Buông lỏng công tác đấu thầu thuốc
Sau khi tiến hành thanh tra, Thanh tra Bộ Y tế đã phát hiện nhiều sai phạm trong công tác đấu thầu thuốc, như: lập kế hoạch đấu thầu thuốc chưa chính xác về phương thức đấu thầu và hình thức hợp đồng. Việc trình duyệt kế hoạch đấu thầu qua 2 lần phê duyệt của UBND tỉnh, 1 lần phê duyệt danh mục mua sắm, 1 lần phê duyệt kế hoạch đấu thầu ảnh hưởng đến thời gian tiến hành đấu thầu. Việc triển khai kế hoạch đấu thầu chậm dẫn tới các cơ sở khám chữa bệnh phải nhiều lần mua sắm trực tiếp.
Ngoài ra, trong hồ sơ mời thầu, Sở Y tế Kiên Giang chưa quy định cụ thể điều kiện chung và điều kiện cụ thể của hợp đồng về tài liệu kèm theo khi giao nhận thuốc, như: phiếu kiểm nghiệm kèm theo từng lô thuốc, nên thực tế giao nhận chưa có phiếu kiểm nghiệm của lô thuốc, các tài liệu chứng minh thuốc được sản xuất khi số đăng ký còn hiệu lực. Mặc dù, hồ sơ mời thầu quy định nhà thầu thực hiện bảo lãnh thực hiện hợp đồng với các cơ sở khám chữa bệnh, tuy nhiên thực tế khi thực hiện nhà thầu lại bảo lãnh thực hiện hợp đồng với Sở Y tế.
Qua thanh tra trực tiếp 6 cơ sở là Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Kiên Giang, BVĐK huyện Phú Quốc, BVĐK huyện Kiên Lương, BVĐK thị xã Hà Tiên… Thanh tra Bộ Y tế cũng phát hiện hợp đồng đấu thầu thuốc tại các cơ sở này không tuân theo mẫu chung trong hồ sơ mời thầu. Cụ thể, hình thức hợp đồng ghi “trọn gói theo từng mặt hành”, nhưng khi thực hiện hợp đồng lại theo hình thức “theo đơn giá cố định, số lượng thuốc theo nhu cầu sử dụng của bệnh viện”.
Tại một số cơ sở trên, hợp đồng cũng chưa nêu rõ trách nhiệm của nhà thầu khi giao nhận thuốc phải kèm theo các tài liệu về chất lượng thuốc như phiếu kiểm nghiệm của từng lô thuốc, văn bản gia hạn số đăng ký. Một số thuốc có ngày sản xuất sau thời điểm về thời hiệu của sổ đăng ký, hội đồng kiểm nhập chưa yêu cầu nhà cung cấp thêm thông tin về thời hiệu của sổ đăng ký để đảm bảo thuốc được sản xuất trong thời điểm sổ đăng ký thuốc còn hiệu lực.
Bên cạnh đó, một số bệnh viện chưa tuân thủ nguyên tắc bảo quản thuốc (GSP) như việc bố trí diện tích kho chưa đảm bảo đáp ứng so với số lượng thuốc sử dụng tại bệnh viện. Việc bố trí các kho chưa hợp lý nên thuốc và vật tư y tế còn sắp xếp chưa khoa học, ngăn nắp, chưa đảm bảo xếp theo nguyên tắc thuốc, vật tư y tế còn hạn dùng dài xếp trong, hạn dùng ngắn xếp ngoài. Trong khi đó, cán bộ chuyên môn chưa nắm bắt kịp thời kiến thức chuyên môn về tính pháp lý và chất lượng thuốc.
Sai phạm nối sai phạm
Thanh tra Bộ Y tế cũng phát hiện, việc cấp chứng chỉ hành nghề dược, chứng nhận đạt tiêu chuẩn GDP, GPP, GSP, chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc tại Sở Y tế Kiên Giang còn nhiều tồn tại, hạn chế như: chưa có quy trình cụ thể đối với trường hợp ủy quyền cho Phòng Y tế tổ chức thẩm định các quầy thuốc, đại lý bán thuốc của doanh nghiệp.
Quy trình thẩm định cấp/cấp lại chứng chỉ hành nghề dược chưa thể hiện được vai trò của hội đồng tư vấn xem xét cấp/cấp lại chứng chỉ hành nghề dược. Các phiếu giao - nhận hồ sơ giữa bộ phận tiếp nhận và phòng chuyên môn còn chưa ghi đầy đủ họ, tên cả người nhận hồ sơ, chưa nêu cụ thể yêu cầu về thời gian đối với việc cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GDP, GPP và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc.
Cùng với đó, biên bản thẩm định cũng chưa nêu rõ được những tồn tại và yêu cầu của đoàn thanh tra, có mục ghi thành viên của tổ thẩm định nhưng không có chữ ký của các thành viên. Biên bản thẩm định GPP, GDP chưa nêu rõ được những phần tồn tại và yêu cầu của đoàn kiểm tra, đặc biệt biên bản thẩm định của các phòng y tế huyện/thị xã còn ghi rất chung chung, chưa nêu được những mặt tích cực đạt được và những tồn tại của cơ sở được kiểm tra.
Đáng chú ý, các hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GPP do Sở này ủy quyền cho các phòng y tế huyện, thị xã, thành phố cũng còn nhiều tồn tại. Trưởng đoàn kiểm tra không có trình độ là dược sĩ đại học theo như quy định. Không có cơ sở để đánh giá thời gian từ khi tiếp nhận hồ sơ đến khi tiến hành kiểm tra các cơ sở về thực hành tốt nhà thuốc GPP.
Về công tác xã hội hóa y tế, Sở Y tế Kiên Giang cũng chưa tuân thủ đúng quy định trong quá trình thẩm định nội dung các Đề án xã hội hóa y tế. Qua thanh tra trực tiếp tại BVĐK thị xã Hà Tiên, Thanh tra Bộ Y tế phát hiện, Đề án xã hội hóa chưa nêu chi tiết cấu hình kỹ thuật, thế hệ của máy tại phần tài sản đầu tư cho đề án. Chưa thể hiện được giá trị tài sản của mỗi bên tham gia, chưa đưa phần giá trị tài sản vào đề án như mặt bằng, cơ sở phòng ốc, con người... Chưa thể hiện được phương án chi phí hóa chất, định mức sử dụng và đơn giá chi tiết. Tại thời điểm thanh tra, đơn vị chưa xuất trình được giấy phép nhập khẩu và tờ khai hải quan do bên đối tác chưa cung cấp.
Từ những sai phạm trên, Thanh tra Bộ Y tế kiến nghị lãnh đạo Sở Y tế Kiên Giang nghiêm túc rút kinh nghiệm, kiểm điểm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan. Đồng thời phải rà soát, chấn chỉnh lại toàn bộ hoạt động, khắc phục những tồn tại nêu trên và báo cáo kết quả thực hiện về Thanh tra Bộ Y tế trước ngày 30/4/2017.
