Trong vụ án này, Hứa Thị Phấn và các đồng phạm bị TAND các cấp tại TP HCM xét xử và tuyên án về hai tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”; “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” hồi năm 2018.
Hai cấp tòa sơ thẩm, phúc thẩm đã tuyên “buộc VNECO phải hoàn trả lại số tiền 200 tỷ đồng được xác định là vật chứng vụ án cho Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam. Về quan hệ giữa bị cáo Hứa Thị Phấn, bị cáo Ngô Kim Huệ, bị cáo Bùi Thị Kim Loan, VNECO sẽ được giải quyết bằng một vụ án khác khi các bên có yêu cầu theo quy định của pháp luật”.
Theo trình bày của VNECO, họ nhận thấy quyết định nêu trên của hai cấp xét xử chưa đủ cơ sở, chưa đúng bản chất của sự việc nên đã có nhiều đơn đề nghị xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm với bản án phúc thẩm. Đến tháng 5/2020, TAND Tối cao đã gửi thông báo cho VNECO với nội dung “không có căn cứ để kháng nghị bản án phúc thẩm nêu trên”.
Sau thông báo nói trên, VNECO vì nhiều lý do chủ quan, khách quan nên chưa tiếp tục trình bày đầy đủ, cụ thể hơn để được các cơ quan có thẩm quyền xem xét một cách thấu tình, đạt lý.
Hiện VNECO mong muốn các cấp có thẩm quyền xem xét một số lý do để xem xét kháng nghị giám đốc thẩm với bản án phúc thẩm vụ án Hứa Thị Phấn mà VNECO có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Các tài liệu liên quan tới vụ án Hứa Thị Phấn đều xác định VNECO đã chuyển cho Ngô Kim Huệ (thuộc cấp và được cho là đại diện của Hứa Thị Phấn, chủ thể ký hợp đồng hợp tác đầu tư với VNECO) 310 tỷ đồng. Các cấp tòa nếu xử lý 200 tỷ Huệ chuyển trả lại cho VNECO sau khi thanh lý hợp đồng hợp tác đầu tư thì phải xem xét 310 tỷ VNECO chuyển được Huệ và Phấn sử dụng thế nào. Nếu dùng để Ngân hàng Đại Tín kinh doanh thì việc VNECO được trả lại 200 tỷ nói trên là có căn cứ.
Nếu Huệ và Phấn dùng 310 tỷ nói trên để mua bất động sản thì hai cấp tòa cần xử lý để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của VNECO.
Mặt khác, nếu xét biên bản thanh lý hợp đồng hợp tác đầu tư giữa Huệ và VNECO thì Huệ đã 4 lần chuyển trả lại tổng cộng 400 tỷ cho VNECO, trong đó 200 tỷ ở hai lần chuyển qua Ngân hàng Đại Tín không được coi là vật chứng, còn 200 tỷ ở hai lần chuyển qua VCB Đà Nẵng được coi là vật chứng.
Hai cấp tòa nhận định: 200 tỷ mà Huệ chuyển trả lại cho VNECO qua VCB Đà Nẵng “...có nguồn gốc từ số tiền 247,25 tỷ đồng mà bị cáo Huệ và bị cáo Bùi Thị Kim Loan đã nộp khống vào tài khoản số 040.3.01.00.00167 của bị cáo Huệ. Quá trình điều tra và xét xử công khai tại phiên tòa đã xác định được rằng (…) HĐXX thấy số tiền 200 tỷ đồng được chuyển cho VNECO được xem là vật chứng của vụ án…”.
Ngoài một số vấn đề về nguồn gốc, trình tự chuyển tiền… vậy 47,25 tỷ còn lại có được coi là vật chứng hay không cũng là điều VNECO băn khoăn.
Hai cấp xét xử cũng tuyên: “Về quan hệ giữa bị cáo Phấn, bị cáo Huệ, bị cáo Loan, VNECO sẽ được giải quyết bằng một vụ án khác khi các bên có yêu cầu theo quy định của pháp luật”. Điều này, theo VNECO, có nghĩa rằng sự việc này là dân sự hoặc kinh doanh thương mại. Nếu xác định được đúng là vật chứng thì Huệ và Phấn đã lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản 200 tỷ của VNECO. Nếu vậy thì căn cứ cho quyết định nói trên của hai cấp xét xử cũng còn có điểm băn khoăn về cơ sở pháp lý.
Theo đơn, VNECO đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét kháng nghị giám đốc thẩm bản án phúc thẩm phần liên quan đến số tiền 200 tỷ.
VNECO đề nghị “điều tra lại”. Nếu kết quả điều tra xác định 200 tỷ không phải là vật chứng thì đình chỉ phần tòa đã tuyên “buộc VNECO hoàn trả 200 tỷ”. Nếu điều tra lại và xác định 200 tỷ là vật chứng của hành vi phạm tội cụ thể thì tuyên Huệ, Phấn đã chiếm đoạt 200 tỷ của VNECO; đồng thời VNECO đề nghị xác định Huệ và Phấn đã dùng 200 tỷ để kinh doanh gì, mua bất động sản nào… và khởi tố vụ án, khởi tố bị can, chuyển giao tài sản đã mua bằng tiền của VNECO cho VNECO.
VNECO cũng căn cứ vào nội dung vụ án được hai cấp xét xử nhận định và cho rằng hành vi của các bị cáo được thực hiện cùng hoặc sau ngày bị cáo Huệ chuyển tiền trả cho VNECO cần được điều tra bổ sung. Nếu hành vi xảy ra đồng thời hoặc sau thời điểm Huệ chuyển trả lại tiền cho VNECO thì không thể coi 200 tỷ nêu trên là vật chứng.
