Thuốc lá thế hệ mới không độc hại - có phải là sự thật?

Chuyên gia: Không có sản phẩm thuốc lá nào vô hại

Theo các chuyên gia y tế, mặc dù chỉ mới xuất hiện trên thị trường khoảng 2, 3 năm gần đây nhưng trên thế giới đã có hàng chục triệu người sử dụng sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, bao gồm cả ở các nước như Anh, Mỹ, Nhật, Thụy Sĩ…

Được biết, thuốc lá điện tử hoạt động theo cơ chế làm bay hơi dung dịch hoặc tinh dầu có chứa hoặc không chứa nicotine, người dùng sẽ hít vào luồng khí hơi này. Thuốc lá điện tử có 2 loại, loại dùng một lần và loại có thể “sạc” lại bằng cách bơm dung dịch vào để dùng tiếp.

Dung dịch này thường chứa nicotine, chất tạo hương, propylene glycol và glycerin thực vật. Nicotine có trong thuốc lá điện tử có thể đến từ các nguồn khác khau.

Trong khi đó, thuốc lá làm nóng chỉ có thể làm nóng sản phẩm thuốc lá đặc chế nên người dùng không thể tự thay đổi hoặc điều chỉnh để sử dụng theo ý thích.

Anh Lê Thượng Tiến, một người hút thuốc lá lâu năm, đang sinh sống tại thành phố Hồ Chí Minh cho biết: “Từ khi có gia đình, tôi chuyển sang sử dụng thuốc lá làm nóng, để không ảnh hưởng tới sức khỏe vợ và con nhỏ”.

Nói về vấn đề này, PGS.TS Vũ Xuân Phú, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, trong lần tham gia Tọa đàm “Làm thế nào để giảm thiểu tác hại của khói thuốc lá” do một đơn vị báo chí tại thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, đã khẳng định rằng không có sản phẩm thuốc lá nào là vô hại.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đều có những tác động khác nhau về mặt vật lý, độc chất. Tương tự với các sản phẩm nicotine thay thế hiện nay như miếng dán nicotine, kẹo cao su nicotine, ống xịt nicotine. Do đó, người đang hút thuốc luôn được các bác sỹ khuyến cáo nên đồng thời bỏ cả thuốc lá và nicotine.

Nên quản lý, điều chỉnh bằng Luật

Tuy nhiên, bác sĩ Phú cũng cho hay, thực tế chỉ có khoảng 8% người hút thuốc lá trên thế giới có thể cai nghiện thành công, trong khi đó tỷ lệ cai nghiện cocain là 45%. “Do vậy, trong khi chúng ta chưa từ bỏ được thói quen hút thuốc, ta nên chọn giải pháp thực tế hơn, lựa chọn giải pháp ít có hại hơn để dần dần từ bỏ thói quen này một cách triệt để”, ông Phú nói.

Theo ông Phú, cần phải thừa nhận tác động của các sản phẩm thay thế thuốc lá, bao gồm cả miếng dán nicotine, kẹo cao su nicotine, ống xịt nicotine và thuốc lá thế hệ mới. Tất cả những sản phẩm này đều hướng đến mục đích giảm thiểu, chuyển đổi hành vi hút thuốc và cai được.

ThS.BS Lê Đình Phương - Trưởng khoa Nội tổng quát, Bệnh viện FV - cũng từng cho biết: "Hiện tại, các cơ quan quản lý y tế ở cả Anh và Mỹ đều đồng ý rằng các sản phẩm thuốc lá làm nóng giảm thiểu tác hại trung bình khoảng 95% so với thuốc lá truyền thống. Vì vậy, quan điểm giảm thiểu tác hại hoàn toàn có thể được ứng dụng trong ngành hàng thuốc lá".

Được biết, sản phẩm thuốc lá làm nóng được FDA cho phép lưu hành tại Mỹ, đồng thời đã hiện diện trên 53 nước. Tổ chức Y tế Thế giới đã công nhận thuốc lá làm nóng là sản phẩm thuốc lá, chịu sự điều chỉnh của Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá (FCTC).

Tuy nhiên, tại Việt Nam hiện nay chưa có bất kỳ một hành lang pháp lý nào cũng như quy định pháp lý nào thừa nhận các sản phẩm thay thế thuốc lá, mặc dù theo định nghĩa của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, sản phẩm được sản xuất từ nguyên liệu thuốc lá thì được xem là sản phẩm thuốc lá. Bài toán đặt ra cho các nhà quản lý là thuốc lá làm nóng nên chăng cần được quản lý và chịu sự điều chỉnh của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá để người tiêu dùng sớm được cập nhật thông tin chính thống trong việc bảo vệ sức khỏe chính mình và cộng đồng?