Thách thức kết luận thanh tra
Ngày 26/1/2018, sau khi phát hiện các công trình xây dựng trái phép UBND TP Cam Ranh ra Thông báo số 23/TB-UBND về việc chấm dứt các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất tại núi Hòn Rồng.
Gần 1 năm sau, ngày 25/12/2018, Chủ tịch UBND TP Cam Ranh ban hành Quyết định số 4833/KL-UBND thanh tra quản lý, sử dụng đất tại núi Hòn Rồng.
Kết luận nêu rõ có 4 trường hợp tự ý xây dựng trái phép trên đất trồng rừng sản xuất; 11 trường hợp tự ý xây dựng, san ủi mặt bằng và sử dụng đất không đúng mục đích trên đất trồng cây lâu năm. UBND TP yêu cầu các công trình vi phạm phải tháo dỡ và khôi phục hiện trạng ban đầu.
Tuy nhiên, theo quan sát vào giữa tháng 10/2019, những công trình này vẫn không có dấu hiệu tháo dỡ, khắc phục. Cụ thể, có ít nhất bốn công trình ở khu vực phường Cam Phú vẫn y nguyên. Thậm chí một số khu vực mới lân cận, trên các tảng đá còn được ghi chữ “có chủ” bằng sơn màu xanh. Đường điện kéo lên tận các công trình vi phạm.
Các công trình này có vị trí cực kỳ đắc địa, có thể nhìn bao quát toàn TP Cam Ranh đến tận vùng biển, tường rào bằng đá cao bao bọc những khu đất hàng nghìn m2, cổng rào kín bưng. Bên trong là nhà ở, có công trình còn ghi rõ “không phận sự miễn vào”. Những công trình này đào bới tan hoang, san lấp mặt bằng khiến sườn núi nham nhở, nguy cơ xảy ra sạt lở.
Cổng vào trang trại Tùng Thanh (phường Cam Lộc), nơi có người tự xưng chủ đất và chào giá bán 1 lô 400m2 giá 1 tỷ |
Ở khu vực phường Cam Lộc, sau khi hết khu dân cư, đường bê tông chia làm hai lối. Cả hai đường đều được đổ bê tông mới tinh. Lối phải đường bê tông rộng 5m dẫn tới tận cổng một Trung tâm trồng cây thuốc. Đối diện là một khu đất chừng vài ha, được san ủi bằng phẳng, có các trụ bê tông, lưới B40 phân thành từng lô. Phần đất này nhìn thẳng xuống trung tâm TP Cam Ranh, biển Cam Ranh. Nếu nhìn từ trung tâm TP ngược lên, khu đất hiện rõ mồn một, là một bãi đất trắng trơn, không một bóng cây.
Tiếp tục đi theo lối bên trái, con đường bê tông cũng mới tinh như đường lên trung tâm trồng cây thuốc nhưng rộng khoảng 3m. Cuối đường bê tông này là một cổng bằng gạch, đang xây dựng kiên cố. Bên ngoài cổng ghi “Trang trại Tùng Thanh”.
Ngay cổng vào, hai cây cổ thụ vừa mới được trồng, cụt ngủn. Các chậu cây kiểng xây cố định dẫn lối vào ngôi nhà tôn rộng lớn. Toàn khu đất được phân thành từng lô nhỏ, mỗi lô chừng vài trăm m2. Các lô đều được bao quanh bởi hàng gạch cao 20cm, trụ bê tông và rào lưới B40.
Đi sâu vào bên trong, núi bị lấy đất, khoét sâu, tạo thành vách dựng đứng. Theo quan sát, tại đây còn có hoạt động khai thác đá.
Thấy người lạ, một người đàn ông trung niên chạy xe máy tự xưng là chủ đất dò hỏi. Dù thấy người lạ, nhưng người đàn ông không tỏ ra ngờ vực gì mà ngay lập tức giới thiệu đất để bán. Người đàn ông này tiết lộ: “Đường bê tông của tôi làm. Tôi muốn cho ai đi thì đi. Xe máy thì đi lại thoải mái, chứ ô tô thì quyền cho đi hay không là của tôi”.
Người này mời mua đất và cho biết một lô 400 m2 có giá 1 tỷ đồng, đưa trước 200 triệu đồng, khi nào có sổ đỏ sẽ đưa đủ. Theo người này, sổ đỏ là đất trồng cây lâu năm và chắc chắn sẽ làm được sổ đỏ.
Hỏi khu đất đối diện bên Trung tâm trồng cây thuốc, người này nói khu vực đó của một người khác đã bán hết. Tuy nhiên, do bị thanh tra, không làm sổ đỏ được nên đã “thối” lại tiền cho người mua. Người này cho rằng “đất của tôi làm sổ đỏ được vì bên trên có 8 lô và bên dưới cũng có 1 lô của cán bộ”.
Địa phương tắc trách hay cố ý lằm ngơ?
Không chỉ ở khu vực núi Hòn Rồng, khu vực núi Ông Phật (liền một dãy núi) ở phường Cam Lộc cũng bị đào múc, lấy đất trái phép bởi Công ty TNHH Thành Mỹ nhằm san lấp cho Dự án Xây dựng nhà ở xã hội Cam Ranh.
Người dân phát hiện việc lấy đất này, nhiều lần gọi điện báo chính quyền địa phương. Tuy nhiên, người dân phản ánh chính quyền địa phương có dấu hiệu thờ ơ để đất bị đào, lấy đi trên diện tích hàng ngàn m2.
Những công trình vi phạm nằm lưng chừng núi Hòn Rồng hoặc núi Ông Phật với các tác động lấy đất, đào bới, san lấp mặt bằng. Các khu đất vi phạm nhìn từ dưới lên đều không còn một bóng cây xanh.
Dưới chân núi là khu vực dân cư rất đông. Mùa mưa sắp tới, người dân lo sợ những tác động làm thay đổi địa hình núi sẽ gây sạt lở, lũ quét. “Chúng tôi sống dưới chân núi, như treo sức khỏe, tính mạng lên sợi tóc. Nếu mưa lớn, xảy ra sạt lở thì ai chịu trách nhiệm. Trách nhiệm thì còn chờ dài dài chứ thiệt hại cho người dân là ngay lập tức. Chúng tôi rất bức xúc”, một người dân nói.
Trước sự lo ngại của người dân, câu hỏi là tại sao việc tháo dỡ, xử lý, khắc phục hậu quả đối với những công trình vi phạm lại chậm trễ? Từ ngày phát hiện vi phạm đến nay hai năm nhưng những gì đang diễn ra, người dân có quyền nghi ngờ “chính quyền tắc trách hay chưa mạnh tay nên các đối tượng vi phạm xem thường pháp luật”?
Một khu vực trên núi Hòn Rồng bị san lấp mặt bằng và phân lô, có đường bê tông rộng 5m đi ngang |
Trước đây, trả lời PLVN, UBND TP Cam Ranh cho hay đã đề nghị tổ chức kỷ luật và xử lý trách nhiệm với Chủ tịch UBND phường Cam Phú, ông Nguyễn Hải Đăng; Phó Chủ tịch UBND phường Cam Phú, bà Nguyễn Thị Bích Hồng; ông Nguyễn Viết Kiên, ông Đặng Quang Vinh, cùng là công chức địa chính – xây dựng phường Cam Phú. Tính đến ngày 23/4, ông Kiên và ông Vinh bị kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo. Với bà Hồng, UBND TP Cam Ranh đang thực hiện theo trình tự thủ tục kỷ luật là khiển trách.
TP Cam Ranh yêu cầu Phòng TN&MT, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TP phải tổ chức họp chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong quá trình tác nghiệp và thẩm định hồ sơ cấp sổ đỏ, do hồ sơ chưa đảm bảo đầy đủ thủ tục nhưng vẫn tham mưu cấp.
Tuy nhiên, UBND TP Cam Ranh thì chưa thấy xử lý với cán bộ Phòng TN&MT, Chi nhánh VPĐKĐĐ Cam Ranh đã tham mưu cấp sổ đỏ sai quy định, ai là người ký cấp sổ đỏ và có bị xử lý hay không?
Ngoài Kết luận thanh tra số 4833/KL-UBND ngày 14/5/2019 UBND TP Cam Ranh cũng ban hành Công văn số 1842 đốc thúc thực hiện kết luận về việc xử lý công trình vi phạm, tháo dỡ, khắc phục hậu quả và xử lý cán bộ liên quan. Tuy nhiên, không rõ vì sao đến nay vẫn chưa công khai thông tin gì về vụ việc.