Trước đó, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra (KLĐT), chuyển hồ sơ qua VKSND Tối cao đề nghị truy tố bị can Nguyễn Thành Tài (cựu Phó Chủ tịch UBND TP HCM giai đoạn 2008-2011) và 4 đồng phạm: Đào Anh Kiệt (cựu Giám đốc Sở TN&MT TP), Nguyễn Hoài Nam (nguyên Bí thư Quận ủy quận 2), Trương Văn Út (nguyên Phó phòng Quản lý đất, Sở Tài chính) và Lê Thị Thanh Thúy (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Hoa Tháng Năm và Công ty Lavenue) cùng về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Theo hồ sơ vụ án, quá trình mở rộng điều tra vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai liên quan đến dự án tại khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng (phường Bến Nghé, quận 1) do bị can Nguyễn Hữu Tín (nguyên Phó Chủ tịch UBND TP giai đoạn 2011-2016) và đồng phạm thực hiện, CQĐT đã phát hiện hành vi tội phạm đối với bị can Nguyễn Thành Tài và đồng phạm trong việc giao đất, cho thuê đất tại số 8-12 Lê Duẩn (phường Bến Nghé, quận 1).
Theo đó, kết quả điều tra xác định khu đất 8-12 Lê Duẩn có tổng diện tích hơn 4.800m2 là tài sản thuộc sở hữu nhà nước, giao cho Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP HCM quản lý và cho thuê.
Tuy nhiên, trong thời gian giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND TP được phân công phụ trách lĩnh vực quy hoạch - kiến trúc, quản lý nhà…, ông Nguyễn Thành Tài nhận thức rõ khu đất 8-12 Lê Duẩn là tài sản công; việc sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc Ban Chỉ đạo 09 (Sở Tài chính), nhưng vì có mối quan hệ tình cảm với bị can Lê Thị Thanh Thúy nên ông Tài đã ký nhanh, ký nhiều văn bản chỉ đạo, chấp thuận cho Công ty Hoa Tháng Năm được tham gia góp 30% vốn góp tại dự án theo đề xuất của Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP HCM và Sở TN&MT.
Cụ thể, Nguyễn Thành Tài chấp thuận đề xuất của Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP HCM cho thành lập pháp nhân mới để đầu tư dự án, không thẩm định kinh nghiệm, năng lực tài chính và bản chất là chuyển dịch tài sản từ Nhà nước sang doanh nghiệp tư nhân; ký quyết định giao đất và cho thuê đất chỉ định tại 8-12 Lê Duẩn cho Công ty Lavenue không đúng đối tượng, trái với quy định; chấp thuận cho Công ty Lavenue thanh lý nhà số 12 Lê Duẩn mà không giao cơ quan chức năng thẩm định giá trị còn lại.
Ông Nguyễn Thành Tài |
Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác định hành vi vi phạm trên của Nguyễn Thành Tài có tính hệ thống, xảy ra trong một thời gian dài, dẫn đến thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước. Bị can Tài giữ vai trò là người tổ chức, thực hiện tích cực; các bị can Kiệt, Nam, Út là đồng phạm với vai trò người thực hành và bị can Thúy là đồng phạm với vai trò giúp sức.
Tại thời điểm Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố vụ án, hậu quả, thiệt hại và lãng phí do hành vi phạm tội của các bị can gây ra được xác định tối thiểu là 2.047 tỷ đồng.
Riêng bị can Nguyễn Thị Thu Thủy (nguyên Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP HCM) đang bỏ trốn nên CQĐT đã ra quyết định truy nã, sẽ xử lý sau khi bắt được bị can.
Trước đó, trong KLĐT ban hành hồi đầu năm 2020, CQĐT cũng kiến nghị trong quá trình điều tra vụ án, nhận thấy có sự buông lỏng quản lý, giám sát, hậu kiểm của các cơ quan nhà nước về lĩnh vực đất đai công sản.
Mặt khác, các quy định của pháp luật còn nhiều kẽ hở để cá nhân lợi dụng lách luật thực hiện các hành vi có thủ đoạn tinh vi, liên doanh, liên kết thành lập pháp nhân, cố tình áp dụng không đúng quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng nhà, đất công sản, từng bước chuyển quyền sở hữu tài sản công thành tài sản của các doanh nghiệp tư nhân.
Việc thất thoát, lãng phí về đất đai, tài sản nhà nước không chỉ trong vụ án này mà còn xảy ra tại một số nhà, đất công sản khác trên địa bàn TP HCM như 15 Thi Sách, 2-4-6 Hai Bà Trưng, 129 Pasteur...
Để phòng ngừa, kịp thời phát hiện các sai phạm trong công tác sắp xếp lại, xử lý tài sản công, Cơ quan CSĐT Bộ Công an có văn bản kiến nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo, đề xuất Chính phủ có ý kiến chỉ đạo Bộ Tài chính và các bộ, ngành, UBND các tỉnh quán triệt việc thực hiện nghiêm túc các quy định.
Cũng trong KLĐT ban hành đầu năm 2020, CQĐT cho biết, quá trình điều tra vụ án, đã thu thập hồ sơ, tài liệu, xác minh về dự án nông trường dừa tại phường Long Trường, quận 9, TP HCM để củng cố tài liệu, chứng minh mối quan hệ tình cảm của bị can Nguyễn Thành Tài và bị can Lê Thị Thanh Thúy.
Đến nay, UBND TP HCM đã đưa ra các quyết định hành chính có liên quan đến việc thu hồi khu đất nông trường dừa, hủy bỏ văn bản chấp thuận việc thoái vốn của Tổng Công ty du lịch Sài Gòn và báo cáo Thanh tra Chính phủ về các biện pháp khắc phục, xử lý sai phạm tại dự án.
Cơ quan CSĐT Bộ Công an có văn bản đề nghị UBND TP HCM rà soát, thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật liên quan đến các thủ tục pháp lý của dự án nông trường dừa, qua đó, xem xét, xử lý kỷ luật hành chính nghiêm khắc đối với những cá nhân có sai phạm và thông báo kết quả giải quyết cho Cơ quan CSĐT Bộ Công an.