Ông Cụt Văn Thu, Bí thư bản Pịch Niệng cho biết, thời gian vừa qua, bà con trong bản rất bức xúc về quá trình thu hồi đất để làm dự án trồng chanh leo. Năm 2013, ông mượn gần 1ha/5ha đất cộng đồng để trồng cây lâu năm. Năm 2014 thì có chủ trương thu hồi đất nên chỉ duy nhất gia đình ông được đền bù tài sản trên đất là hơn 9 triệu đồng. Bà con đã hai lần đơn thư gửi các cấp chính quyền về việc đất được Nhà nước cấp cho bản để phát triển kinh tế mới Minh Châu. Tuy nhiên, khi có chủ trương thu hồi đất 6 bản nhưng chỉ thu hồi được hai bản và không hề họp dân, quyết định thu hồi đất không có. Mãi tháng 5/2017 mới cung cấp một bản phôtô và không đền bù gì cho bản. Chưa kể đoạn đường đất liên thôn bị hư hỏng do xe của Cty CP Chanh leo Nafood gây ra khi mà trước đây cứ một năm hai lần người dân phải tu sửa…”
Ông Lữ Văn Cương -Phó Chủ tịch UBND xã Tri Lễ cho biết: “ Những phản ánh của dân là có. Việc thu hồi và trồng chanh leo từ khóa trước. Năm 2014, xã có tờ trình gửi huyện về Dự án trồng chanh leo, thu hồi diện tích đất cộng đồng của 6 bản, trong đó có bản Pịch Niệng, nên khi thu thì chỉ hỗ trợ cây cối trên đất. Sau khi có đơn thư của dân, chính quyền đã mời các hộ dân lên làm việc. Quyết định thu hồi đất của huyện là tháng 4/2014, nhưng mãi đến năm 2016 xã hỏi thì mới được Cty CP Chanh leo Nafood phôtô cho một bản…”.
Theo Quyết định số 1768 (ngày 13/5/2013) của UBND tỉnh Nghệ An về việc phê duyệt quy hoạch phát triển chanh leo nguyên liệu huyện Quế Phong, thì tại xã Tri Lễ được quy hoạch 565ha. Ngày 30/6/2014, UBND huyện Quế Phong có Quyết định số 420 thu hồi đất để thực hiện dự án chanh leo tại xã Tri Lễ, tổng diện tích 451.401,9m2.
Theo ông Cương, toàn xã Tri Lễ có 212ha diện tích chanh leo được phía Cty CP Chanh leo Nafood và người dân trồng. Còn việc bà con phản ánh phun thuốc sâu gần dân, không có lịch thông báo, không cảnh báo gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe và đường liên thôn bị xe chở quá tải gây hư hỏng…, xã đã làm việc và có ý kiến về phía công ty và họ hứa sẽ khắc phục.
Trao đổi qua điện thoại, ông Phạm Duy Thái - Giám đốc Cty CP Chanh leo Nafood cho biết, quyết định thu hồi đất có từ 2014. Thời điểm đó đã họp dân rộng rãi và huyện, xã đã thành lập tổ đền bù GPMB cho dự án. Việc bà con phản ánh phun thuốc và đường giao thông hư hỏng thì đó chỉ là một cái cớ của bà con. Cả xã Tri Lễ hầu như ở đâu cũng có chanh leo, người dân trồng chanh leo trong vườn và phun thuốc, ăn ngủ với chanh leo mà cũng có sao đâu? Đã sản xuất nông nghiệp thì phải gắn với thuốc bảo vệ thực vật, như trồng lúa nước, xung quanh nhà vẫn phun thuốc sâu bình thường. Từ năm 2013-2014, công ty sản xuất và phun thuốc nhưng không ai kêu ca gì, đến bây giờ mới kêu. Làm nông nghiệp phải phun thuốc, còn phụ thuộc vào thời tiết nữa, mà cũng chưa có gì quá độc hại. Năm nào công ty cũng hỗ trợ làm đường cho dân, trước đó đường nhỏ xíu, nay đường rộng rãi cho dân cùng sử dụng. Vừa rồi mưa lớn khiến đường bị trôi, công ty cũng định sửa lại rồi nhưng vì đang xảy ra chuyện đó nên tạm thời dừng lại...
Chủ tịch UBND huyện Quế Phong - ông Lê Văn Giáp cho biết, tháng 6/2014 huyện có chủ trương thu hồi đất cộng đồng và đã thành lập Hội đồng bồi thường GPMB của dự án. Vụ chặt phá chanh leo, huyện giao cho công an tiến hành họp dân, lấy ý kiến và rà soát lại quá trình thu hồi đất xem đã đúng quy định của pháp luật chưa, cả việc phun thuốc của công ty. Kết quả đang chờ công an điều tra làm rõ để đảm bảo quyền lợi cho dân và tìm bắt đối tượng gây ra sự việc. Quan điểm của huyện là xử lý hợp tình, hợp lý nhất…
