- Luật sư Đoàn Thị Ánh Hồng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội tư vấn: Căn cứ Điều 117 Bộ luật Lao động 2019 quy định, kỷ luật lao động là những quy định về việc tuân theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động và do pháp luật quy định.
Tại Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ hình thức xử lý kỷ luật lao động bao gồm: Khiển trách; kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng; cách chức; sa thải.
Như vậy, hiện nay pháp luật chỉ thừa nhận 4 hình thức xử lý kỷ luật lao động nêu trên, trong đó không có hình thức trừ lương.
Bên cạnh đó, tại Điều 127 Bộ luật Lao động 2019 quy định về các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động gồm: Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động. Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.
Theo đó, trường hợp người lao động đi muộn tức là họ đã vi phạm nội quy lao động và có thể áp dụng hình thức kỷ luật lao động như khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng, cách chức hoặc sa thải nhưng không được trừ lương của người lao động.
Nếu người sử dụng lao động phạt nhân viên đi làm muộn bằng hình thức trừ lương tức là người sử dụng lao động đã làm trái với quy định của pháp luật.
Về trường hợp người sử dụng lao động được trừ lương người lao động, căn cứ theo Điều 102 Bộ luật Lao động 2019 quy định về khấu trừ tiền lương như sau: Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 của Bộ luật này. Người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình. Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.
Như vậy, người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động.
Trường hợp người sử dụng lao động trừ lương người lao động không đúng quy định pháp luật có thể bị phạt tiền theo quy định khoản 3 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Cụ thể, phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng đối với hành vi dùng hình thức phạt tiền hoặc cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động. Mức phạt tiền này được áp dụng đối với các hành vi vi phạm là cá nhân. Còn mức phạt đối với tổ chức khi vi phạm các hành vi nêu trên thì sẽ bị phạt bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân, tức là từ 40 - 80 triệu đồng căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 6 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Ngoài ra, người sử dụng lao động phải có biện pháp khắc phục hậu quả là buộc trả lại khoản tiền đã thu hoặc trả đủ tiền lương cho người lao động theo quy định tại khoản 4 Điều 19 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.