Theo nội dung vụ án, bị can Nguyễn Huy Hoàng (SN 1986, cư trú tại thị trấn Nông trường Việt Trung, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình) nguyên là đại úy, cán bộ trinh sát của Đội điều tra án ma túy Công an huyện Bố Trạch được phân công tham gia một chuyên án về ma túy.
Đầu tháng 2/2020, Hoàng tham gia bắt và khám xét đối tượng Nguyễn Thị Kiều Oanh về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Tiếp đó do có quen biết từ trước vì nhà ở gần nhau nên Oanh nhờ Hoàng nhận tiền qua tài khoản (48,8 triệu đồng là tiền do Oanh nhờ người khác bán tài khoản game) và chuyển số tiền cho người nhà Oanh nuôi con.
Khi Oanh được tại ngoại, Hoàng hẹn gặp và trả cho Oanh 30,5 triệu đồng. Sau khi Hoàng bị khởi tố, bắt giam, người nhà của Hoàng đã trả cho Oanh 18,3 triệu đồng còn lại. Hoàng bị khởi tố về hành vi “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo khoản 1 Điều 355 BLHS năm 2015 (đã được sửa đổi bổ sung năm 2017), bắt tạm giam vào ngày 09/9/2020. Gần 5 tháng sau Hoàng được tại ngoại.
Gia đình đón ông Hoàng được tại ngoại sau 5 tháng tạm giam. |
Sau khi khởi tố Hoàng về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, nhận thấy đây là tội danh thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra VKSNDTC nên VKS Quảng Bình đã chuyển vụ việc lên theo thẩm quyền.
Qua quá trình điều tra, Cơ quan điều tra VKSNDTC không chứng minh được hành vi “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” của Hoàng nên sau đó Cơ quan điều tra VKS Tối cao ra Quyết định số 02/VKSTC-C1(P4), thay đổi Quyết định khởi tố bị can, từ tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, sang tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015. Đồng thời chuyển vụ án lại cho các cơ quan tố tụng địa phương như ban đầu.
Tuy nhiên, quá trình điều tra vụ án đã lộ ra không ít điểm có dấu hiệu vi phạm thủ tục tố tụng.
Biên bản họp liên ngành
Đầu tiên là việc dù vụ án đang trong giai đoạn điều tra tại Cơ quan điều tra VKSNDTC nhưng TAND tỉnh Quảng Bình và TAND huyện Bố Trạch đã đưa ra quan điểm định tội danh đối với Hoàng.
Cụ thể, ngày 31/03/2021, đại diện của 07 cơ quan tiến hành tố tụng (gồm: Cơ quan điều tra VKSNDTC, Vụ 6 VKSNDTC, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Bình, VKS tỉnh Quảng Bình, TAND tỉnh Quảng Bình, VKS huyện Bố Trạch và TAND huyện Bố Trạch) tổ chức họp liên ngành để đánh giá tài liệu chứng cứ, tội danh khởi tố, thẩm quyền điều tra, truy tố đối với vụ án hình sự Nguyễn Huy Hoàng phạm tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo khoản 1, Điều 355 BLHS 2015.
Hồ sơ vụ án thể hiện, thời điểm diễn ra phiên họp (31/03/2021) vẫn đang trong thời hạn điều tra do Cơ quan điều tra VKSNDTC tiến hành. Đồng thời chưa có Quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự và Quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Hoàng từ tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo Khoản 1 Điều 355 sang tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 175 LHS. Mặt khác, vụ án chưa được VKS truy tố, chưa chuyển sang giai đoạn xét xử nên cả TAND tỉnh Quảng Bình và TAND huyện Bố Trạch chưa được tiếp cận với hồ sơ vụ án.
Mặc dù chưa được tiếp cận hồ sơ vụ án, tại Biên bản họp liên ngành thống nhất kết quả giải quyết vụ án, TAND tỉnh Quảng Bình đã nêu quan điểm: “Thống nhất quan điểm với Cơ quan điều tra VKSNDTC là bị can Nguyễn Huy Hoàng phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tương tự, TAND huyện Bố Trạch nêu ý kiến thống nhất.
Qua biên bản họp liên ngành nêu trên, luật sư Nguyễn Ngọc Lâm, Văn phòng luật sư Công Anh (TP HCM), người bào chữa cho ông Hoàng đánh giá: "Việc thể hiện các ý kiến, quan điểm kết luận tội danh của TAND tỉnh Quảng Bình, TAND huyện Bố Trạch khi vụ án đang trong quá trình điều tra cũng như khi chưa được tiếp cận toàn bộ hồ sơ vụ án cho thấy có dấu hiệu vi phạm tố tụng. Bên cạnh đó, các Chánh án tham gia họp liên ngành chưa được phân công xét xử vụ án là vượt quá thẩm quyền của cấp Tòa án theo quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự 2015 và vi phạm quy định tại Điều 13 BLTTHS 2015 về nguyên tắc suy đoán vô tội”.
Mặt khác, theo “Biên bản họp liên ngành thống nhất kết quả giải quyết vụ án” các cơ quan tham gia họp liên ngành còn lại cũng có dấu hiệu vi phạm nguyên tắc tố tụng được quy định tại BLTTHS 2015 về nguyên tắc Tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra.
Ông Hoàng phản ứng: "Việc các cơ quan điều tra thống nhất chấp hành theo sự chỉ đạo của lãnh đạo cấp trên thể hiện các cơ quan tiến hành tố tụng không dựa vào sự thật khách quan của vụ án trong quá trình điều tra để kết luận tôi, tức là có hay không có hành vi phạm tội. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của tôi."
Phiên tòa diễn ra cuối tháng 10/2021 bị tạm hoãn. |
Tiền chiếm đoạt là của ai?
Trở lại nội dung vụ án, việc ông Hoàng có hành vi chiếm đoạt tài sản của bà Oanh hay không cũng cần phải làm rõ. Theo tìm hiểu của PV, số tiền 48,8 triệu đồng được chuyển cho ông Hoàng từ số tài khoản 26810000406760, tên Nông Thị Xuân, chứ không phải bà Oanh chuyển trực tiếp cho ông Hoàng.
Tiếp theo, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Bình không xác định được đối tượng có số tài khoản 26810000406760, tên Nông Thị Xuân là ai.
Luật sư Lâm cho biết, theo hồ sơ vụ án, lời khai của bà Nông Thị Xuân thể hiện, khoảng cuối năm 2019 đầu năm 2020, bà đi du lịch ở Đà Nẵng bị mất CMND và không trình báo. Bà Xuân khẳng định không quản lý tài khoản ngân hàng BIDV số 26810000406760 mang tên Nông Thị Xuân.
Mặt khác, theo kết luận của Cơ quan CSĐT công an tỉnh Quảng Bình cũng khẳng định: không có tài liệu, chứng cứ xác định bà Nông Thị Xuân là Đại lý cấp 1 quản lý hoạt động đánh bạc thông qua dịch vụ trò chơi điện tử. Việc tài khoản mang tên bà Xuân nguyên nhân do bà này làm mất chứng minh nhân dân nên người khác sử dụng để đăng ký tài khoản.
Từ đó, luật sư Lâm kết luận, việc Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Bình không xác định được đối tượng có số tài khoản 26810000406760, tên CTK: Nông Thị Xuân là ai dẫn đến không đủ căn cứ xác định số tiền 48,8 triệu đồng chuyển từ tài khoản mang tên Nông Thị Xuân có đúng là khoản tiền do bà Oanh bán điểm game hay không.
Bên cạnh những kẽ hở về tố tụng cũng như nội dung đã nêu ở trên, việc xác định số tiền bán điểm game là 61 triệu quy đổi ra tiền mặt là 48,8 triệu đồng (tỷ lệ 0,8) để buộc tội ông Hoàng cũng thiếu căn cứ.
Theo lời khai của bà Oanh: "khi bán 1 triệu tiền trong tài khoản game 365, người bán sẽ nhận được đại lý mua và chuyển về tài khoản ngân hàng số tiền là 800.000 đồng. Vì vậy, 61.000.000 tiền game 365 tôi đã bán cho đại lý 365 thì đại lý 365 sẽ chuyển vào tài khoản ngân hàng BIDV của tôi số tiền là 48.800.000 đồng". Tuy nhiên, tại bản Chi tiết lịch sử giao dịch và Biên bản làm việc tại TDP Phú Quý, thị trấn Nông trường Việt Trung ngày 14/09/2020 về việc kiểm tra thông tin dữ liệu trên điện thoại của bà Oanh không thể hiện nội dung quy đổi hay mua bán game.
Theo luật sư, trong quá trình điều tra, truy tố, các cơ quan tiến hành tố tụng không có căn cứ pháp lý nào xác định số tiền bán điểm game là 61.000.000 quy đổi ra tiền mặt là 48,8 triệu đồng. Việc các cơ quan có thẩm quyền chỉ căn theo lời khai duy nhất của bà Oanh để xác định số tiền bán điểm game là thiếu tính khách quan.
Từ những lập luận, căn cứ nêu trên cho thấy không có đủ căn cứ pháp lý xác định số tiền 48,8 triệu đồng được chuyển cho ông Hoàng từ số tài khoản: 26810000406760, tên CTK: Nông Thị Xuân là tiền của bà Oanh có được do bán 61 triệu điểm game. Do đó, khó có cơ sở để khẳng định ông Hoàng có hành vi chiếm đoạt tài sản của bà Oanh.
Trong đơn kêu oan gửi nhiều cơ quan có thẩm quyền, ông Hoàng cho rằng: “việc khởi tố và truy tố tôi về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (theo khoản 2 điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015) là không có căn cứ, oan sai”.
Sau một lần hoãn xử vì vắng mặt bị hại và người làm chứng, dự kiến phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử ông Hoàng về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” sẽ diễn ra vào ngày 30/11/2021.
Báo PLVN tiếp tục thông tin.
“Điều 19. Tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra
Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải tuân thủ pháp luật khi tiến hành hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật này.
Mọi hoạt động điều tra phải tôn trọng sự thật, tiến hành khách quan, toàn diện và đầy đủ; phát hiện nhanh chóng, chính xác mọi hành vi phạm tội, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án”.
(Điều 19 BLTTHS 2015)