Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi hàng trăm ha đất tại Ninh Bình

Chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý đất đai

Chiều ngày 29/10, tại trụ sở UBND tỉnh Ninh Bình, Phó Tổng TTCP Trần Ngọc Liêm đã chủ trì buổi công bố Kết luận thanh tra số 465/KL- TTCP của TTCP về công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản và quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ nông lân trường tại tỉnh Ninh Bình, thời kỳ 2011- 2018. Về phía UBND tỉnh Ninh Bình có Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Quang Ngọc.

Trên cơ sở báo cáo kết quả thanh tra của trưởng đoàn thanh tra, ý kiến tham gia của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 313/VPCP- V.I của Văn phòng Chính phủ về dự thảo kết luận thanh tra tại tỉnh Ninh Bình, Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong đã kí ban hành Kết luận số 465/KL- TTCP thanh tra công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản và quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc từ nông lâm trường tại tỉnh Ninh Bình, thời kỳ 2011- 2018.

Trên cơ sở nội dung Kết luận thanh tra số 465/KL- TTCP, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 4578/VPCP truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng với nội dung TTCP chịu trách nhiệm đối với các nội dung kết luận và kiến nghị tại kết luận.

Đồng thời, chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức thực hiện các kiến nghị của TTCP tại Kết luận số 465/KL- TTCP theo đúng quy định của pháp luật, có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về công tác bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản và quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc nông, lâm trường.

TTCP theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc xử lý sau thanh tra, báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ.

Theo Kết luận thanh tra, UBND tỉnh Ninh Bình chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý đất đai có nguồn gốc từ các nông trường; không chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành các trình tự, thủ tục để quản lý đất đai theo quy định dẫn đến nhiều diện tích đất không quản lý được, phát sinh tình trạng lấn, chiếm, chuyển nhượng đất trái phép, không ký hợp đồng thuê đất đầy đủ, không thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất.

Thất thu ngân sách nhà nước

Đối với công tác thu hồi đất, giao đất có nguồn gốc từ nông trường, có 2 dự án được UBND tỉnh Ninh Bình ban hành quyết định thu hồi đất để thực hiện dự án có diện tích lớn hơn so với kế hoạch sử dụng đất được HĐND TP Tam Điệp thông qua gồm dự án quy hoạch khu dân cư mới phường Bắc Sơn vượt 2,76ha và dự án quy hoạch khu dân cư mới xã Quang Sơn vượt 8,13ha.

Nguyên nhân là do khi khảo sát, lập, phê duyệt dự án, chủ đầu tư không tính toán để loại trừ diện tích đất đảm bảo an toàn hành lang lưới điện cao thế chạy qua khu vực dự án, dẫn đến phải điều chỉnh quy mô dự án.

Qua thanh tra phát hiện, UBND TP Tam Điệp phê duyệt quy hoạch chi tiết 3 dự án xây dựng hạ tầng khu dân cư nằm ngoài khu vực ranh giới đô thị đã được xác định tại bản đồ quy hoạch sử dụng đất gồm dự án quy hoạch khu dân cư tại phường Tây Sơn (5,64ha), dự án quy hoạch khu dân cư tại phường Tây Sơn (7,79ha) và dự án quy hoạch khu dân cư mới xã Quang Sơn.

Cũng theo TTCP, sau khi sắp xếp, chuyển đổi các nông trường quốc doanh, UBND tỉnh Ninh Bình không quyết định chuyển từ hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất (cho các nông trường trước đây) sang thuê đất đối với diện tích đất các công ty được tiếp tục sử dụng… gây thất thu ngân sách nhà nước.

Đến thời điểm thanh tra còn nhiều diện tích đất đã giao cho một số công ty sử dụng từ nhiều năm nhưng chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đối với nhà nước. Cụ thể, Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao khoảng hơn 1.000ha, Công ty CP Giống bò thịt sữa Yên Phú hơn 241ha, Công ty TNHH MTV Bình Minh 545ha.

Từ kết quả thanh tra trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình xác định lại toàn bộ diện tích phải nộp tiền thuê đất của 4 công ty nông nghiệp đã và đang quản lý, sử dụng nhưng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính kể từ thời điểm sắp xếp, chuyển đổi theo đúng quy định của pháp luật.

Xem xét, thu hồi 129,1ha đã giao cho Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường thuê thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái, vui chơi giải trí hồ Đồng Chương do không đủ căn cứ, điều kiện để thu hồi đất, giao đất theo quy định của pháp luật và dự án chậm tiến độ (chậm 9 năm).

TTCP cũng đề nghị tỉnh Ninh Bình xem xét, thu hồi 444,18ha đất nông trường Yên Phú đã giao khoán cho các hộ gia đình, cá nhân (đã hết hạn hợp đồng và đã được quy hoạch là công viên động vật hoang dã).

Xử lý dứt điểm đối với diện tích 2,78ha đất một số hộ dân đã xây dựng nhà ở (từ trước khi sắp xếp, chuyển đổi nông trường Đồng Giao) theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, yêu cầu UBND huyện Nho Quan, Sở TN-MT và Công ty CP giống bò thịt sữa Yên Phú phối hợp giải quyết dứt điểm tình trạng hơn 400 hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất của công ty nhưng không ký hợp đồng giao khoán mới hoặc bàn giao đất cho công ty quản lý sử dụng. Sớm hoàn thiện thủ tục để ký hợp đồng thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xác định nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất 241,02ha đã giao cho công ty quản lý, sử dụng theo quy định.

Chỉ đạo Cục Thuế tỉnh xử lý dứt điểm việc miễn, giảm tiền thuê đất đối với Công ty CP Thực phẩm xuất nhập khẩu Đồng Giao và Công ty CP Giống vật nuôi cây trồng Đồng Giao theo quy định của pháp luật.

Cũng tại kết luận này, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tập thể vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật.