Đụng đâu, sai đấy
Kết luận Thanh tra Bộ LĐTB&XH cho thấy, việc UBND tỉnh Lào Cai ban hành Văn bản số 40/KH-UBND ngày 31/01/2018 về kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững (Chương trình) năm 2018 nhưng đưa ra nhiệm vụ chủ yếu và giải pháp gồm cả các nội dung giáo dục, y tế, vay vốn, chính sách trợ giúp xã hội, đào tạo nghề, hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo là chưa phù hợp với Quyết định số 1722/QĐ-TTg.
Bên cạnh đó, Thông tư số 15/2017/TT-BTC của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp thực hiện Chương trình được ban hành ngày 15/2/2017 nhưng ngày 18/4/2018, UBND tỉnh Lào Cai mới ban hành Văn bản số 1560/HD-UBND hướng dẫn thực hiện dự án hỗ trợ sản xuất, đa dạng sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo dẫn đến việc triển khai, thực hiện chậm so với quy định.
Sở LĐ-TB&XH, UBND huyện Bắc Hà, UBND huyện Mường Khương và 04 đơn vị cấp xã được thanh tra đều chưa thực hiện chế độ thu thập thông tin, báo cáo kiểm tra và giám sát, đánh giá theo quy định.
Kết quả hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng các huyện nghèo thuộc Chương trình 30a, Thanh tra phát hiện tại công trình Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS xã La Pan Tẩn, huyện Mường Khương để xảy ra tình trạng ghi nhật ký khảo sát địa chất chưa đảm bảo quy định…
Công trình Nhà văn hóa thôn Tỉn Thàng (xã La Pan Tẩn, huyện Mường Khương) chưa niêm yết thông báo công khai về việc mời tham gia thực hiện gói thầu tại trụ sở UBND xã và thông báo trên các phương tiện truyền thông cấp xã, các nơi sinh hoạt cộng đồng để các cộng đồng dân cư, tổ chức đoàn thể và tổ, nhóm thợ trên địa bàn biết theo quy định. Thi công không đúng thiết kế kỹ thuật như: Nền nhà lát gạch caramic kích thước 600x600mm; toàn bộ tường nhà quét vôi, ve 3 nước; lắp đặt 08 quạt điện treo tường; lắp đặt hệ thống thu sét. Quá trình kiểm tra, nền nhà chỉ được láng xi măng; không quét vôi ve toàn bộ phần tường vây bao che, không lắp đặt quạt điện treo tường, không lắp đặt hệ thống thu sét…
Về kết quả hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo, Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH chỉ rõ, việc phê quyệt dự án hỗ trợ sản xuất năm 2018 tại UBND huyện Bắc Hà chưa đúng quy định. Trong đó, quyết định phê duyệt dự án năm 2018 không ghi cụ thể số hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ không nghèo tham gia dự án theo quy định. Tại thời điểm thanh tra, UBND huyện Bắc Hà chưa triển khai hỗ trợ hộ dân tham gia các dự án nhưng đã phê duyệt cho hộ dân không có tên trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo năm 2017 được hỗ trợ từ Chương trình là trái với quy định.
Bên cạnh đó, kết quả hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng theo Chương trình 135 tại huyện Bắc Hà cũng xảy ra nhiều sai sót, như: Công trình đường tràn Nậm Mòn Hạ, UBND xã Nạm Mòn ký Hợp đồng số 01/HĐKT ngày 01/8/2017 về khảo sát, lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật - dự toán, hướng dẫn thi công giám sát, lập hồ sơ hoàn công công trình với Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Bắc Hà với số tiền 39 triệu đồng đã quyết toán, chuyển tiền cho đơn vị thụ hưởng là Phòng Tài chính – Kế hoạch là không đúng quy định.
Tại huyện Mường Khương, công trình Trường Mầm non số 2, thị trấn Mường Khương (điểm trường Lao Chải) cũng chưa lập báo cáo tiến độ chi tiết thực hiện hợp đồng trình chủ đầu tư chấp thuận để làm căn cứ thực hiện theo quy định và chưa thực hiện thí nghiệm kiểm tra toàn bộ thép, xi măng, bê tông trước và trong khi thi công xây dựng theo quy định của Chính phủ…
Sử dụng kinh phí không đúng quy định
Về kinh phí thực hiện Chương trình, Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, tại Quyết định số 1158/QĐ-UBND của UBND tỉnh Lào Cai về việc chi chuyển nguồn ngân sách tỉnh năm 2017 sang năm 2018: Số kinh phí từ nguồn kinh phí sự nghiệp chuyển nguồn từ năm 2017 sang sử dụng để thực hiện các dự án thuộc Chương trình năm 2018 hơn 1,4 tỷ đồng là chưa đúng với các nội dung được chuyển nguồn sang năm sau theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.
Việc cấp phát kinh phí thực hiện Chương trình được thực hiện theo từng đợt, có đợt cấp vào cuối năm dẫn đến việc tổ chức thực hiện trong năm chậm, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của Chương trình tại địa phương.
Kinh phí duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng phân bổ cho UBND huyện Mường Khương năm 2017 là 5,097 tỷ đồng. UBND huyện này đã sử dụng và quyết toán toàn bộ nguồn kinh phí được cấp theo Chương trình 30a. Tuy nhiên, trong đó có kinh phí thực hiện chính sách miễn giảm thủy lợi phí theo Quyết định số 141/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh Lào Cai với số tiền hơn 2,1 tỷ đồng không đúng với quy định về việc sử dụng nguồn kinh phí Chương trình.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH kiến nghị UBND huyện Mường Khương thu hồi, nộp ngân sách nhà nước qua tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH hơn 2,1 tỷ đồng do quyết toán kinh phí cấp bù thủy lợi phí vào nguồn kinh phí duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình trong khi đã được bố trí bằng nguồn kinh phí của địa phương.
Đối với UBND xã La Pan Tẩn, thu hồi, nộp ngân sách số tiền gần 40 triệu đồng do nghiệm thu, quyết toán không đúng khối lượng thi công thực tế tại công trình Nhà văn hóa thôn Tỉn Thàng, xã La Pan Tẩn.
Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm xác định trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có hành vi vi phạm và xử lý vi phạm theo thẩm quyền với các hành vi gây ra thiếu sót, sai phạm nêu trên. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh Lào Cai xây dựng Kế hoạch thực hiện Chương trình năm 2019 phù hợp với nội dung tại Quyết định số 1722/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.