Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc có làm trái luật?
Như Báo PLVN đã thông tin trong bài viết “Bị đơn không còn tài sản thi hành án, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai có vô can?” về việc ông Nguyễn Văn Đức (SN 1947, ngụ thôn 4, xã Lộc An, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) có nguy cơ trắng tay khi tài sản được thi hành án đã bị tẩu tán cho người khác.
Từ năm 2005 đến năm ngày 20/12/2017, kéo dài 12 năm, ông Đức đi kiện đòi 3 căn nhà số 11, số 28 đường Lê Thị Pha (phường 1, TP Bảo Lộc) đối với Nguyễn Thị Thu Thảo (SN 1969, cháu ruột ông Đức), nhà số 87 đường Phan Bội Châu (phường 1, TP Bảo Lộc) với bà Đỗ Thị Mầu và ông Nguyễn Văn Thuận (ông Thuận là anh ruột ông Đức). Trải qua 8 bản án, ngày 20/12/2017, một phần bản án, ông Đức được Tòa án Cấp cao tại TP HCM tuyên hưởng nửa giá trị căn nhà số 87 đường Phan Bội Châu với số tiền gần 4 tỷ đồng.
Bản án có hiệu lực, ông Đức yêu cầu thi hành án thì phát hiện vào ngày 12/04/2017 nhà số 87 đường Phan Bội Châu bị Nguyễn Thị Thanh Hồng (con bà Mầu) chuyển nhượng trái phép cho bà Lý Thị Kim Anh (SN 1974, ngụ Di Linh, Lâm Đồng). Bà Kim Anh là chị chồng của bà Hồng. Trước đó, trong quá trình thưa kiện, năm 2011 bà Mầu làm hợp đồng tặng cho nhà số 87 Phan Bội Châu cho bà Hồng và được Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc cập nhập biến động.
Hợp đồng chuyển nhượng giữa bà Hồng và bà Kim Anh nêu rõ “Thửa đất và tài sản gắn liền trên đất (tức nhà số 87 Phan Bội Châu) không có tranh chấp, cầm cố, thế chấp hoặc không bị hạn chế quyền sở hữu, sử dụng đối với tài sản, mua bán khi chuyển nhượng”.
Ngày 17/04/2017, Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc ký cập nhập biến động từ bà Hồng sang bà Kim Anh. Điều đáng nói, trong hồ sơ photo PV thu thập được thì mục cập nhật thay đổi chỉ có chữ ký (không rõ họ, tên cán bộ) và không có đóng dấu của Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc. Đối chiếu với chữ ký khác, người ký cập nhật thay đổi này là ông Trần Lê Duẫn – Giám đốc Chi nhánh.
Câu hỏi người khiếu nại, tố cáo đặt ra là việc ký cập nhật biến động từ bà Hồng sang bà Kim Anh của Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc có đúng luật hay không? Việc không ghi họ tên người ký và không đóng dấu của Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc có ảnh hưởng đến tính pháp lý của sổ đỏ hay không?
Trả lời câu hỏi trên, ông Nghiêm Văn Việt – Phó Giám đốc Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc cho biết: “Việc không ghi họ tên người ký, không đóng dấu Chi nhánh có thể là do thiếu sót của nhân viên. Khi ký xong, nhân viên mang đi photo, đóng dấu. Bản chính giao cho người dân, bản photo lưu lại Chi nhánh. Tôi chắc chắn bản chính có đóng dấu nhưng bản photo có thể do nhân viên quên. Việc này, tôi sẽ cho kiểm tra và có hướng khắc phục, xử lý”. Ông Việt cũng cho rằng việc không ghi họ tên người ký, không đóng dấu Chi nhánh trong bản lưu không ảnh hưởng đến tính pháp lý của sổ đỏ chính.
Ông Việt nói rằng, Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc không có chức năng kiểm tra tài sản có đang tranh chấp hay không khi cập nhật biến động? Nếu tài sản, đất đai đang tranh chấp thì làm sao ký hợp đồng công chứng được. Theo quy định của tỉnh Lâm Đồng, thành phần hồ sơ ký cập nhật biến động gồm: Hợp đồng mua bán có công chứng, sổ đỏ bản chính, các phiếu kê thực hiện nghĩa vụ thuế, đơn xin đăng ký biến động. Trong thời gian 10 ngày, Chi nhánh phải ký cập nhật biến động cho công dân.
Đối với bản án sơ thẩm của TAND Lâm Đồng năm 2015 tuyên “hủy phần tại mục III thay đổi về chủ ngày 14/10/2011 UBND TP Bảo Lộc xác nhận nội dung thay đổi và tên chủ mới là bà Nguyễn Thị Thanh Hồng”, ông Việt nói Chi nhánh không nhận được bản án nên không biết có việc hủy này.
“Do tôi không thực hiện hồ sơ này nên không nắm rõ từ năm 2005 đến trước thời điểm bà Hồng chuyển nhượng cho bà Kim Anh (tức ngày ký cập nhật 17/04/2017), ông Đức có gửi đơn ngăn chặn, có khiếu nại, thắc mắc tại Chi nhánh hay không? Nếu ông Đức chứng minh được trước ngày 17/04/2017, ông Đức có gửi đơn ngăn chặn đến Chi nhánh thì Bộ phận nào tiếp nhận, xử lý thì Bộ phận ấy phải chịu trách nhiệm. Trong thời gian đăng ký biến động, không có cơ quan nào như Tòa án, Viện kiểm sát, Thi hành án ngăn chặn nên Chi nhánh vẫn tiếp tục đăng ký biến động cho bà Kim Anh”, ông Việt nói.
Giấy nộp thuế của bà Hồng và bà Kim Anh vào ngày 18/04/2017 nhưng Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc ký cập nhập biến động vào ngày 17/04/2017 |
Nghi vấn sai phạm trong hồ sơ đăng ký biến động
Quá trình thu thập hồ sơ, người khiếu nại cũng như nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng có nhiều sai phạm về mặt thủ tục đăng ký biến động đất và nhà số 87 Phan Bội Châu từ bà Hồng sang bà Kim Anh.
Đầu tiên là “Văn bản cam kết tài sản riêng” của chồng bà Kim Anh cho bà Kim Anh được Văn phòng công chứng Lưu Tấn Hào (Đức Trọng, Lâm Đồng) công chứng vào ngày 11/04/2017. Văn bản nói rằng tài sản căn nhà 87 Phan Bội Châu là tài sản được bà Kim Anh mua bằng tiền riêng. Nhưng nghịch lý, ngày 12/04/2017, bà Kim Anh mới ký hợp đồng mua đất và tài sản là nhà 87 Phan Bội Châu với bà Hồng. Nghĩa là cam kết một tài sản thuộc quyền sở hữu của người khác, tài sản mà bà Kim Anh chưa phải là chủ sở hữu, chưa mua bán.
Thứ hai, giấy nộp tiền thuế trước bạ của bà Kim Anh và giấy nộp tiền thuế thu nhập cá nhân của bà Hồng được nộp vào ngày 18/04/2017. Nhưng ngày 17/04/2017, Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc đã ký cập nhật biến động cho bà Kim Anh. Việc ký cập nhật biến động khi bà Kim Anh và bà Hồng chưa thực hiện đủ nghĩa vụ về thuế có đúng quy định của pháp luật hay không?
Những vấn đề nêu trên, PV mang đến Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Lâm Đồng để làm rõ. Lãnh đạo VPĐKĐĐ Lâm Đồng cho biết sẽ yêu cầu Chi nhánh VPĐKĐĐ Bảo Lộc báo cáo về sự việc. Đồng thời VPĐKĐĐ Lâm Đồng rút hồ sơ từ Chi nhánh lên để kiểm tra. Lãnh đạo VPĐKĐĐ hứa trả lời bằng văn bản những vấn đề đã nêu ra.
PV tiếp tục tìm đến Văn phòng Công chứng Phan Văn Minh Hoàng (Di Linh, Lâm Đồng), nơi công chứng việc mua bán giữa bà Hồng và bà Kim Anh để tìm hiểu, Tuy nhiên, ông Phan Văn Minh Hoàng, Trưởng Văn phòng nói đang bận việc, hẹn trả lời sau.
Đơn gửi Báo PLVN, ông Đức nói rằng việc mua bán giữa bà Hồng và bà Kim Anh là hành vi tẩu tán tài sản |
Nhà đất đang tranh chấp vẫn được chuyển nhượng?
Theo Luật sư (LS) Hứa Thị Thảo (Đoàn LS TP HCM): “Hợp đồng mua bán giữa bà Kim Anh và bà Hồng ngay từ đầu đã bị vô hiệu. Bởi lẽ, tại thời điểm giao kết hợp đồng, bà Hồng đã cam kết rõ “thửa đất và tài sản gắn liền trên đất (tức nhà số 87 Phan Bội Châu) không có tranh chấp, cầm cố, thế chấp hoặc không bị hạn chế quyền sở hữu, sử dụng đối với tài sản, mua bán khi chuyển nhượng, không liên quan đến người thứ ba…”. Trải qua thời gian dài kiện tụng, tài sản là đối tượng tranh chấp tại tòa. Bà Hồng là đương sự của chính vụ án đó nhưng vẫn cố tình không cung cấp trung thực thông tin, tình trạng căn nhà khi ký hợp đồng mua bán. Bà Hồng có sự gian dối về tình trạng thông tin ngôi nhà – đối tượng của Hợp đồng mua bán.
Đồng thời, theo quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013 quy định về điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng thì đất không có tranh chấp. Nhưng tại thời điểm chuyển nhượng, căn nhà và thửa đất đó đang có tranh chấp, tòa án đang thụ lý giải quyết. Căn cứ theo quy định thì căn nhà này không được phép chuyển nhượng. Vì thế, trong trường hợp này, giao dịch này đã bị vô hiệu từ thời điểm giao kết. Trong trường hợp này, ông Đức có quyền nộp đơn khởi kiện, yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng mua bán nhà giữa bà Kim Anh và bà Hồng vô hiệu.
LS Thảo nhận định: “Tất cả những việc làm trên của bà Hồng là hành vi tẩu tán tài sản nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản, trốn tránh thực hiện một nghĩa vụ. Căn nhà trên là đối tượng tranh chấp, tòa án đang thụ lý giải quyết, âm ỉ kéo dài gần 10 năm, nhưng bà Hồng cố tình chuyển dịch tài sản này. Không hiểu vì lý do gì mà các cơ quan liên quan trong quá trình cập nhập sang tên tài sản này cho bà Kim Anh”.
Bị đơn từng tẩu tán tài sản
Theo đơn của ông Đức, căn nhà số 11 và số 28 đường Lê Thị Pha bị Nguyễn Thị Thu Thảo (là con gái bà Mầu và chị ruột bà Hồng, Thảo được ông Đức nhờ đứng tên giúp tài sản) lợi dụng những khoảng trống thời gian trong quá trình chờ xem xét theo trình tự Giám đốc thẩm đã bán cho người khác. Người mua này được cho là “bên thứ 3 ngay tình” nên được tòa tuyên được 2 căn nhà số 11 và số 28 Lê Thị Pha. Đến nay, bà Mầu và các đồng thừa kế tiếp tục lợi dụng “bên thứ 3 ngay tình” bằng hợp đồng mua bán với bà Kim Anh.