Khổ vì quy hoạch “treo”
Năm 2010, UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An quy mô 985,5ha thuộc địa phận 3 xã Duy Hải, Duy Nghĩa (huyện Duy Xuyên) và Bình Dương (huyện Thăng Bình). Dự án có tổng mức đầu tư 4 tỷ USD, do Cty TNHH Phát triển Nam Hội An (thuộc Tập đoàn VinaCapital) làm chủ đầu tư. Dự án bắt đầu xây dựng tháng 4/2016 và dự kiến hoàn thành năm 2035.
Về công tác bồi thường (BT), giải phóng mặt bằng (GPMB), sắp xếp dân cư bị ảnh hưởng, UBND tỉnh giao Cty CP Đầu tư và Phát triển Kỳ Hà Chu Lai Quảng Nam (gọi tắt Cty KHCL) thực hiện đầu tư xây dựng 3 khu tái định cư (TĐC) gồm Duy Hải giai đoạn 2 và 3, Sơn Viên, với tổng diện tích gần 120ha. Trong đó, xã Duy Hải là trọng tâm của dự án với 552ha quy hoạch và cả nghìn hộ dân bị ảnh hưởng.
Theo báo cáo của UBND xã Duy Hải, hiện dự án đã thực hiện GPMB được 250ha; đạt 45,3%; còn lại 302ha. Có 1.525 hộ thuộc diện giải tỏa để nhường đất cho dự án. Tuy nhiên, đến nay chỉ có 380 hộ đã được giải tỏa nhà, với tổng số lô TĐC đã bố trí 1.055, địa phương đã bố trí 979 lô.
Còn hàng trăm hộ dân khác nhà cửa xuống cấp nghiêm trọng, ngập úng mỗi khi có mưa lớn. Suốt gần 8 năm qua, người dân trải qua đủ cung bậc cảm xúc từ phấn khởi khi nghĩ sẽ nhận tiền đền bù, về khu TĐC; đến thấp thỏm, mỏi mòn chờ được chuyển đến nơi ở mới.
Ông Nguyễn Lâm (SN 1971, ngụ thôn Tây Sơn Đông) cho biết, căn nhà của ông xây dựng từ năm 1995 đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng, rêu mốc, tường nhà xuất hiện nhiều vết nứt chi chít, chạy ngang dọc khiến ông vô cùng lo lắng căn nhà có thể bị đổ sập. Ông nhiều lần viết đơn đề nghị chính quyền sớm giải tỏa, bố trí tái định cư nhưng chưa được đáp ứng.
 |
Hiện vẫn còn hơn 1.000 hộ dân chưa được bố trí tái định cư. |
“Gần 10 năm kể từ ngày tôi thấy chủ đầu tư, chính quyền xuống kiểm tra, đo đạc để triển khai dự án. Trong khi nhà cửa cứ theo năm tháng hư hỏng, nhưng lại không được sửa chữa vì nằm trong vùng quy hoạch. Con cái đến tuổi lập gia đình, ba mẹ có đất muốn cắt cho con làm nhà ở cũng không được. Cả gia đình mấy thế hệ phải chen chúc, không biết phải sống trong căn nhà xập xệ này đến khi nào nữa”, ông Lâm nói.
Tương tự, căn nhà bà Nguyễn Thị Thu (SN 1957) xây từ năm 1980, tường loang lổ bong tróc, mái nhà xệ xuống, nhưng không được sửa chữa. Bà Thu kể, năm 2022 có một trận mưa lớn làm một phần nhà dưới gãy ngã. May mắn lúc đó bà và các cháu không bị thương, còn đồ đạc hư hỏng hoàn toàn. Chính quyền địa phương có đến hỗ trợ dọn dẹp và tiền khắc phục một phần. Thế nhưng, điều quan trọng nhất với bà là đẩy nhanh TĐC để đến nơi ở mới; hoặc có cơ chế để người dân sửa chữa nhà cửa, ổn định cuộc sống.
Trong khi đó, những trường hợp đã được chấp thuận bàn giao đất, chuyển đến khu vực tái định cư sống, cũng “than trời” vì điều kiện hạ tầng chưa bảo đảm, đặc biệt là vẫn chưa được cấp “sổ đỏ”. “Tôi về ở trong khu TĐC đến nay đã gần 4 năm nhưng rất ít sự thay đổi, hạ tầng đường sá chưa đầy đủ, một số nơi thiếu điện đường chiếu sáng. Chưa có “sổ đỏ” nên gây khó cho người làm ăn kinh tế khi cần sang nhượng, thế chấp vay vốn kinh doanh”, anh Ngô Lê Vương Vũ bày tỏ.
185 ngôi nhà có nguy cơ đổ sập
Đại diện UBND xã Duy Hải xác nhận, nhiều ngôi nhà của người dân nằm trong vùng quy hoạch dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An đang xuống cấp trầm trọng. Trong đó, 185 ngôi nhà có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào. Ngoài ra, còn hơn 200 hộ gia đình đã giải tỏa gần 2 năm chưa được cấp “sổ đỏ”.
Theo đại diện UBND xã Duy Hải, người dân đã nhiều lần gửi đơn đề nghị được xây dựng lại nhà cửa hay thực hiện BT, TĐC để ổn định cuộc sống; nhưng những việc này vượt thẩm quyền giải quyết, địa phương không thể cho phép hay chấp thuận được.
Về việc cấp “sổ đỏ”, Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên Nguyễn Thế Đức cho biết, hiện địa phương đang tồn tại 253 lô đất TĐC đã có quyết định phê duyệt phương án TĐC nhưng chưa được cấp sổ. Riêng 3 khu TĐC dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An có đến 245 lô. Để giải quyết bức xúc hiện nay của người dân, UBND huyện Duy Xuyên đã đề nghị UBND tỉnh thống nhất chủ trương để địa phương tiếp tục cấp “sổ đỏ” cho 245 lô này.
 |
Mới đây, nhằm gỡ vướng trong công tác BT, GPMB, TĐC cho người dân vùng dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An, UBND tỉnh Quảng Nam đã thống nhất chủ trương dừng thực hiện các dự án khu TĐC Duy Hải giai đoạn 2, 3 và Sơn Viên do Cty KHCL làm chủ đầu tư để bàn giao cho UBND huyện Duy Xuyên tiếp tục triển khai.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh yêu cầu UBND các huyện Duy Xuyên, Thăng Bình phối hợp chủ đầu tư hoàn thành GPMB, TĐC dự án; khẩn trương rà soát, hoàn chỉnh hồ sơ quy hoạch chung đô thị Duy Hải - Duy Nghĩa và các hồ sơ quy hoạch khác có liên quan theo hướng không bố trí đất ở trong phạm vi dự án để phê duyệt theo thẩm quyền; hoặc trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt làm cơ sở tiếp tục triển khai thực hiện dự án.
Theo ông Thanh, để bảo đảm công tác GPMB cho vùng quy hoạch dự án, công tác TĐC cho người dân cần phải đi sớm một bước, bảo đảm nơi ở mới bằng hoặc hơn nơi ở cũ, mới mong đẩy nhanh tiến độ GPMB để sớm bàn giao cho chủ đầu tư được.
Về phía chủ đầu tư, Cty TNHH Phát triển Nam Hội An, Chủ tịch Quảng Nam đề nghị cần phối hợp các địa phương liên quan trong quá trình thực hiện công tác BT, GPMB, TĐC và bố trí kịp thời nguồn kinh phí để chi trả cho các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng.
“Hai huyện Duy Xuyên và Thăng Bình cần khẩn trương hoàn thành các hồ sơ quy hoạch liên quan và triển khai thực hiện hoàn thành công tác BT, GPMB sớm nhất để bàn giao cho nhà đầu tư cũng như di chuyển người dân trong vùng dự án vào khu TĐC, sớm ổn định đời sống”, ông Thanh nhấn mạnh.
