Luật Giao thông đường bộ 2008 khoản 2 Điều 30 quy định: “Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách”. Khoản 2 Điều 31 Luật này cũng nêu rõ: “Người điều khiển, người ngồi trên xe đạp máy phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách”. Như vậy, theo quy định của Luật thì người nào ngồi trên xe mô tô, gắn máy, xe đạp máy đều phải đội mũ bảo hiểm, không phân biệt là trẻ em hay người lớn. Tuy nhiên, liệu trẻ em nào cũng bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm?
Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt quy định:
Điều 6. Xử phạt người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
…3. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
…i) Người điều khiển, người ngồi trên xe không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách khi tham gia giao thông trên đường bộ;
k) Chở người ngồi trên xe không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 06 tuổi, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;
Điều 8. Xử phạt người điều khiển, người ngồi trên xe đạp, xe đạp máy, người điều khiển xe thô sơ khác vi phạm quy tắc giao thông đường bộ
4. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
…d) Người điều khiển, người ngồi trên xe đạp máy không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách khi tham gia giao thông trên đường bộ;
đ) Chở người ngồi trên xe đạp máy không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 06 tuổi, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;
Như vậy, việc đội mũ bảo hiểm là bắt buộc áp dụng đối với người lớn và trẻ em từ 06 tuổi trở lên (trẻ em dưới 06 tuổi không bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm).
Pháp luật đã có quy định cụ thể chế tài đối với hành vi vi phạm quy định này. Tuy nhiên, ngoài việc chấp hành đúng các quy định giao thông đường bộ, vừa thể hiện sự tôn trọng bản thân, cộng đồng, vừa đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, thì các bậc phụ huynh cũng cần rèn luyện ý thức tự giác đội mũ bảo hiểm cho con ngay từ khi còn bé. Trên thị trường có các loại mũ bảo hiểm phù hợp với thể trạng của em bé dưới 6 tuổi. Con được rèn luyện thói quen, sự tự giác tuân thủ ngay từ bé thì khi lớn lên con sẽ có ý thức và kiến thức chấp hành pháp luật giao thông, bảo vệ sự an toàn của mình và những người xung quanh.
Luật sư Lê Thu Hiền
