Trước những thách thức của thị trường BĐS TP HCM nửa đầu năm 2019, mới đây, HoREA đã tỏ ra hết sức lo ngại. Trước mắt, có thể thấy ngay là tình hình sụt giảm quy mô thị trường BĐS thành phố, sụt giảm nguồn cung dự án và nguồn cung sản phẩm nhà ở, nhất là loại căn hộ nhà ở thương mại có giá vừa túi tiền, căn hộ nhà ở xã hội.
Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2019, chỉ có 3 dự án nhà ở thương mại được Sở Xây dựng đề xuất UBND TP công nhận chủ đầu tư có diện tích chỉ hơn 2ha với 924 căn hộ, giảm 16 dự án (giảm 84%) so với cùng kỳ 2018. Sở Xây dựng cũng đã đề xuất UBND TP chấp thuận đầu tư 10 dự án nhà ở thương mại, giảm 46 dự án (giảm 82%) so với cùng kỳ năm 2018.
Trong 6 tháng, chỉ có 24 dự án đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai, với tổng số hơn 7.000 căn hộ, giảm 10 dự án (giảm 29%) so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó, phân khúc căn hộ cao cấp giảm đến 44% (2.227 căn so với 3.965 căn cùng kỳ năm 2018); căn hộ bình dân giảm 35% (1.249 căn so với 1.914 căn cùng kỳ năm 2018).
Sự sụt giảm của thị trường BĐS như trên đã tác động đến nguồn thu ngân sách TP. Năm 2018, thu ngân sách từ đất khoảng 22.600 tỉ đồng, chiếm tỉ trọng 9,3% tổng thu ngân sách của TP. Kết quả thu tiền sử dụng đất trong 5 tháng đầu năm 2019 giảm khoảng 60% so với cùng kỳ 2018.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đang thực hiện lộ trình hạn chế dần tín dụng vào thị trường BĐS, dẫn đến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các nguồn vốn khác thay thế một phần nguồn vốn tín dụng. Ngoài việc mở rộng hợp tác với doanh nghiệp nước ngoài (vốn FDI), hoặc tìm kiếm nguồn vốn trên sàn chứng khoán, doanh nghiệp BĐS đang lựa chọn giải pháp phát hành trái phiếu doanh nghiệp để bổ sung vốn.
Lý giải nguyên nhân của việc khan hàng nêu trên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết, có một trong các lý do là chủ đầu tư đã bỏ ra chi phí rất lớn để bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án, nhưng hiện nay không thể hoàn thành thủ tục pháp lý, hoặc không thể triển khai dự án, mà lỗi trong một số trường hợp không phải do chủ đầu tư.
Ông Châu dẫn chứng: Một số dự án đã có quyết định công nhận chủ đầu tư, đã có quỹ đất sạch (trong đó, có khoảng trên dưới 10% diện tích là đất thuộc Nhà nước quản lý), nhưng khi các chủ đầu tư khởi công xây dựng các công trình… thì cơ quan thẩm quyền yêu cầu tạm ngừng thi công để hoàn thành thủ tục về thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng, giao đất cho nhà đầu tư.
Đơn cử như trường hợp dự án Khu nhà ở cao tầng tại phường Phú Mỹ, quận 7 của Công ty Hưng Lộc Phát. Nếu áp dụng tương tự thì sẽ có nhiều dự án khác bị ngừng thi công, ngừng triển khai thực hiện.