Chủ xe và người gây tai nạn khai gì?
Vụ việc xảy ra vào khoảng 14h45’ ngày 10/12/2020, tại Trung tâm Mazda Phú Thọ, đường Nguyễn Tất Thành, TP Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Chiếc xe Ford Everest BKS 88A - 286.58 do người phụ nữ điều khiển di chuyển vào showroom ngay bên cạnh để nhận xe, đã nhầm chân ga khiến xe lao sang showroom Mazda, tông trúng anh Nguyễn Văn Tạo (SN 1992, ngụ phường Thanh Miếu, TP Việt Trì) đang đi bộ khiến nạn nhân tử vong. Ngoài ra, chiếc xe còn đâm tiếp vào 3 chiếc xe Mazda mới tinh đang trưng bày trong showroom.
Sau khi xảy ra sự việc, cơ quan chức năng xác định xe ô tô BKS 88A - 286.58 do bà Đỗ Thị Tuyết (SN 1995, ngụ xã Địch Quả, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) điều khiển là của người đàn ông SN 1980, ngụ huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. Thời điểm chủ xe giao xe cho bà Tuyết điều khiển, bà Tuyết không có giấy phép lái xe.
Ngày 19/12/2020, Cơ quan CSĐT Công an TP Việt Trì đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với bà Tuyết về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" và ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú.
Theo VKSND TP Việt Trì, kết quả điều tra ban đầu cho thấy, gia đình bị can Tuyết và gia đình chủ xe có mối quan hệ bạn bè với nhau. Ngày bà Tuyết đến showroom để mua xe, vợ chồng chủ xe Ford Everest có đến để chúc mừng.
Quá trình chờ thủ tục, ông này muốn lùi xe ra để bên ngoài đường để đợi nhưng sau khi lùi xe ra, do vị trí xe mà ông này đậu vẫn vướng vào lối đi, nên bà Tuyết bảo đổi lái để đánh xe giúp lại cho gọn. Do lúc đó chủ xe “buồn ngủ” nên đã đồng ý cho bà Tuyết lái và sau đó gây ra vụ tai nạn.
Đến nay, sau hơn 4 tháng điều tra, gia đình nạn nhân có đơn cho rằng CQĐT có hành vi bao che, bỏ lọt tội phạm vì chủ phương tiện gây ra vụ tai nạn vẫn vô can. Bà Trần Thị Mai Hạnh - vợ nạn nhân - cho rằng: Việc chủ xe giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông gây hậu quả nghiêm trọng cần phải bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. “Gia đình tôi đã làm đơn tố cáo đến CQĐT, nhưng đến nay vẫn chưa có thông tin gì về việc giải quyết”, bà Hạnh nói.
Luật quy định thế nào?
LS Dương Lê Ước An (Cty Luật hợp danh Đại An Phát, Đoàn LS Hà Nội), cho biết, theo Điều 264 Bộ luật hình sự, người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe gây tai nạn chết người thì bị phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Hành vi giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ là do lỗi vô ý. Mặc dù là vô ý phạm tội, nhưng trước khi giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, người phạm tội phải biết người mà mình giao cho phải là người không đủ điều kiện điều điều khiển các phương tiện giao thông đường bộ.
“Trong vụ án này, nếu chủ xe biết việc bà Tuyết không có bằng lái xe nhưng vẫn giao xe cho bà Tuyết điều khiển tham gia giao thông đường bộ và gây ra tai nạn, thì hành vi của chủ xe không những đã xâm phạm đến trật tự an toàn giao thông, gây thiệt hại tính mạng cho bị hại mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản, gây ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự”, LS An nêu quan điểm.
Bà Lê Thị Bích Hạnh - Viện phó VKSND TP Việt Trì (Phú Thọ) - cho rằng: Trong Bộ luật hình sự quy định người nào giao cho người mà “biết rõ người đó không có giấy phép lái xe” gây hậu quả chết người thì mới cấu thành tội. Nhưng đối chiếu với các lời khai có trong hồ sơ vụ án thì hiện nay chưa đủ điều kiện để khởi tố với chủ phương tiện.
Theo bà Hạnh, tại các lời khai của bị can Tuyết thể hiện, chủ xe giao xe cho bà không phải để sử dụng đi đường dài và người giao xe không hề biết bị can có hay không có bằng lái xe. Lời khai của chủ xe cũng thể hiện điều tương tự, thậm chí ông này còn nói, thời điểm khi thấy bà Tuyết đứng tên mua xe nên nghĩ phải có bằng lái rồi thì mới mua xe để sử dụng nên ông mới tin tưởng giao xe.
“Trong quá trình điều tra, CQĐT lấy lời khai nhiều rồi và cũng chỉ thể hiện đến mức độ đấy. Kiểm sát viên nhiều lần yêu cầu CQĐT làm rõ hành vi của chủ xe, nhưng đến thời điểm hiện nay với các lời khai như vậy vẫn chưa đủ căn cứ để khởi tố hành vi chủ phương tiện”, bà Hạnh thông tin.
Bà Hạnh cũng nhấn mạnh, trong trường hợp đủ cơ sở để khởi tố chủ phương tiện đã giao xe cho bị can thì lúc đó mới gắn được trách nhiệm bồi thường. “Ngoài lời khai của bị can và chủ xe, VKS tiếp tục yêu cầu CQĐT thu thập thêm chứng cứ để làm rõ xem có đủ căn cứ để khởi tố chủ xe phạm tội theo Điều 264 Bộ luật hình sự hay không. Vụ án vẫn trong thời hạn và CQĐT vẫn đang tiến hành điều tra, làm rõ, đến nay vẫn chưa tổng cung, chưa kết thúc điều tra để chuyển hồ sơ sang cho VKS”, bà Hạnh cho biết.