm thủ tục thu hồi, giao đất thực hiện DA và thực hiện cơ chế tài chính trong việc thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.
Tuy nhiên, TTCP khẳng định, sau khi được Thủ tướng chấp thuận, UBND tỉnh Lạng Sơn đã không thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo trên, đồng thời không chấp hành các quy định pháp luật để triển khai nên việc tổ chức DA thực hiện có nhiều sai phạm.
Về chủ trương đầu tư DA, UBND Lạng Sơn không lập báo cáo xin phép đầu tư để lấy ý kiến bằng văn bản của Bộ quản lý và các bộ, ngành, địa phương liên quan DA để báo cáo Thủ tướng cho phép đầu tư là trái với quy định tại Nghị định số 07/2003/NĐ-CP.
Mặc dù chưa được Thủ tướng cho phép đầu tư nhưng UBND Lạng Sơn vẫn chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ vào đồ án quy hoạch KĐT Phú Lộc để chia tách thành các DA thành phần gồm: KĐT mới Phú Lộc I, II, II, IV để lập báo cáo nghiên cứu khả thi như một DA đầu tư độc lập là vi phạm quy định của Chính phủ.
Sau khi chia tách các DA thành phần, UBND Lạng Sơn không tổ chức đấu thầu công trình, đấu giá đất để lựa chọn nhà thầu là vi phạm quy định của Bộ Tài chính quy định đấu thầu công trình, đấu giá đất sử dụng tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng, vi phạm quy định của Chính phủ trong Quy chế đấu thầu.
Việc UBND Lạng Sơn áp dụng cơ chế tài chính theo hình thức thực hiện DA thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong DA là trái quy định của Bộ Tài chính về thanh toán, hạch toán và quản lý tiền thu được từ quỹ đất tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.
“UBND tỉnh Lạng Sơn đã phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, giao nhà đầu tư thực hiện Dự án KĐT Phú Lộc I, KĐT Phú Lộc II, KĐT Phú Lộc IV khi chưa được Thủ tướng chấp thuận, cho phép thực hiện là trái thẩm quyền”, TTCP khẳng định.
TTCP cũng cho rằng, việc phê duyệt tổng mức đầu tư gồm cả giá trị hạ tầng kiến trúc là không phù hợp với cơ chế đổi đất lấy hạ tầng. Cơ chế tài chính giao đất thực hiện DA thu 12% quỹ đất ở sau khi thực hiện xong DA là trái các quy định về đất đai; không thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.
Trách nhiệm của các sai phạm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch tỉnh phụ trách lĩnh vực; Giám đốc Sở Xây dựng với vấn đề xây dựng; Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) với vấn đề đất đai; Giám đốc Sở Tài chính với vấn đề cơ chế tài chính.
Kiến nghị làm rõ trách nhiệm lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn
Lạng Sơn còn mắc hàng loạt vi phạm trong công tác công tác thu hồi đất, giao đất thực hiện KĐT Phú Lộc. Trong đó, việc UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi 141.974,8m2 đất thực hiện KĐT Phú Lộc I và 323.462,7m2 đất thực hiện dự án KĐT Phú Lộc IV là trái thẩm quyền, vi phạm quy định Luật Đất đai 1993.
Tại DA các KĐT Phú Lộc II, III và các nút giao thông, Lạng Sơn cũng không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người đang sử dụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển, phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện DA; thế nhưng Sở TN&MT, UBND TP Lạng Sơn vẫn tham mưu trình UBND tỉnh ban quyết định thu hồi đất thực hiện DA. Bên cạnh đó, quyết định thu hồi đất không ghi rõ về diện tích cụ thể với từng thửa đất, mà nội dung thu hồi chung cho tất cả các thửa đất là vi phạm quy định tại Nghị định số 181/2004/NĐ-CP.
“Quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Lạng Sơn không tuân thủ quy định pháp luật về đất đai dẫn tới việc thực hiện kê khai, kiểm đếm không xác định rõ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi trên tổng diện tích đất nông nghiệp của các hộ gia đình cá nhân đang sử dụng để làm căn cứ xét duyệt, bố trí tái định cư cho các hộ dân”, TTCP kết luận.
Việc UBND Lạng Sơn giao thực hiện các công trình trong DA có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước, được thanh toán từ 12% quỹ đất của tỉnh nhưng không lập, thẩm định phê duyệt DA và không lập, thẩm định phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán, không lựa chọn nhà thầu, không ký hợp đồng xây dựng là vi phạm quy định về quản lý xây dựng.
Trước những sai phạm nêu trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn thực hiện và chỉ đạo thực hiện khắc phục các sai phạm; nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn qua các thời kỳ và các sở, ngành có liên quan đến sai phạm; để có hình thức xử lý kỷ luật phù hợp hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Theo tìm hiểu, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã đồng ý với kiến nghị của TTCP, đồng thời yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn nghiêm túc thực hiện kết luận, tập trung xử lý, khắc phục và xử lý triệt để các vi phạm về đất đai theo kiến nghị của TTCP và báo cáo Thủ tướng kết quả thực hiện.
