Nhập nhằng thu phí
Vào cuối năm 2011, UBND quận Tây Hồ có quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu lựa chọn đơn vị quản lý, kinh doanh, khai thác chợ dân sinh Quảng An. Theo đó, chợ được phân thành chợ hạng 3, HTX Quảng An (đơn vị trúng thầu) được giao quản lý, vận hành và do đã thực hiện việc hoàn trả ngân sách tiền đầu tư nên chợ Quảng An được xác định là đầu tư bằng vốn ngoài ngân sách; giá dịch vụ diện tích bán hàng vì thế được thực hiện theo Quyết định số 56/2016/QĐ-UB ngày 31/12/2016 của UBND TP.Hà Nội (QĐ số 56).
Trong đơn gửi Báo PLVN, bà Dương Bích Hường, một trong những tiểu thương ở chợ Quảng An cho biết: HTX Quảng An không chỉ vi phạm về việc chưa công khai mức thu giá dịch vụ mà còn vi phạm về quy trình triển khai mức thu giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng.
Viện dẫn QĐ số 56, bà Hường nói rằng chủ đầu tư phải căn cứ hướng dẫn của Bộ Tài chính quy định phương pháp định giá chung đối với hàng hóa, dịch vụ để xây dựng phương án giá dịch vụ và công khai mức thu với các hộ kinh doanh làm cơ sở ký hợp đồng cho thuê diện tích kinh doanh; có trách nhiệm niêm yết hoặc thông báo công khai tại địa điểm thu về tên, mức thu, phương thức thu. Khi thu phải cấp chứng từ thu theo quy định cho đối tượng nộp.
Tuy nhiên theo bà Hường, HTX Quảng An chưa thực hiện ký hợp đồng với các hộ kinh doanh, không niêm yết công khai về tên, mức thu, phương thức thu; thu tiền diện tích bán hàng năm 2017-2018 chỉ bằng phiếu thu mà không có chứng từ theo quy định. “Do đó, số tiền mà HTX thu của các tiểu thương 2017-2018 là hơn 336 triệu đồng là trái quy định, nhưng vẫn chưa trả lại tiểu thương. Cơ quan có thẩm quyền cũng không xác định trách nhiệm và xử lý sai phạm, dẫn đến việc các tiểu thương tiếp tục bị o ép nộp phí không đúng quy định”- bà Hường nói.
Trong một báo cáo của UBND quận Tây Hồ còn cho thấy, sau khi được giao quản lý chợ, giai đoạn 2013-2016, HTX Quảng An cũng đã có hành vi thực hiện việc thu phí, thu giá không đúng quy định nên ngày 7/1/2016, Thanh tra Sở Tài chính đã có Quyết định xử phạt hành chính về thu phí sử dụng chỗ ngồi kinh doanh chênh lệch tăng hơn 547 triệu đồng so với quy định. Số tiền này sau đó đã được thu hồi hoàn trả cho các tiểu thương.
Làm sai do phải bù lỗ hàng năm?
Trao đổi với PV, ông Vũ Hoa Thảo, Giám đốc HTX Quảng An cho biết: Trong 3 năm 2017-2018-2019 mức giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng tại chợ dân sinh mà HTX Quảng An xây dựng tuy có sự thay đổi, nhưng đảm bảo khung 300 ngàn đồng/m2/tháng đối với chợ hạng 3 theo quy định của thành phố.
Việc HTX Quảng An điều chỉnh giảm mức giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng là do mức giá xác định tại các quyết định ban hành trong năm 2017-2018 không được áp dụng trên thực tế do các tiểu thương không đồng tình, không ký hợp đồng; đồng thời không nộp tiền thuê diện tích bán hàng tại chợ.
Ông Thảo xác nhận việc HTX đã thu số tiền 336 triệu được thu từ hơn 80 hộ kinh doanh ở chợ vào đầu năm 2019. Sau khi điều chỉnh mức giá dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng tại QĐ số 01 ngày 10/1/2019 đã có nhiều hộ tiểu thương kinh doanh tại chợ đã thực hiện việc trả tiền thuê dịch vụ sử dụng diện tích bán hàng cho 2 năm trước chưa đóng.
Ông Thảo nêu quan điểm, trên 2.423m2 tổng diện tích chợ mà HTX phải đóng thuê đất với Nhà nước chỉ có 807m2 là được kinh doanh, thì với mức thu 35-45 nghìn đồng/m2/tháng là thấp. So với khung quy định của thành phố, tổng thu một năm của HTX được khoảng 300 triệu, đóng tiền thuê đất là 260 triệu đồng thì lợi nhuận của HTX chỉ được 40 triệu đồng/năm. “Trong khi HTX còn phải chi rất nhiều khoản chi khác để quản lý, vận hành chợ. Mấy năm nay HTX đã phải chịu bù lỗ khoảng 4-5 tỷ đồng”- ông Thảo nói.
Đại diện đơn vị quản lý chợ Quảng An cũng thừa nhận, việc thu số tiền nói trên chưa có chứng từ theo quy định, nhưng lại cho rằng việc làm này dựa trên biên bản thỏa thuận thanh toán giữa các hộ kinh doanh với HXT. “Hai bên có thống nhất là trước mắt đóng tiền với phiếu tạm thu như vậy, sau này HTX sẽ ra hóa đơn đỏ theo quy định để trả cho tiểu thương”- ông Thảo nói.
Liên quan tới thông tin cho rằng năng lực quản lý và tài chính của HTX Quảng An có yếu kém nên sau hơn 5 năm được giao quản lý hoạt động chợ dân sinh không hiệu quả; hạ tầng mà chủ đầu tư xây dựng theo cam kết lúc đấu thầu cũng không được thực hiện? Ông Thảo kêu ca do thành phố chỉ cho phép HTX được ký thuê đất 5 năm một lần nên không dám bỏ ra mấy chục tỷ để đầu tư. Nhiều lần đề xuất với quận tháo gỡ, nhưng được trả lời Nhà nước quy định như thế thì cứ theo đó mà thực hiện (?!).