Nguồn gốc thửa đất
Kết luận thanh tra số 804/KL-UBND ngày 11/07/2018 của UBND huyện Gio Linh về thanh tra quản lý, sử dụng đất đai tại thị trấn Cửa Việt, thửa đất mà ông Tư và Huy đang sử dụng thể hiện: Năm 1982 – 1984, BQL HTX thôn Tân Lợi, xã Gio Hải (nay là khu phố 6, thị trấn Cửa Việt) hợp đồng với đơn vị X34 về san ủi đất trên cánh đồng muối để làm hồ, nhưng được khoảng 2.000 m2 thì gặp sự cố nên chấm dứt hợp đồng. Sau đó, cấp uỷ thôn Tân Lợi thống nhất cho Hội cựu chiến binh thôn trồng cây xung quanh bờ hồ để gây quỹ, còn mặt hồ bỏ hoang.
Năm 2001, Chi bộ thôn Tân Lợi chủ trương cho các hộ đấu thầu hồ để nuôi tôm. Ngày 05/9/2001, cấp ủy thôn Tân Lợi làm biên bản bàn giao hồ tôm cho hộ ông Nguyễn Tư và Nguyễn Huy với thời gian thuê 15 năm. Ngày 21/01/2002, UBND huyện Gio Linh cấp GCN cho ông Tư và Huy. Hết thời, ông Tư và Huy được gia hạn thêm 50 năm. Theo đó, hai ông tiếp tục đầu tư, cải tạo hồ nuôi nhưng ngày 28/6/2018, UBND thị trấn Cửa Việt ra Quyết định số 16/QĐ-UBND đình chỉ mọi hoạt động đào, đắp, cải tạo hồ tôm với lý do: Đất hồ tôm đang trong thời điểm diễn ra tranh chấp giữa khu phố 6 và chủ sử dụng…
Theo Kết luận Thanh tra số 804 nói trên, UBND huyện Gio Linh giao cho các cơ quan tham mưu thu hồi GCN với lý do: Thôn, xã xác nhận hiện trạng đất trước lúc xin giao cho hai ông là đất hoang do UBND xã quản lý là không đúng với thực tế, dẫn đến UBND huyện cấp đất cho ông Tư và Huy là trái quy định. Theo đó, UBND huyện Gio Linh ra Quyết định số 2670 thu hồi, huỷ bỏ Quyết định giao đất và cấp GCN đã cấp cho ông Tư, Huy.
Sử dụng đất ổn định, đúng quy hoạch sao lại đi thu hồi?
Sau khi nhận được quyết định thu hồi, ông Huy và Tư đã có đơn gửi các cơ quan chức năng cho rằng, từ ngày thuê đất là ngày 05/09/2001 cho đến ngày 28/06/2016, tức là 15 năm, hai ông không vi phạm quy định pháp luật đất đai, phù hợp quy hoạch và đã được chính quyền gia hạn thêm 50 năm. Do vậy, việc ra Quyết định thu hồi là hoàn toàn không có căn cứ pháp luật, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền của người sử dụng đất.
“Trong kết luận thanh tra không nói gì đến việc thu hồi đất mà chỉ nói thu hồi GCN. Vậy, sau khi thu hồi chúng tôi còn quyền tiếp tục sử dụng đất hay không? Nếu thu hồi để xây dựng các công trình lợi ích quốc gia, công cộng thì chúng tôi sẵn sàng, nhưng nếu thu hồi để đấu giá hay giao cho người khác thì không thể chấp nhận được”, ông Tư nêu ý kiến.
Qua nghiên cứu hồ sơ chúng tôi được biết, việc UBND huyện Gio Linh ra quyết định thu hồi đất nói trên liên quan đến việc người dân thôn Tân Lợi có đơn đề nghị vì cho rằng thửa đất ông Tư, ông Huy đang nuôi tôm là đất của thôn, do thôn cải tạo trước đây, nếu gia hạn thì phải được sự đồng ý của thôn…
Luật sư Nguyễn Văn Hiến (Đoàn Luật sư tỉnh Quảng Trị) cho rằng: Nếu trong trường hợp quyền lợi đó thuộc quan hệ pháp luật dân sự điều chỉnh thì Tòa án là cơ quan có thẩm quyền giải quyết chưa không phải là Thanh tra. Còn trong trường hợp yêu cầu về quyền được sự đồng thuận của người dân mới có căn cứ để gia hạn sử dụng đất, chúng tôi cho rằng yêu cầu này là trái quy định pháp luật.
Vì đất đã sử dụng trước ngày 01/07/2004 cho đến nay, không có tranh chấp, phù hợp quy hoạch thì ông Tư và Huy có quyền yêu cầu cơ quan Nhà nước gia hạn về GCN; đất này không phải sử dụng đất mới nên thôn yêu cầu thông qua ý kiến khu dân cư là trái quy định. Hơn nữa, quyết định thu hồi GCN của UBND huyện Gio Linh đã không căn cứ quy định của pháp luật đất đai hiện hành để giải quyết mà mang tính chủ quan. Do đó, quyết định hành chính này sẽ không phù hợp, thiếu cả lý lẫn tình, có nguy cơ đẩy người dân vào thế đường cùng.
Thiết nghĩ, UBND huyện Gio Linh cần xem xét vụ việc một cách công bằng, khách quan tạo môi trường thuận lợi cho người dân bằng những chính sách phù hợp với tình hình thực tế của địa phương./.
