Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh chưa xử lý trách nhiệm đối với ông Nguyễn Đình Xuân, trách nhiệm những người có tên trong “đoàn xác minh”, đặc biệt hành vi vi phạm của Chánh thanh tra Sở TN&MT.
Câu chuyện bắt đầu khi ông Ngô Thủy Chung - Chánh Thanh tra Sở TN&MT ký văn bản số 193/TTr ngày 05/9/2016 để yêu cầu bà Phương giải trình một số nội dung liên quan đến việc sử dụng xe SH, kê khai các tài khoản ngân hàng…
Theo Điều 12, Điều 15 Thông tư 08/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ quy định thì chỉ có Giám đốc Sở TN&MT mới là người có thẩm quyền yêu cầu giải trình tài sản, thu nhập đối với bà Phương, nhưng phải có căn cứ.
Hơn nữa, tại Khoản 1 Điều 47 Luật Phòng, chống tham nhũng quy định: Việc xác minh tài sản chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền quản lý người có nghĩa vụ kê khai tài sản.
Không có thẩm quyền, không có quyết định nhưng ông Chung vẫn ngang nhiên, bất chấp vi phạm luật để ký văn bản yêu cầu bà Phương phải giải trình.
Trước cái “uy” của Chánh thanh tra sở, bà Phương vẫn làm báo cáo giải trình. Về tài khoản tại ngân hàng, bà chỉ kê khai tài khoản có tại BIDV do cơ quan cấp, còn tài khoản giao dịch cá nhân tại ngân hàng Vietcombank thì không kê khai vì không thuộc phạm vi tài sản phải kê khai.
Mặc dù không có căn cứ cho rằng việc giải trình về nguồn gốc tài sản tăng thêm không hợp lý, không có căn cứ để ban hành quyết định xác minh tài sản, thu nhập của bà Phương nhưng ông Ngô Thủy Chung vẫn “đề nghị” ông Nguyễn Đình Xuân ban hành Quyết định 4773/QĐ-STN-MT ngày 14/9/2016 để xác minh tài sản, thu nhập đối với bà Phương, theo đó, ông Chung được giao làm Trưởng Đoàn xác minh. Tuy nhiên, khi cơ quan chức năng kiểm tra thì văn bản “đề nghị” của ông Chung không có trong hồ sơ.
Khi được “hợp thức hóa” với vai trò là trưởng “Đoàn xác minh”, ngày 20/9/2016 ông Ngô Thủy Chung tiếp tục ký văn bản “không số” đề nghị bà Phương giải trình việc bà Phương đang sử dụng bao nhiêu tài khoản cá nhân tại các ngân hàng (ngoài tài khoản tài BIDV bà Phương đã giải trình trước đó), đồng thời giải trình rõ các phát sinh phụ cấp từ năm 2014 đến tháng 8/2016 (nếu có).
Điều kì lạ, cũng trong ngày 20/9/2016 Giám đốc Nguyễn Đình Xuân bất ngờ ký Quyết định số 4879/QĐ-STNMT miễn nhiệm chức vụ Phó trưởng phòng KH-TC đối với bà Phương. Do đó, bà Phương đã có văn bản báo cáo và yêu cầu Đoàn xác minh trả lời bằng văn bản về việc bà có còn là đối tượng phải kê khai, xác minh tài sản hay không. Đoàn xác minh có lập biên bản “hứa” sẽ trả lời bằng văn bản.
Tại buổi làm việc ngày 27/9/2016, ông Chung “nuốt lời hứa”, khẳng định sẽ không có văn bản trả lời các nội dung theo yêu cầu của bà Phương và đề nghị bà Phương phải có báo cáo giải trình rõ ràng hơn về tài sản, chậm nhất là ngày 28/9/2016.
Ngày 28/9/2016 bà Phương tiếp tục có báo cáo và đề nghị cho biết căn cứ pháp lý việc xác minh tài sản và hướng dẫn kê khai đúng quy định đối với trường hợp bà bị miễn nhiệm chức vụ Phó Phòng KH-TC (không còn thuộc đối tượng phải kê khai tài sản).
Thay vì phải trả lời các kiến nghị chính đáng của bà Phương, ông Chung và ông Xuân gấp rút ra kết luận, tiến hành kỷ luật cách chức bà Phương với các vi phạm như: Năm 2015 bà Phương có sử dụng tài khoản ATM của Vietcombank nhưng không kê khai, khi Thanh tra sở yêu cầu cung cấp thông tin, giải trình nhưng không cung cấp; sử dụng xe SH (mượn của cha ruột) nhưng báo cáo kê khai tài sản thu nhập đến tháng 8/2016 thì bà Phương không kê khai xe SH trên.
Điều đáng nói ở đây, đến ngày 15/9/2016 thì ông Chung đã biết bà Phương có sử dụng tài khoản ATM tại Vietcombank, lẽ ra phải xem xét tài khoản giao dịch này có thuộc diện phải kê khai hay không mới yêu cầu bà Phương giải trình. Đằng này, ông Chung cố tình làm văn bản hỏi đi, hỏi lại bà Phương có sử dụng bao nhiêu tài khoản ngân hàng. Lấy lý do bà Phương không kê khai tài khoản giao dịch ATM tại Vietcombank nói trên; sử dụng xe SH mà không kê khai… để cố tình kết luận bà Phương không trung thực.
Song, Quyết định số 1195/QĐ-UBND ngày 03/5/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh về giải quyết khiếu nại đã “lật tẩy” chiêu bài của ông Chung, giải oan cho bà Phương. Quyết định nêu rõ:
Việc mở tài khoản giao dịch, số lần giao dịch không nằm trong quy định phải kê khai tại Điều 3 Thông tư 08/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ và các khoản giao dịch qua ngân hàng của bà Phương, Sở TN&MT chưa có cơ sở để xác định nguồn nào là tài sản, thu nhập của bà Phương; đồng thời, số tiền trong tài khoản Vietcombank của bà Phương tại thời điểm hoàn thành kê khai năm 2015 (09/12/2015) dưới 50.000.000 đồng nên bà Phương không kê khai trong bản kê khai 2015 là đúng quy định. Mặt khác, Thanh tra Sở TN&MT thực hiện xem xét, đối chiếu kê khai tài sản của bà Phương, yêu cầu bà Phương giải trình kê khai tài sản thu nhập trước khi có quyết định xác minh tài sản của Giám đốc Sở TN&MT là chưa phù hợp về trình tự, thẩm quyền...
Đối với việc bà Phương sử dụng xe SH, Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh kết luận: Xe SH bà Phương sử dụng trong năm 2016 là tài sản của cha ruột đứng tên đăng ký lần đầu vào ngày 07/6/2016, tính đến tháng 8/2016 bà Phương chỉ sử dụng được 03 tháng, đồng thời xe SH là tài sản phát sinh trong năm 2016 chưa đến kỳ phải kê khai của năm 2016, do đó, bà không kê khai tài sản này là đúng quy định của Thông tư 08/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ.
 |
Theo Luật sư Trần Hải Đức – Đoàn Luật sư Tp.HCM: Điều 8 Nghị định 78/2013/NĐ-CP ngày 17/7/2013 của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập quy định rất rõ các loại tài sản, thu nhập phải kê khai. Việc kê khai phải đúng theo biểu mẫu, định kì hàng năm hoặc khi có quyết định xác minh tài sản, thu nhập của người có thẩm quyền. Điều này, cũng đồng nghĩa với việc người có nghĩa vụ kê khai có quyền không kê khai các tài sản, thu nhập không thuộc diện phải kê khai, người có thẩm quyền cũng không được lạm dụng để buộc người có nghĩa vụ kê khai phải kê khai.
Ở vụ việc này, bà Phương có tài khoản giao dịch tại Vietcombank, nhưng tại thời điểm kê khai theo định kỳ, khi có quyết định xác minh tài sản, thu nhập tài khoản này có giá trị dưới 50 triệu đồng thì có quyền không kê khai. Việc ông Ngô Thủy Chung yêu cầu bà Phương kê khai, giải trình tài sản có giá trị dưới 50 triệu đồng là vi phạm pháp luật. Ông Chung lấy lý do bà Phương không kê khai để kết luận “không trung thực” là không thể chấp nhận.
Như vậy, với chức năng, quyền hạn của mình, ông Ngô Thủy Chung đã có những vi phạm rất rõ trong việc yêu cầu giải trình, xác minh tài sản, thu nhập đối với bà Phương.
Luật sư Trần Hải Đức cho biết thêm: Tại Điều 5 và Điều 16 Nghị định 78/2013/NĐ-CP ngày 17/7/2013 của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập cũng quy định rất rõ về “Trách nhiệm của người có nghĩa vụ kê khai” và “Giải trình về việc kê khai tài sản, thu nhập”. Tuy nhiên, người có nghĩa vụ kê khai chỉ thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác, kịp thời, giải trình rõ nguồn gốc những tài sản, thu nhập được quy định tại Điều 8 của nghị định chứ không phải kê khai theo yêu cầu của người có thẩm quyền một cách vô căn cứ.
Đồng thời, Điều 34 của Thông tư 78/2013/NĐ-CP cũng quy định người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị của người có nghĩa vụ kê khai phải chịu trách nhiệm đối với hành vi vi phạm quy định về kê khai, công khai, quản lý, sử dụng Bản kê khai, xác minh, kết luận, công khai Kết luận xác minh trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý theo quy định của pháp luật.
Thiết nghĩ, việc kê khai, xác minh tài sản, thu nhập đối với người có chức vụ, quyền hạn là để phòng ngừa, phát hiện, xử lý người có hành vi tham nhũng và trách nhiệm cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân trong phòng, chống tham nhũng. Những quy định trong Luật Phòng, Chống tham nhũng; Nghị định 78/2013/NĐ-CP ngày 17/7/2013 của Chính Phủ, Thông tư 08/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ ban hành hết sức cụ thể, nghiêm ngặt về quy trình, thẩm quyền, biểu mẫu... Đó cũng là để loại trừ, ngăn chặn những cá nhân, tổ chức lợi dụng thẩm quyền được giao tiến hành xác minh tài sản, thu nhập của người khác một cách trái pháp luật hoặc nhằm phục vụ cho những mục đích trù dập, phe phái cục bộ…
Báo PLVN sẽ tiếp tục cập nhật thông tin…
