Hoạt động rầm rộ dù chưa có giấy phép
Trước đây, mỏ đá Lèn Chùa do 3 doanh nghiệp, gồm: Công ty TNHH Thanh Xuân (Cty Thanh Xuân), Công ty TNHH Xuân Hùng (Cty Xuân Hùng) và Công ty TNHH Xuân Chung (Cty Xuân Chung) được UBND tỉnh Nghệ An cấp phép khai thác khoáng sản. Do lo ngại trước việc các Cty dùng mìn để khai thác đá nên người dân đã nhiều lần kiến nghị đến các cấp chính quyền.
Đoàn kiểm tra liên ngành của địa phương xác định Cty Xuân Hùng và Cty Thanh Xuân khai thác độ sâu quá mức quy định cho phép, diện tích khai thác vượt ra ngoài khu vực cấp phép nên xử phạt hành chính với số tiền 120 triệu đồng, đồng thời yêu cầu thực hiện các biện pháp phục hồi môi trường theo bản cam kết phục hồi môi trường đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tuy nhiên, đến nay hơn 2 năm ngừng khai thác đá, khu vực khai thác vẫn là những hố nước sâu, đất đá lởm chởm tiềm ẩn nhiều mối nguy cho người dân, đặc biệt là trẻ em, khiến người dân trong vùng rất bức xúc.
Ông Phạm Văn Hào - Trưởng phòng TN&MT thị xã Hoàng Mai cho biết, phương án hoàn thổ trước đó đã được phê duyệt nhưng các đơn vị chưa tiến hành triển khai. Đến nay, phương án hoàn thổ không còn phù hợp nên phải trình phương án khác lên Sở TN&MT và đang chờ UBND tỉnh phê duyệt lại cho phù hợp. “Hoạt động khai thác khoáng sản ở đâu cũng thế, sau khi khai thác xong thì đâu cũng nhìn hoang tàn, xơ xác”, ông Hòa nói.
Mỏ đá chưa được hoàn thổ, nhưng đến nay tại đây, hai trạm trộn bê tông được xây dựng kiên cố mà dường như không gặp khó khăn nào từ phía chính quyền địa phương. Hiện nay, trạm trộn của Cty Xuân Chung không hoạt động, nhưng trạm trộn của Cty Xuân Hùng hoạt động rầm rộ dù chưa có giấy phép. Được biết, chính quyền sở tại và thị xã đã lập biên bản đình chỉ hoạt động nhưng không có kết quả. Đến ngày 1/11/2018, tại khu vực trạm trộn này, hàng loạt xe chở bê tông tươi vẫn nườm nượp ra vào để nhận và chuyển hàng.
Trong nhiều cuộc họp với chính quyền các cấp, người dân đã phản ánh tình trạng ô nhiễm do trạm trộn bê tông trái phép của Cty Xuân Hùng nhưng sự việc không có gì thay đổi. Một người dân bức xúc: “Trước là mìn nổ khai thác đá, bụi bặm và núi đá đã trơ trọi, giờ thì trạm trộn cũng ồn ào, bụi bặm, xe cộ chạy đi lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông...”.
Không yêu cầu dừng hoạt động được nên “cho tồn tại”?
Trước đó, ngày 22/8/2017, UBND phường Quỳnh Xuân đã có Quyết định 189 về việc đình chỉ hoạt động trạm trộn bê tông Cty Xuân Hùng và gửi Thông báo số 28 cho ông Lê Tiến Vận – Giám đốc Cty Xuân Hùng về việc yêu cầu ngừng hoạt động trạm trộn bê tông này. Ngày 18/8/2017, thị xã Hoàng Mai có công văn gửi UBND phường Quỳnh Xuân về việc xử lý xây dựng nhà, trạm trộn bê tông, khai thác khoáng sản tại Lèn Chùa. Trên cơ sở đó, ngày 22/8/2017, UBND phường Quỳnh Xuân tổ chức lập biên bản vi phạm hành chính về việc xây dựng trái phép trên đất chưa có quyền sử dụng đất và ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Cty Xuân Hùng. Trong đó, biện pháp khắc phục là tháo dỡ công trình vi phạm. Tuy nhiên, đến nay công trình trạm trộn bê tông vẫn hoạt động bình thường.
Tổ công tác liên ngành do lãnh đạo Sở Xây dựng Nghệ An làm Trưởng đoàn tiến hành kiểm tra hai trạm trộn bê tông này cho thấy: Trạm trộn bê tông Cty Xuân Hùng đã được lắp đặt, xây dựng nhưng chưa có các hồ sơ thủ tục pháp lý về đầu tư Dự án; chưa có giấy phép xây dựng; chưa có quyết định giao đất để sử dụng vào mục đích xây dựng Dự án. Sau khi kiểm tra phát hiện sai phạm, Sở đã tham mưu UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo, trong đó giao thị xã Hoàng Mai kiểm tra, xử phạt nhưng vẫn chưa có kết quả.
Ngày 17/10/2018, Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai có Công văn 1536 về việc thực hiện kiến nghị của Tổ công tác liên ngành về xử lý sai phạm tại các trạm trộn bê tông thương phẩm xây dựng trái phép tại phường Quỳnh Xuân. Theo đó, yêu cầu Cty Xuân Hùng thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Tổ liên ngành, các trạm trộn không được hoạt động khi chưa đủ hồ sơ pháp lý theo quy định. Đồng thời, phê bình Chủ tịch và UBND phường Quỳnh Xuân do chưa thực hiện nghiêm túc kiến nghị của Tổ công tác liên ngành. Yêu cầu UBND phường Quỳnh Xuân khẩn trương báo cáo tình hình thực hiện theo các kiến nghị của tổ liên ngành và tiếp tục tăng cường giám sát việc đình chỉ hoạt động của các chủ đầu tư... Dù vậy, sự quyết liệt đó không tác động được đến hoạt động của trạm trộn bê tông này.
Ông Lê Xuân Hiếu – Công chức địa chính – xây dựng phường Quỳnh Xuân cho biết, UBND đã nhiều lần tổ chức kiểm tra đình chỉ hoạt động, nhưng không đủ nhân lực để giám sát 24/24h nên Cty lén lút hoạt động. Vừa qua, UBND phường đã có văn bản đề nghị công an phường phối hợp kiểm tra theo dõi hoạt động của trạm trộn này. Nhưng theo ông Phạm Văn Hào, vừa qua Thường vụ thị xã đã thống nhất chủ trương đồng ý cho Cty Xuân Chung tồn tại nhưng yêu cầu phải dừng mọi hoạt động để hoàn thiện các thủ tục mới tiếp tục hoạt động. Hiện đang trình hồ sơ đến các sở, ban, ngành để giải quyết.
Việc Cty Xuân Hùng tự ý xây dựng và hoạt động thách thức pháp luật khi nhiều lần chính quyền đề nghị ngừng hoạt động, giờ đây lại được đồng ý chủ trương tồn tại liệu có quá ưu ái? Trong khi hoạt động hoàn thổ chưa chấp hành, đất chưa được cấp mà đã xây dựng trạm trộn bê tông thì liệu chính quyền sở tại có “làm ngơ” cho sự tồn tại bất hợp pháp của trạm trộn này trong thời gian dài?