Hồ Chí Minh coi trọng yếu tố “đồng bào” nhưng với Người không chỉ giản đơn là huyết thống mà còn là nền tảng của kết cấu mới: giải phóng quê hương gắn liền với giải phóng thân phận mỗi con người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh còn dạy chúng ta rằng: “Dễ trăm lần – không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Giá trị văn hóa lớn nhất mà Hồ Chí Minh để lại cho hậu thế là 2 chữ “nhân dân”, tất cả đều vì nhân dân. Tư tưởng Hồ Chí Minh cũng đặc biệt quan tâm đến kỷ cương pháp luật mà mọi công dân đều tuân theo, dù cán bộ hay người dân. Không thể có tự do, dân chủ thật sự nếu coi thường pháp luật.
Trong Tư tưởng Hồ Chí Minh còn mang tính nhân đạo sâu sắc. Người nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Để đạt được điều đó thì dân tộc và chủ nghĩa xã hội cần gắn kết mật thiết với nhau.
Chủ nghĩa xã hội theo Tư tưởng Hồ Chí Minh là chúng ta có bổn phận bằng hành động chứ không chỉ những lời nói suông, nhất là cán bộ đảng viên lại càng phải chứng minh là những người tiêu biểu về trí tuệ và đạo đức.
Trong giai đoạn mới – nhất là trong kinh tế thị trường, dễ lẫn lộn người chính trực nặng lòng với vận nước với kẻ cơ hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở chúng ta không được lơ là về nền dân chủ ở cơ sở. Dân chủ ở cơ sở là cho mọi người, là nền tảng. Nếu tạo được nền dân chủ thật vững thì đó mới là cơ sở để phát huy thực chất sức mạnh đại đoàn kết toàn dân vượt qua mọi thử thách.
Tính ưu việt của chế độ ta không tự xác lập bằng lời nói mà phải thể hiện bằng thực tiễn cuộc sống, mới củng cố được lòng dân đối với Đảng và chế độ. Chính quyền đã về tay nhân dân thì có nghĩa là “lượng biến thành chất”, phải hiện thực hóa được việc phát triển sản xuất, rút ngắn sự tụt hậu so với thế giới, cải thiện đời sống, mang lại phúc lợi ngày mỗi nhiều hơn về giáo dục, y tế, văn hóa, về đi lại... cho đông đảo nhân dân.
Nhân dân rất phấn khởi và kỳ vọng, khi trong bài phát biểu quan trọng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị cán bộ toàn quốc ngày 23/4/2020 về một số vấn đề trong chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng nhằm chọn lựa những cán bộ đảng viên xứng đáng với vai trò lãnh đạo đất nước trong thời kỳ mới.
Đã thể hiện những nguyên tắc cơ bản nổi bật là: Có tinh thần yêu nước sâu sắc, tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; lấy tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, quyết đoán và hiệu quả công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao, uy tín của bản thân và gia đình làm thước đo chủ yếu…