Mới đây, gia đình bị can Trương Tuấn Dũng (nguyên Phó Giám đốc Sở Tài chính Sơn La, nguyên Phó Chủ tịch UBND kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường tái định cư huyện Mường La) đã có đơn kêu oan và đề nghị làm rõ căn cứ khởi tố, bắt tạm giam đối với ông này.
Hàng loạt đơn vị ban ngành nhưng vẫn mắc sai phạm
Về phương án xây dựng công trình Thủy điện Sơn La, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các quyết định số 02/2007/QĐ-TTg ngày 09/01/2007 quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư Dự án Thủy điện (DATĐ) Sơn La. Ngày 29/02/2008, Thủ tướng tiếp tục ban hành Quyết định số 246 QĐ/TTg quyết định cơ chế đặc thù về thu hồi đất; giao đất ở, đất sản xuất nông nghiệp cho các hộ dân tái định cư DATĐ Sơn La và ngày 18/11/2010 ban hành Quyết định số 2107/QĐ-TTg về cơ chế quản lý và thực hiện DATĐ Sơn La.
Để triển khai các quyết định trên của Thủ tướng, ngày 03/11/2011, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành Quyết định số 17/2011/QĐ-UBND về việc ban hành Cơ chế Quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện Dự án tái định cư (TĐC) Thủy điện Sơn La. Theo đó, có một hệ thống tổ chức bộ máy quản lý, điều hành dự án từ cấp tỉnh đến các cấp xã và nông lâm trường gồm: Trưởng ban Chỉ đạo (BCĐ) Dự án TĐC là Bí thư Tỉnh ủy, Phó ban có: Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; BCĐ Dự án di dân TĐC huyện, thành phố có các Trưởng và Phó ban như: Bí thư Huyện ủy, Thành ủy; Phó Bí thư – Chủ tịch UBND huyện, thành phố…, cùng các cơ quan, đơn vị như: Ban quản lý di dân tái định cư cấp tỉnh, cấp huyện; Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện, thành phố.
Tuy có một hệ thống BCĐ và các cơ quan, đơn vị nhưng vẫn để xảy sai phạm trong việc đo đạc, bồi thường, lập hồ sơ đền bù đất đai – di dân tái định cư DATĐ Sơn La. Kiểm toán Nhà nước đã có yêu cầu thu hồi những khoản tiền chi không đúng quy định và lên đến hàng tỉ đồng, dẫn đến khiếu kiện kéo dài vì không được sự đồng thuận từ người dân bị thu hồi đất.
Tại sao hàng loạt cán bộ bị bắt?
Để giải quyết khiếu kiện của người dân, những vướng mắc còn tồn tại trong quá trình thực hiện dự án, ngày 17/04/2015, UBND tỉnh Sơn La đã có Thông báo số 64/TB-UBND về kết luận của bà Tráng Thị Xuân (lúc đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La) sau khi đi kiểm tra công tác tái định cư DATĐ Sơn La, Đề án 1460 tại huyện Mường La. Đồng thời, BCĐ Dự án di dân TĐC huyện Mường La đã gửi các Báo cáo số 27 ngày 14/04/2015 và Báo cáo số 28 ngày 08/05/2015 về phương án bồi thường hỗ trợ đất thu hồi khu vực mặt bằng công trường và phương án xử lý đối với đất cộng đồng của các hộ dân bản Pá Hồng, bản Hồng – xã Mường Chùm, trong đó đưa ra việc “phải tiến hành thu hồi đất chi tiết khu vực mặt bằng công trường Nhà máy thủy điện Sơn La…” (các báo cáo này do Bí thư Huyện ủy Mường La - Lê Đình Giai ký).
Sau khi nhận được các báo cáo trên, ngày 11/05/2015 BCĐ Dự án TĐC tỉnh Sơn La ra Thông báo số 13-TB/BCĐ về kết luận của ông Hoàng Văn Chất - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng BCĐ Dự án TĐC tại buổi làm việc về công tác di dân tái định cư DATĐ Sơn La, trong đó yêu cầu giải quyết dứt điểm công tác bồi thường, hỗ trợ đất thu hồi khu vực mặt bằng công trường; xử lý đối với đất cộng đồng các hộ dân bản Pá Hồng, bản Hồng, xã Mường Chùm theo phương án tại Báo cáo số 28-BC/BCĐ ngày 08/05/2015 của BCĐ Dự án di dân TĐC huyện Mường La.
Các quyết định thu hồi đất chi tiết, quyết định phê duyệt phương án bồi thường chi tiết của UBND huyện Mường La sau đó đã bị ông Đèo Văn Ban (người dân bị thu hồi đất) khiếu nại đến UBND huyện Mường La và UBND tỉnh Sơn La. Trong Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 số 1993/QĐ-UBND ngày 17/8/2016 Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La (ông Cầm Ngọc Minh) khẳng định: “Yêu cầu ông Đèo Văn Ban chấp hành nghiêm Quyết định số 1241/QĐ-UBND ngày 16/6/2015 của UBND huyện Mường La về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đất đai cho các hộ tái định cư tự nguyện, di chuyển thuộc khu vực mặt bằng công trình Nhà máy Thuỷ điện Sơn La”.
Như vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã công nhận và đồng ý cho UBND huyện Mường La ra các quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường chi tiết.
Tuy nhiên, trong Văn bản số 5565/BTNMT-TTr ngày 17/10/2017 của Bộ TN&MT gửi Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ những quyết định thu hồi đất chi tiết, quyết định phê duyệt phương án bồi thường chi tiết của UBND huyện Mường La là trái quy định pháp luật. Chính vì vậy, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình đã ký Văn bản số 12402/VPCP-NN chỉ đạo: Thu hồi, huỷ bỏ các quyết định phê duyệt phương án thu hồi đất chi tiết (các quyết định mà trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Cầm Ngọc Minh đã yêu cầu người dân phải chấp hành).
Đây có phải là một trong các căn cứ quan trọng để Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can trong vụ án “Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”?
Như vậy, có hay không trách nhiệm của những người thuộc BCĐ dự án TĐC và Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã có những văn bản chỉ đạo cho cấp dưới thực hiện công tác bồi thường, di dân tái định cư thực hiện DATĐ Sơn La khi, khiến nhiều bị can phải vướng vòng lao lý như ngày hôm nay?
Anh Trương Thành Công (SN 1989, con trai của bị can Trương Tuấn Dũng) đã nhiều lần gửi đơn kêu oan tới nhiều cơ quan bảo vệ pháp luật cho rằng Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Sơn La đã khởi tố và bắt tạm giam đối với ông Dũng là chưa đủ chứng cứ và có dấu hiệu oan sai.
Báo PLVN sẽ tiếp tục phản ánh.