Vụ án liên quan dự án Khu đô thị Hoàng Long
Tòa tuyên chấp nhận kháng cáo của các bị cáo (riêng Giáp được hưởng án treo không kháng cáo) cho tất cả được hưởng án treo. Như vậy, Lê Huy Toàn (SN 1964, trú phường Phước Hòa, TP Nha Trang, Phó Chủ tịch UBND TP Nha Trang) được chuyển từ 9 tháng tù giam thành treo về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Cùng bị truy tố tội danh này là Võ Mỹ (SN 1962, Chuyên viên Phòng Quản lý đô thị Nha Trang) 6 tháng tù treo. Hai bị cáo khác bị truy tố tội Vi phạm các quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất là Vũ Thị Mai Hương (SN 1969, cựu Chủ tịch UBND phường Phước Long) và Võ Đức Cường (SN 1979, công chức địa chính - xây dựng - đô thị - môi trường UBND phường Phước Long) mỗi bị cáo bị phạt 1 năm 6 tháng tù treo.
Tòa giữ nguyên mức án đối với Lương Như Giáp (SN 1985), Chuyên viên Phòng Tài chính kế hoạch TP Nha Trang 6 tháng tù treo về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo hồ sơ vụ án, qua nhiều lần thay đổi thông tin về dự án, năm 2015, UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định chấp thuận đầu tư dự án Khu đô thị (KĐT) Hoàng Long tại phường Phước Long, TP Nha Trang. Chủ đầu tư là Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng và Địa chất UPGC.
Dự án được UBND TP Nha Trang phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư (BTHTTĐC). Hội đồng BTHTTĐC KĐT Hoàng Long (Hội đồng) được kiện toàn với 11 thành viên, do Toàn làm Chủ tịch. Tổ công tác giúp việc cho Hội đồng gồm 7 người: Đỗ Thế Vinh (Tổ trưởng), Nguyễn Ngọc Khánh (nhân viên UPGC), Châu Trần Thái Huyền (cán bộ Phòng TN&MT Nha Trang), Huy Tôn Hạnh (đại diện hộ có đất bị thu hồi) và 3 đối tượng đã nêu trên, gồm: Cường, Mỹ, Giáp.
Việc hợp thức hóa hồ sơ BTHTTĐC diễn ra từ năm 2014, khi dự án trên bắt đầu triển khai lại công tác BTHTTĐC và xảy ra với các trường hợp xét cấp đất tái định cư (TĐC). Một số cá nhân được giao trách nhiệm trong công tác BTHTTĐC, trước hết là Chủ tịch Hội đồng đã thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Nhóm cán bộ đã làm việc “phất phơ” ra sao?
Cụ thể, Toàn đã chủ trì tất cả cuộc họp của Hội đồng để xét, phê duyệt phương án BTHTTĐC với thành phần tham gia hầu hết là thành viên tổ công tác, không phải thành viên Hội đồng. Các thành viên tổ công tác gần như được giao quyền từ giai đoạn kiểm kê hiện trạng ban đầu đến xét duyệt hồ sơ. Điều này tạo sơ hở cho một số đối tượng lợi dụng tham gia xuyên suốt quá trình mà không có sự kiểm soát, thẩm tra lại.
Hội đồng cũng thiếu kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện của tổ công tác và UBND phường Phước Long nên không tổ chức họp lấy ý kiến trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi về phương án BTHTTĐC. Vì vậy, người dân không thể giám sát, phản ánh bất hợp lý; kết quả họp xét duyệt, thông qua của Hội đồng không đúng đối tượng, sai về diện tích, nhà, loại đất.
Lợi dụng nhiệm vụ được giao, Vinh, Khánh, Hạnh đã hợp thức hóa, làm giả hàng loạt hồ sơ (bằng các giấy tờ giả, giấy tờ lập khống về nguồn gốc đất và thời điểm bắt đầu sinh sống) để các hồ sơ này đủ điều kiện về hình thức được họp xét duyệt qua các cấp, từ đó đủ điều kiện được xét duyệt cấp đất TĐC.
Trong quá trình giúp việc, Mỹ, Giáp, Huyền không tham gia kiểm kê hiện trạng nhà đất thực tế của các hộ tại hiện trường nhưng vẫn ký xác nhận vào tất cả các biên bản kiểm kê hiện trạng (do Vinh, Khánh lập khống và đưa cho ký tại trụ sở) để đưa vào từng hồ sơ BTHTTĐC cho đủ thủ tục, dẫn đến sai lệch hồ sơ.
Theo quy định, UBND phường phải phối hợp với Hội đồng thực hiện một số nhiệm vụ. Nhưng Hương là người chủ trì, chỉ đạo thực hiện và Cường là người chịu trách nhiệm chuyên môn về đất đai, trực tiếp thực hiện một số nhiệm vụ liên quan đến công tác BTHTTĐC dự án trên lại không thẩm tra, xác minh nguồn gốc đất, kiểm kê hiện trạng xác định khối lượng đền bù, giải tỏa, loại đất bị thu hồi thực tế, cũng như xác minh tình trạng thực tế sinh sống.
Việc họp xét duyệt nguồn gốc đất chỉ căn cứ trên giấy tờ, tài liệu có trong hồ sơ mà chủ đầu tư chuẩn bị sẵn (hầu hết do Vinh, Khánh lập khống, làm giả) mà không đối chiếu với hệ thống thông tin do phường quản lý. Việc này dẫn tới hàng loạt hồ sơ do Vinh, Khánh lập khống đã được họp xét thông qua tại UBND phường và được xác nhận vào các tài liệu, hồ sơ không đúng thực tế, không qua thẩm tra, xác minh, như: Ban hành giấy xác nhận về thửa đất bị thu hồi để phục vụ công tác bồi thường giải toả; ký xác nhận vào biên bản xác minh về tình trạng thực tế sinh sống, biên bản kiểm kê hiện trạng về khối lượng BTHTTĐC, đơn xin xác nhận địa chỉ thu hồi đất là địa chỉ sinh sống duy nhất.
Vi phạm của các đối tượng đã gây thiệt hại gần 280 triệu đồng. Đồng thời, UBND TP Nha Trang phải ra quyết định huỷ bỏ 71/77 trường hợp đã có quyết định BTHTTĐC để xác minh lại từ đầu, tạo dư luận phức tạp trong nhân dân, ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước.
Đối với Vinh, Khánh và Hạnh đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giả mạo trong công tác theo quyết định khởi tố vụ án hình sự ngày 21/12/2017. Đối với Huyền, do đóng góp tích cực trong quá trình điều tra nên được miễn xem xét trách nhiệm hình sự. Một số cá nhân khác là thành viên Hội đồng, cán bộ đo vẽ, cảnh sát khu vực, hộ dân..., quá trình điều tra xác định hành vi chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự.
