Quyết định trái thẩm quyền
Vợ chồng ông Huấn cho hay có 3.600m2 đất nông nghiệp tại khu đồng Ngoài Ngái thuộc thửa số 454 và 455 tờ bản đồ số 2 năm 1970 có nguồn gốc của cha ông để lại.
Cụ thể, năm 1959, ông bà nội ông Huấn là cụ Nguyễn Bá Hàm và Phùng Thị Trí đã làm “Giấy giao kèo làm bằng” cho ông Nguyễn Bá Nhận (bố ông Huấn) phần đất trên. Sau khi ông Nhận qua đời, năm 1983, bà Phùng Thị Hả (mẹ ông Huấn) giao lại đất này cho vợ chồng ông Huấn.
Năm 1992, ông Huấn bà Sự vào Lâm Đồng sinh sống, năm 2001 trở về trồng cây, làm nhà kho, chuồng nuôi vịt trên một phần diện tích này (trong đó một phần nay thuộc thửa đất số 207, tờ bản đồ số 4).
Ngày 8/1/2013, Chủ tịch UBND xã ra Quyết định 04/QĐ-UBND áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả trong trường hợp không ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính; cho rằng bà Sự lấn chiếm, xây dựng công trình trên đất công do UBND xã quản lý; buộc bà Sự phải khôi phục lại tình trạng trước khi vi phạm.
Ngày 18/1/2013, Chủ tịch xã tiếp tục ban hành Quyết định 15/QĐ-UBND áp dụng biện pháp cưỡng chế bằng các biện pháp khác để thi hành quyết định áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả trong trường hợp không ra quyết định xử phạt VPHC, đồng thời UBND xã tổ chức cưỡng chế tháo dỡ toàn bộ công trình, tài sản trên đất trong lúc ông Huấn bà Sự đang ở Lâm Đồng và hai quyết định trên cũng không được gửi cho ông, bà.
Cho rằng những việc làm trên là trái luật, bà Sự đã làm đơn khởi kiện Chủ tịch xã Phùng Xá ra tòa, yêu cầu hủy các Quyết định số 04/QĐ-UBND và Quyết định số 15/QĐ-UBND, tuyên việc UBND xã tổ chức cưỡng chế tài sản của gia đình ông bà là trái luật và phải bồi thường thiệt hại, buộc UBND xã phải trả lại phần diện tích đất trên…
Trong quá trình tòa án thụ lý giải quyết vụ án, ngày 19/8/2016, Chủ tịch xã Phùng Xá đã ra Quyết định 119/QĐ-UBND hủy bỏ Quyết định 04/QĐ-UBND và Quyết định 15/QĐ-UBND với lý do hai quyết định này được ban hành trái thẩm quyền.
Hai cấp tòa, hai cách đánh giá
Ngày 23/8/2016, TAND huyện đã đưa vụ kiện trên ra xét xử và quyết định bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Sự.
Bà Sự kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Ngày 17/7/2017, TAND Hà Nội xử phúc thẩm, quyết định hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND huyện, chuyển hồ sơ vụ án cho tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại.
Ngày 25/3/2019, TAND huyện đưa vụ kiện ra xử sở thẩm lần hai, quyết định chấp nhận yêu cầu của bà Sự về hủy các Quyết định 04/QĐ-UBND và 15/QĐ-UBND, 119/QĐ-UBND của Chủ tịch xã Phùng Xá. Chấp nhận yêu cầu của bà Sự về phần tuyên hành vi hành chính của UBND xã trong việc tổ chức cưỡng chế tài sản ngày 18/1/2013 là trái luật. Chấp nhận một phần yêu cầu bồi thường thiệt hại tài sản do việc cưỡng chế, giải tỏa trái thẩm quyền. Buộc UBND xã phải bồi thường cho bà Sự 200 triệu đồng…
Do có kháng cáo của bên bị kiện, ngày 4/7/2019, TAND Hà Nội xử phúc thẩm, chấp nhận kháng cáo của Chủ tịch xã Phùng Xá, sửa một phần Bản án sơ thẩm số 01/2019/HC-ST ngày 25/3/2019 của TAND huyện Thạch Thất, bác yêu cầu khởi kiện của bà Sự về việc tuyên bố hành vi tổ chức cưỡng chế, giải tỏa tài sản ngày 18/1/2013 của Chủ tịch xã Phùng Xá là trái pháp luật. Bác yêu cầu khởi kiện của bà Sự về việc buộc xã phải bồi thường thiệt hại do thực hiện hành vi hành chính trái pháp luật…
Không đồng tình, ông Huấn, bà Sự cho biết: “Từ khi gia đình cải tạo, đào ao, lấp đất để chăn nuôi vịt đến khi UBND xã tổ chức cưỡng chế tháo dỡ là 12 năm, trong suốt thời gian này, xã không có bất kỳ một văn bản nào liên quan đến việc cải tạo đất của gia đình. Thậm chí trong lúc gia đình đang có khiếu nại gửi các cơ quan chức năng, thì phần đất bị cưỡng chế xã đã giao cho người khác quản lý, sử dụng”.
Hơn nữa, bà Sự cho rằng việc UBND xã tổ chức cưỡng chế, giải tòa tài sản của gia đình vào ngày 18/1/2013 dựa trên Quyết định 04/QĐ-UBND và 15/QĐ-UBND. Tuy nhiên, cả hai quyết định này được ban hành trái thẩm quyền và đã bị hủy bỏ. Do đó, việc tổ chức cưỡng chế đối với gia đình là hoàn toàn trái quy định pháp luật.
Hiện bà Sự đã làm đơn gửi VKSND Cấp cao và TAND Cấp cao tại Hà Nội đề nghị xem xét lại toàn bộ vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm; đồng thời đề nghị UBND huyện xem xét, xác minh lại toàn bộ nguồn gốc cũng như quá trình sử dụng đất của gia đình bà.
