Đơn của cán bộ, nhân viên Công ty cổ phần Đầu tư xuất nhập khẩu Thăng Long (công ty Thăng Long, có văn phòng tại thành phố Lào Cai) phản ánh, UBND tỉnh Lào Cai ban hành nhiều văn bản có dấu hiệu trái quy định của pháp luật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của doanh nghiệp, đi ngược tinh thần của Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Nguyên nhân xuất phát từ một số vướng mắc liên quan đến hình thức đầu tư, giá đất, tổng mức đầu tư và phương án tài chính và đặc biệt là nguyên do trong thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh nhưng lại không phê duyệt giá đất.
1 năm thay đổi 3 lần thẩm định giá: Doanh nghiệp “khổ sở”… chờ phê duyệt
Năm 2012, khi giao thông chưa thuận tiện, hạ tầng cơ sở chưa phát triển, rất khó khăn, tất cả các huyện của tỉnh Lào Cai đã được Chính phủ “xếp hạng” là những vùng đặc biệt khó khăn, tỉnh Lào Cai có chủ trương kêu gọi đầu tư xây dựng nhằm phát triển kinh tế xã hội.
Công ty Thăng Long đã dự thầu và được tỉnh Lào Cai ra quyết định chọn làm chủ đầu tư dự án xây dựng khu nhà ở thương mại Km2+300 đại lộ Trần Hưng Đạo, thành phố Lào Cai với diện tích 7,07 ha. Sau đó, công ty Thăng Long được tỉnh Lào Cai ra quyết định phê duyệt quy hoạch, có quyết định điều chỉnh quy hoạch tỷ lệ 1/500, Công ty thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước và theo các yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, dự án chỉ dừng lại ở giai đoạn chờ quyết định chấp thuận đầu tư, nguyên do do Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai không ra quyết định phê duyệt giá đất cho dự án.
Công ty Thăng Long đã lập tờ trình số 153/TTr-TL ngày 23/11/2013 đề xuất chấp thuận đầu tư nhưng tỉnh Lào Cai chưa phê duyệt mà chỉ đạo các sở, ngành hỏi ý kiến các Bộ về việc đề nghị tính lãi vay và lợi nhuận của chủ đầu tư và cuối cùng kết luận là chưa đủ điều kiện. Ngày 1/7/2015 hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Lào Cai với sự tham gia đầy đủ của các Sở, ban, ngành đã thống nhất giá đất dự kiến của dự án, (tương đương 8 triệu đồng/mét bám đường Trần Hưng Đạo). Sở Xây dựng cũng đã có Tờ trình đề nghị Chủ tịch tỉnh ra quyết định phê duyệt giá đất; giá đất thẩm định phù hợp với Quyết định số 91/2014/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai về bảng giá đất 5 năm (2015-2019) trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
Trên cơ sở “Biên bản họp hội đồng thẩm định giá đất” ngày 01/7/2015, Công ty Thăng Long đã gửi tờ trình số 188/TTr-TL ngày 28/07/2015 kèm hồ sơ xin chấp thuận đầu tư tới UBND tỉnh Lào Cai. Sau đó, sở Xây dựng tỉnh Lào Cai cũng có báo cáo phương án tài chính số 181/BC-SXD ngày 20/8/2015 theo đó tổng kinh phí tạo ra từ quỹ đất giao cho chủ đầu tư để kinh doanh đối trừ vào tiền đầu tư hạ tầng và GPMB là 150,169 tỷ đồng. Vui mừng vì bao nhiêu nỗ lực suốt mấy năm qua có kết quả, công ty Thăng Long chờ đợi Chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định phê duyệt giá đất, đồng nghĩa với sự chấp thuận đầu tư từ tỉnh Lào Cai nhưng chỉ nhận được sự “im lặng” khó hiểu…
Theo điều 32 thông tư 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn về Luật Đầu tư năm 2014: Trong thời hạn không quá 05 ngày làm việc, kể từ khi nhận được văn bản thẩm định của Hội đồng thẩm định giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường hoàn thiện dự thảo phương án giá đất trình UBND cấp tỉnh quyết định. Sau đó, không quá 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm quyết định giá. Thế nhưng, UBND tỉnh Lào Cai không có văn bản về việc quyết định giá đất. Do vậy, doanh nghiệp không triển khai thực hiện được Dự án.
Thay vào đó, ngày 31/12/2015 (tức là sau gần 5 tháng) tại tờ trình số 570/TTr-STNMT của Sở Tài nguyên và Môi trường Lào Cai căn cứ vào văn bản thẩm định số 2056/HĐ-TĐ của Hội đồng thẩm định ngày 27/11/2015 có nội dung khác hẳn văn bản thẩm định giá ngày 1/7/2015. Giá đất bị đội lên rất nhiều lần so với ý kiến của Hội đồng thẩm định (lần 1).
Chiều cùng ngày (31/12/2015), UBND tỉnh Lào Cai đã ra quyết định “thần tốc” số 4899/QĐ-UBND phê duyệt giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại Km2+300, đại lộ Trần Hưng Đạo, thành phố Lào Cai với tổng số tiền sử dụng đất 232,257 tỷ đồng (tương đương 12 triệu đồng/mét bám đường Trần Hưng Đạo) tăng khoảng 82 tỷ đồng.
Sau 5 tháng, tiền sử dụng đất tại dự án có giá trị cao gấp 1,5 lần so với giá được Hội đồng thẩm định ngày 1/7/2015 trong khi đối chiếu với các chỉ số về thị trường bất động sản quý III và quý IV năm 2015 tại tỉnh Lào Cai không có nhiều biến động. Điều này, không chỉ tạo ra áp lực tài chính, gây khó khăn không nhỏ cho chủ đầu tư mà còn thể hiện chính sách “tiền hậu bất nhất” trong phương án xác định giá đất của các Sở, ngành tỉnh Lào Cai.
Đại diện công ty Thăng Long cho biết: “Dư luận xã hội trong và ngoài tỉnh cũng như doanh nghiệp đang rất băn khoăn vì sao các sở, ngành của tỉnh Lào Cai lại ban hành các văn bản không nhất quán. Điển hình là việc tỉnh Lào Cai không sử dụng kết quả thẩm định giá ngày 1/7/2015 mà lại sử dụng kết quả ngày 27/11/2015 của Hội đồng thẩm định giá mà không đưa ra bất kỳ lý do nào ? Căn cứ vào đâu để tỉnh Lào Cai áp giá đất mới không sử dụng giá cũ?”
Trước sự biến động về giá đất, công ty Thăng Long đã gửi đơn khiếu nại tới các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Lào Cai về việc không đồng ý với các văn bản điều chỉnh lần 2 của UBND tỉnh Lào Cai. Tuy nhiên, UBND tỉnh Lào Cai không những không giải quyết theo quy định của pháp luật mà còn tiếp tục thực hiện quy trình tăng giá lần thứ 3. Cụ thể, ngày 30/06/2016, căn cứ vào văn bản thẩm định về giá đất của Hội đồng thẩm định giá, Sở TNMT tỉnh Lào Cai có tờ trình số 298/TTr-TNMT về việc đề nghị phê duyệt giá đất (giá bám đường Trần Hưng Đạo là 14,5 triệu/mét), tổng số tiền sử dụng đất là 282 tỷ đồng. Qua đó, UBND tỉnh Lào Cai ban hành quyết định số 2141/QĐ-UBND ngày 06/7/2016 phê duyệt tờ trình của Sở TNMT.
Như vậy, chỉ trong vòng 1 năm hội đồng thẩm định giá và các sở, ngành tỉnh Lào Cai đã thay đổi thẩm định giá đến 3 lần. Tổng số tiền sử dụng đất tăng 132 tỷ đồng, giá tiền cho mỗi mét vuông của dự án tăng lên gần gấp đôi trong khi chỉ số giá về thị trường bất động sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai không có biến động lớn. Đây là một uẩn khúc lớn ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của doanh nghiệp.
| |
| Quyết định hủy kết quả lựa chọn nhà đầu tư gây nhiều tranh cãi. |
Nhiều dấu hiệu trái quy định của pháp luật…?
Các Sở, ngành và UBND tỉnh Lào Cai không chỉ thay đổi nội dung văn bản không nhất quán mà còn yêu cầu chủ đầu tư phải thực hiện dự án theo hình thức BT (căn cứ vào quyết định số 02/2016/QĐ-UBND quy định về quản lý các dự án đầu tư phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh của tỉnh Lào Cai) thay vì công nhận trúng thầu như trước đây. Đồng thời, nhà đầu tư phải trả lại toàn bộ hồ sơ để Sở Xây dựng đóng vai trò Chủ đầu tư thực hiện lập dự án BT. Mặt khác, theo hình thức BT tại quyết định trên: chỉ tính riêng giá trị đầu tư hạ tầng, còn diện tích đất vẫn phải tiến hành đấu giá đất.
Nhận định về vấn đề này, bà Vũ Thị Oanh – Trưởng phòng pháp chế công ty Thăng Long cho rằng UBND tỉnh Lào Cai vận dụng điều 37 trong quyết định số 02/2016/QĐ-UBND ngày 15/01/2016 về xử lý chuyển tiếp là trái với quy định tại khoản 2 điều 80 Nghị định 99/2015/NĐ-CP về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật nhà ở ngày 20/10/2015 của Chính phủ.
Nhận thấy quyền và lợi ích đang bị xâm hại nghiêm trọng, công ty Thăng Long đã có văn bản kiến nghị tới Thủ tướng Chính phủ; Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); cũng như các cơ quan Đảng và Chính phủ ở Trung ương để kêu cứu. Chính vì thế, ngày 25/06/2016, UBND tỉnh Lào Cai đã tổ chức cuộc đối thoại với VCCI và Công ty Thăng Long.
Kết thúc cuộc đối thoại, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai – ông Lê Ngọc Hưng thống nhất thành lập Tổ công tác liên ngành để rà soát toàn bộ quá trình thực hiện Dự án, xác định lại giá đất và tiến hành thương thảo với Chủ đầu tư. Thế nhưng, tại buổi thương thảo Hợp đồng với Chủ đầu tư ngày 24/10/2016 đại diện được ủy quyền của chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai vẫn giữ nguyên giá đất theo Quyết định 2141/QĐ-UBND ngày 06/7/2016.
Công ty Thăng Long nhận thấy do quá trình thẩm định giá đất bất hợp lý, thiếu căn cứ và áp đặt thời gian nộp tiền trái với quy định Luật đầu tư năm 2014 và Luật đất đai năm 2013 nên cuộc thương thảo Hợp đồng không thành và cũng là nguyên cớ duy nhất để UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định số 3766/QĐ-UBND ngày 31/10/2016 về việc hủy Quyết định lựa chọn Công ty Thăng Long là chủ đầu tư Dự án.
Quyết định này đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của doanh nghiệp, xóa tan mọi nỗ lực, tâm huyết của cán bộ, nhân viên công ty Thăng Long, đi ngược với chủ trương kêu gọi đầu tư của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh Lào Cai năm 2012 và đặc biệt là đi ngược Nghị quyết 35/NQ-CP của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Ngày 24/01/2017 công ty Thăng Long đã chính thức khởi kiện đồng thời 02 vụ kiện hành chính: Khởi kiện UBND tỉnh Lào Cai để hủy 02 quyết định phê duyệt giá đất không đúng trình tự quy định của pháp luật; khởi kiện chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai để yêu cầu hủy “Quyết định hủy kết quả chọn chủ đầu tư dự án”. Theo nguồn tin riêng của chúng tôi, Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai đã thụ lý vụ kiện hành chính.