Trước đó, ngày 16/10/2017, ông Nguyễn Văn Thanh Bình (38 tuổi, cựu Phó Chánh án TAND TP Sóc Trăng) bị VKSNDTC khởi tố tội danh trên theo khoản 3, Điều 296, BLHS 1999. Ông Bình được tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú.
Ngày 30/11/2019, ông Bình được tạm đình chỉ điều tra để Phân viện Khoa học hình sự tại TP HCM giám định một số hồ sơ liên quan vụ án. Sau khi có kết quả, ngày 3/8/2020, CQĐT VKSNDTC ký quyết định hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ điều tra để phục hồi điều tra.
Theo hồ sơ, tháng 2/2012, TAND tỉnh Sóc Trăng xử phúc thẩm vụ kiện ly hôn chia tài sản giữa vợ chồng ông Đặng Văn Muôn và bà Trần Thị Lẫm. Theo quyết định của tòa, ông Muôn được sở hữu căn nhà số 4 (đường Tôn Đức Thắng, phường 8), nhưng phải trả cho vợ cũ hơn 1,7 tỷ. Sau khi có bản án, bà Lẫm làm đơn yêu cầu thi hành án nhưng sau đó lại rút đơn, cam kết không khiếu nại về sau.
Căn nhà được ông Muôn bán cho bà Nguyễn Thị Ngọc (phường 2). Bà Ngọc sau đó đã chuyển nhượng cho một người khác với giá 4,5 tỷ. Theo thỏa thuận, bà Ngọc nhận đặt cọc 2 tỷ, sau 30 ngày phải hoàn tất hồ sơ chuyển nhượng, nếu không phải trả 2 tỷ tiền cọc và 2 tỷ phạt vi phạm hợp đồng theo quy định BLDS.
Đến lúc này, bà Lẫm lại làm đơn khởi kiện gửi đến TAND TP Sóc Trăng yêu cầu tuyên hủy hợp đồng mua bán nhà, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, cấm giao dịch mua bán nhà đất nêu trên.
Thẩm phán Bình được phân công thụ lý vụ kiện, ngày 22/2/2013 ký quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm ông Muôn và bà Ngọc chuyển nhượng, mua bán căn nhà. Bà Ngọc làm đơn khiếu nại kèm theo các tài liệu chứng minh bà Lẫm không còn liên quan đến căn nhà. Tuy nhiên Chánh án TAND TP Sóc Trăng bác khiếu nại.
Do chịu hậu quả của quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, không làm được thủ tục sang tên nhà đất cho người khác, phải đền tiền cọc 2 tỷ, bà Ngọc gửi đơn yêu cầu TAND TP Sóc Trăng bồi thường theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Theo CQĐT VKSNDTC, bà Lẫm không có tư cách nguyên đơn, không còn tư cách tố tụng. Bản án đã tuyên ông Muôn được quyền sở hữu toàn bộ căn nhà trên. Khi bà Lẫm gửi đơn khởi kiện, theo quy định pháp luật, không đúng trình tự thì tòa phải trả đơn; nếu nhận đơn thì phải xác minh đủ căn cứ thụ lý hay không. Tuy nhiên, thẩm phán Bình đã không xác minh mà vẫn thụ lý vụ kiện.
VKSNDTC nhận định thẩm phán Bình biết rõ quyết định của mình là sai trái nhưng bất chấp pháp luật. Hậu quả từ quyết định trái luật đó của thẩm phán Bình đã khiến bà Ngọc phải chịu tiền phạt cọc 1,9 tỷ. Ngoài số tiền phạt cọc, bà Ngọc còn yêu cầu tòa án bồi thường 5,9 tỷ.