Vừa tốn công đòi nhà giúp, vừa chi ra 15 tỉ để mua
Bà Võ Thị Minh H (ngụ Pleiku), có đơn gửi cơ quan chức năng, cho hay trước đây vợ chồng cụ Trịnh Tô (cụ Tô mất 1992) và cụ Trịnh Thị Thuận có ngôi nhà tại 129 Phan Đình Phùng, Pleiku. Năm 1975, hai cụ cùng các con đến Đồng Nai sinh sống, ngôi nhà được Nhà nước quản lý theo diện nhà vắng chủ. Sau đó vợ chồng cụ Thuận nhiều lần làm đơn xin lại nhà chưa được, nên lập hợp đồng nội dung bà H “có trách nhiệm đi xin lại ngôi nhà; sau khi xin lại được (bất kể thời gian bao lâu) thì gia đình cụ Thuận cũng đồng ý bán cho bà H giá 70 lượng vàng”.
Thực hiện hợp đồng, bà H bỏ nhiều công sức xin lại ngôi nhà. Năm 2006, cụ Thuận làm giấy uỷ quyền cho con trai Trịnh Ngọc Minh Hùng “toàn quyền quyết định mọi vấn đề liên quan ngôi nhà”. Ông Hùng cùng bà H tiếp tục đi xin lại căn nhà trên, thoả thuận bán trước cho bà H và bà Lan giá 12 tỉ; đã nhận 7 tỉ; số tiền còn lại sẽ nhận sau khi có sổ đỏ và chuyển nhượng cho bên mua.
Ngày 29/1/2013, UBND Gia Lai có quyết định “trả bà Thuận nhà và đất 129”. Ngày 4/2/2013, tại Văn phòng Công chứng (VPCC) Hoàn Long (Đồng Nai), cụ Thuận cùng 4 người con (thiếu 1 đồng thừa kế) tiếp tục ký giấy cam kết thoả thuận bán nhà trên cho anh Vũ Đức Anh và Trịnh Tiến Dũng giá 5,5 tỉ, nhận cọc 500 triệu.
Ngày 9/8/2013, tại VPCC Pleiku, cụ Thuận lần nữa ký hợp đồng đặt cọc bán nhà trên cho bà Trần Thị Ngọc Bích (ngụ 127 Phan Đình Phùng) giá 16 tỉ; nhận cọc 3 tỉ; con gái cụ Thuận là Trịnh Thị Sùng làm chứng.
Trước sự việc, ngày 30/8/2013 phía bà H khởi kiện yêu cầu cụ Thuận thực hiện cam kết bán nhà với mình trước đó. Bà Lan uỷ quyền toàn bộ cho bà H giải quyết sự việc.
Quá trình khởi kiện, gia đình cụ Thuận (trừ 1 người con gái) đều ghi nhận công sức bà H đã bỏ ra để giúp gia đình lấy lại căn nhà; và đều có nguyện vọng thực hiện cam kết bán cho bà H. Ngày 27/5/2016, tại VPCC Gia Định (TP HCM), cụ Thuận cùng 3 con ký giấy cam kết đồng ý tiếp tục thực hiện hoàn tất thủ tục bán nhà cho bà H giá 15 tỉ. Cụ Thuận và Hùng đã nhận 7 tỉ. Còn lại 8 tỉ bên mua sẽ giao khi có quyền đăng ký sử dụng, đồng thời thống nhất chuyển 7 tỉ thành tiền cọc; nếu phía cụ Thuận không thực hiện hợp đồng “phải đền cọc 70 tỉ”. Ngày 9/9/2016, bà H trả nốt 8 tỉ.
Dù đã nhận đủ tiền từ phía bà H, từ 2013 đến 8/11/2018 cụ Thuận vẫn liên tục nhận của bà Bích tổng số 13,61 tỉ đồng. Trong vụ kiện, bà Bích cũng làm đơn tham gia với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập; đề nghị Toà công nhận hiệu lực giao dịch giữa mình và cụ Thuận, không đồng ý yêu cầu khởi kiện của bà H.
Tại Bản án sơ thẩm 04/2018/DS-ST vụ kiện “tranh chấp về hợp đồng mua bán nhà ở”, TAND Gia Lai quyết định: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà H yêu cầu cụ Thuận tiếp tục thực hiện mua bán nhà. Không chấp nhận yêu cầu của bà H đòi cụ Thuận và các con trả lại 15 tỉ và đền cọc 70 tỉ.
Đồng thời, toà sơ thẩm “chấp nhận yêu cầu khởi kiện độc lập của bà Bích. Công nhận hiệu lực giao dịch mua bán nhà đất xác lập giữa cụ Thuận và bà Bích tại hợp đồng đặt cọc ngày 9/8/2013 và “Bản thoả thuận và cam kết” ngày 9/9/2017”.
Nhiều lần xử, sự việc vẫn chưa kết thúc
Phía bà H kháng cáo bản án. Ngày 18/12/2018, VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng có quyết định kháng nghị phúc thẩm 03/2018/KN-DS-VC2, đề nghị cấp phúc thẩm huỷ án sơ thẩm, giao vụ án TAND Gia Lai xử sơ thẩm lại; trong đó nêu rõ “nhà 129 là tài sản chung của các đồng thừa kế và đang bị TAND Gia Lai áp dụng các biện pháp phong toả khẩn cấp tạm thời, nhưng một mình cụ Thuận ký hợp đồng đặt cọc ngày 9/8/2013… Cấp sơ thẩm công nhận hiệu lực mua bán nhà xác lập giữa cụ Thuận và bà Bích là không đúng luật, gây thiệt hại nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp phía bà H”.
Ngày 25/5/2020, Bản án phúc thẩm 101/2020/DS-PT của TAND Cấp cao nhận định “3 giao dịch mua bán nhà đất 129 đều vô hiệu, hậu quả pháp lý xử lý theo Điều 131 BLDS “Các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường””.
Tuy nhiên, số tiền cụ Thuận đã nhận lớn hơn giá trị tài sản được định giá nên cấp phúc thẩm không giao hoàn trả nhà đất và buộc cụ Thuận trả lại tiền cho những người đã mua tài sản trước đó; mà giao nhà đất cho 1 trong những người đã mua và tính toán xác định số tiền mỗi người được nhận từ giá trị nhà đất, trên cơ sở tỉ lệ giữa số tiền mỗi người đã giao với tổng số tiền mỗi người đã nhận.
HĐXX nhận thấy bà H là người khởi đầu ký thoả thuận mua bán và đủ chữ ký 5 người con cụ Thuận. Bà H cũng là người bỏ nhiều công sức đi xin lại tài sản. Năm 2016, bà H đã giao đủ cụ Thuận 15 tỉ theo giá thoả thuận mới, nên tuyên giao bà H nhà đất 129. Bà H phải trả cho ông Đức Anh và Dũng 207,6 triệu; bà Bích 5,653 tỉ. Bà H liên hệ cấp thẩm quyền để cấp sổ hồng nhà đất 129.
Căn cứ bản án phúc thẩm, ngày 19/6/2020, UBND Pleiku cấp Sổ hồng CU 799980 cho bà H với diện tích 501m2 đất ở, nhà cấp IV 322m2 thửa đất 17, tờ bản đồ 27, số 129 Phan Đình Phùng. Ngày 25/6/2020, VPĐKĐĐ chi nhánh Pleiku xác nhận nội dung chuyển nhượng nhà đất 129 cho ông V.N.T.
Thế nhưng sự việc chưa dừng lại. Ngày 6/4/2021, TANDTC ra Quyết định giám đốc thẩm 07/2021/DS-GĐT, đánh giá cần huỷ Bản án 101/2020/DS-PT và 04/2018/DS-ST. Giao hồ sơ cho TAND Gia Lai xử sơ thẩm lại, xác minh làm rõ việc cấp sổ hồng cho bà H hợp pháp hay không; cũng như giao dịch chuyển nhượng giữa bà H - ông T. Đồng thời, giải quyết hậu quả của việc thi hành Bản án 101/2020/DS-PT.
Ngày 28/5/2021, TAND Gia Lai ra Quyết định 71/2021/QĐ-BPKCTT áp dụng biện pháp khẩn cấp “phong tỏa” tài sản là ngôi nhà.
CQĐT: “Có dấu hiệu tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản”
Sự việc chưa hết rắc rối. Sau khi nhận đặt cọc 3 tỉ ngày 9/8/2913 giữa cụ Thuận (có người làm chứng là con gái Trịnh Thị Sùng) với bà Bích (được UBND phường Tân Hòa, TP Biên Hòa, Đồng Nai chứng thực); ngày 26/4/2016 cụ Thuận cùng 3 con làm đơn tố cáo “Sùng cùng đồng bọn lừa tôi điểm chỉ vào giấy bán nhà cho bà Bích để nhận 3 tỉ; trên thực tế tôi không nhận 1 đồng nào. Việc bán nhà trên cho bà Bích là không hợp pháp vì tôi và các con tôi không đồng ý”.
Tại Công văn 899/CSHS ngày 26/7/2021 của Cơ quan CSĐT Công an Gia Lai gửi TAND Gia Lai có nội dung “Qua nghiên cứu, đánh giá trên cơ sở các tư liệu thu được, thể hiện lời khai của Đức Anh về nguồn gốc số tiền 3 tỉ đồng nộp vào tài khoản Anh ngày 9/8/2013 và những mâu thuẫn trong lời khai của Anh với lời khai cá nhân của Thuận, Sùng, Bích chưa được kiểm tra làm rõ”.
Đồng thời, tại Công văn 1527/TL-CSHS ngày 25/11/2022 trả lời đơn bà H tố giác Anh và một số đối tượng dụ dỗ cụ Thuận ký hợp đồng mua bán với bà Bích để chiếm đoạt 3 tỉ; “qua kiểm tra xem xét, CQĐT xét thấy sự việc trên có dấu hiệu tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 BLHS, cần phải phục hồi giải quyết nguồn tin về tội phạm để ra quyết định khởi tố vụ án, tiến hành điều tra theo đúng pháp luật”. Đồng thời, CQĐT chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu thu thập được đến VKSND Gia Lai nghiên cứu, đánh giá.
Để làm rõ sự việc, PV đã liên hệ ông Nguyễn Đình Quang, Viện trưởng VKSND Gia Lai và được cho biết: “Với vụ việc khởi tố hình sự thì làm việc với bên công an”.
Bà H nói: “Tôi đã bỏ một phần đời để đi xin lại ngôi nhà cho gia đình cụ Thuận và số tiền 15 tỉ để mua ngôi nhà đó. Tôi chỉ mong cơ quan chức năng làm rõ có hay không dấu hiệu lừa đảo khi một ngôi nhà mà gia đình cụ Thuận đem bán cho nhiều người. Việc một tài sản bán cho nhiều người khiến không chỉ bản thân tôi mà nhiều người liên quan rơi vào rắc rối thiệt thòi”.
Trong sự việc này, ông T cũng có đơn gửi nhiều nơi, cho rằng: “Sau bản án phúc thẩm, bà H đã được UBND Pleiku cấp sổ hồng nhà đất 129, rồi tôi nhận chuyển nhượng và cơ quan thẩm quyền đã chỉnh lý sang tên tôi. Bản thân tôi không liên quan việc tranh chấp giữa các bên. Tôi nhận chuyển nhượng hợp pháp vào 25/6/2020. Tôi là người thứ ba ngay tình và toàn bộ giao dịch của tôi liên quan nhà đất 129 không bị vô hiệu theo khoản 2 Điều 133 BLDS. Nhưng hiện tại tài sản của tôi lại bị phong tỏa, là không hợp lý”.