Một văn bản giả mạo "đi qua" 3 vòng tố tụng
Theo nội dung vụ việc, năm 2008, Cty TNHH SX Bao bì Lào Cai (gọi tắt Cty Bao bì) ký hợp đồng kinh tế số 66 bán cho Cty TNHH Đông Nam Á Lào Cai (gọi tắt Cty Đông Nam Á) 8.000 thùng phuy chuyên dùng đựng phốt pho trị giá hơn 4,7 tỷ đồng. Sau ba lần giao nhận hàng và tiền, đến ngày 15/3/2009, hai bên đã làm biên bản thanh lý Hợp đồng mua bán này, coi như mua đứt, bán đoạn.
Bất ngờ, 4 năm sau, căn cứ là một văn bản xin khất nợ ghi ngày 15/2/2010 có nội dung “Cty Đông Nam Á xin hoãn thời gian trả 1,01 tỷ đồng tiền mua hàng năm 2008 (nằm trong Hợp đồng 66) vì Cty đang gặp khó khăn trong kinh doanh sản xuất. Thời gian hoãn nợ đến 30/9/2011”, Cty Bao bì đã làm đơn khởi kiện đòi nợ Cty Đông Nam Á.
Cty Đông Nam Á bị thiệt hại nghiêm trọng vì vụ kiện đòi nợ khống của đối tác |
Theo văn bản khất nợ này, Cty Bao bì cho rằng lần giao 3.000 thùng vào ngày 10/11/2008, thành tiền hơn 1,7 tỷ đồng, nhưng Cty Đông Nam Á mới thanh toán hơn 700 triệu đồng.
Văn bản xin khất nợ có chữ kỹ và con dấu của ông Trần Việt Dũng, Giám đốc Cty Đông Nam Á, được Phân viện giám định hình sự TP HCM của Tổng cục Cảnh sát kết luận là văn bản khống chỉ, tức giả mạo và không có giá trị pháp lý. Tuy nhiên TAND huyện Bảo Thắng vẫn sử dụng là một chứng cứ quan trọng, tuyên buộc Cty Đông Nam Á phải trả cho Cty Bao bì hơn 3 tỷ đồng (bao gồm cả gốc và lãi), tại phiên xử lần 1 vào năm 2015.
Việc Tòa này coi văn bản giả mạo (“văn bản xin khất nợ” nói trên) có giá trị chứng minh, được tòa phúc thẩm TAND tỉnh Lào Cai đã chỉ rõ là một lỗi vi phạm tố tụng nghiêm trọng trong đánh giá chứng cứ. Nhiều vi phạm tố tụng nghiêm trọng khác trong bản án sơ thẩm của TAND huyện Bảo Thắng cũng được chỉ ra như tính sai án phí, tự ý sửa bản án, xác định sai thời hiệu khởi kiện, đặc biệt là việc thu thập, đánh giá chứng cứ không chính xác đã dẫn tới làm thay đổi bản chất vụ án. Vụ kiện đã trải qua 3 vòng tố tụng, bản án đã từng bị Tòa án Cấp cao tại Hà Nội tuyên hủy, buộc TAND huyện Bảo Thắng xét xử lại từ đầu, thời gian kéo dài đằng đẵng 6 năm.
Bản chất vụ án bị bóp méo?
Hồ sơ vụ án thể hiện, có nhiều tài liệu, chứng cứ là phiếu thu – chi, hóa đơn… chứng minh việc Cty Đông Nam Á đã thanh toán đủ cho các giao dịch năm 2008 cho Cty Bao bì. Đặc biệt, trong biên bản thanh lý Hợp đồng 66 nêu rõ hai bên không nợ nần gì nhau như trên. Tuy nhiên TAND Bảo Thắng cố tình bỏ qua không xét.
Thêm nữa, bản thân ông Đỗ Văn Phúc, Giám đốc Cty Bao bì, đã xác nhận tại tòa rằng chưa bao giờ nhận được “văn bản xin khất nợ từ Cty Đông Nam Á”, và phía Bao bì cũng không có chứng cứ nào chứng tỏ đã đồng ý với chuyện xin khất nợ này. Cũng chính vì vậy, suốt từ năm 2008 đến 2013, Cty Bao bì mới không có động thái nào về việc đòi nợ Cty Đông Nam Á.
Ngoài ra, từ năm 2009-2010, Cty Đông Nam Á còn mua của Cty Bao bì số thùng phuy trị giá hàng chục tỷ đồng, thanh toán đầy đủ, hoàn toàn không có lý do để Cty này phải nợ lại Cty Bao bì 1 tỷ đồng - không phù hợp thực tế, theo nhận định của Tòa án Cấp cao tại Hà Nội.
Đặc biệt, đây là vụ việc tranh chấp hợp đồng đã hết thời hiệu khởi kiện như nhận định của Tòa phúc thẩm tỉnh Lào Cai, nhưng TAND huyện Bảo Thắng vẫn cố thụ lý và bóp méo bản chất để biến nó thành vụ “đòi nợ tài sản” trong lần xét xử sơ thẩm lần 3 vào ngày 20/8/2019 vừa qua.
Theo luật sư Trần Thái Dương (Đoàn LS TP HCM), thực chất đây là vụ “tranh chấp hợp đồng thương mại” đã hết thời hiệu nhưng đã bị TAND huyện Bảo Thắng cố tình “lái” sang thành “Đòi nợ tài sản” để thụ lý. Nếu là đòi tài sản, thì Cty Bao bì phải đi đòi số thùng phuy nêu trên chứ không phải số tiền hơn 1 tỷ đồng (tính cả lãi và gốc thì nay là hơn 3 tỷ đồng). Theo Luật sư Dương, Cty Đông Nam Á không chiếm giữ tài sản là tiền nhưng lại bị buộc tuyên phải trả tài sản là tiền là thiếu căn cứ. Với phán quyết không có căn cứ pháp lý như trên, TAND huyện Bảo Thắng đang vô tình tiếp tay cho việc “đòi nợ khống”!
Bức xúc trước phán quyết không thuyết phục của TAND huyện Bảo Thắng, Cty Đông Nam Á cho biết sẽ tiếp tục kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm ngày 20/8 lên tòa phúc thẩm TAND tỉnh Lào Cai. Hy vọng phiên xử phúc thẩm tới đây, sự thật được sáng tỏ, khép lại vụ kiện đã khiến Cty Đông Nam Á đã bị thiệt hại lớn trong sản xuất và kinh doanh vì uy tín bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhiều năm qua. Dư luận cũng mong muốn cơ quan Công an sớm vào cuộc điều tra, xử lý nghiêm hành vi giả mạo chứng cứ./.