Hai lần đổi tội danh
Theo Bản án sơ thẩm số 65/2017/HSST ngày 26/9/2017 của TAND thị xã Phúc Yên (tỉnh Vĩnh Phúc): Do mâu thuẫn trên mạng xã hội nên khoảng 15h ngày 12/4/2016, Nguyễn Quang Sự (SN 1999, ở xã Thiện Kế) rủ Trần Quỳnh Anh (SN 1994), Nguyễn Văn Thắng (SN 1995), Nguyễn Văn Soi (SN 1997, trú xã Bá Hiến), Đặng Văn Ngọc (SN 1997), Đặng Văn Hoàng (SN 1997, trú xã Thiện Kế), Phan Văn Chiến (SN 1993, trú xã Trung Mỹ, cùng thuộc huyện Bình Xuyên) tới bờ hồ Đại Lải (xã Ngọc Thanh, thị xã Phúc Yên) đánh Nguyễn Văn Quân (SN 1997, trú tại xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên).
Tuy nhiên, Quân chạy thoát được nên không bị thương tích, còn lại Nguyễn Văn Tuyên (SN 1999) là bạn của Quân phản kháng lại nên bị đánh hội đồng. Trong đó, có chi tiết Tuyên bị Sự dùng đá đập vào đầu chảy máu, bất tỉnh. Tuyên được đưa đi cấp cứu và điều trị tại một số bệnh viện đến ngày 16/10/2016 thì tử vong.
Ngày 11/8/2016, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Phúc Yên đã tiến hành khởi tố vụ án. Ngày 2 và 5/10/2016 khởi tố bị can với 7 người trên về tội “Cố ý gây thương tích”. Đến ngày 23/11/2016, cơ quan công an thay đổi quyết định, khởi tố các bị can về tội “Giết người”. Sau hơn 6 tháng, ngày 5/6/2017, Công an tỉnh Vĩnh Phúc 1 lần nữa thay đổi, quay lại khởi tố về tội “Cố ý thương tích”.
Tại tòa sơ thẩm, mặc dù các bị cáo kêu oan, luật sư bào chữa chỉ ra tới 11 luận cứ cho thấy vụ án “có vấn đề” nhưng tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX vẫn tuyên các bị cáo phạm tội “Cố ý gây thương tích”, bị xử phạt từ 3-6 năm tù.
Chứng cứ không phù hợp?
Theo Kết luận điều tra số 40/KLĐT-PC45 (D3) của cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Phúc và Cáo trạng số 40/KSĐT-TA của VKSND Thị xã Phúc Yên, vật chứng trong vụ án được xác định là 1 hòn đá kè có kích thước khoảng 7x10cm được Sự dùng gây thương tích chấn thương sọ não (81%) cho anh Tuyên. Tuy nhiên, theo nhận định của Viện Pháp y Quốc gia (CV 233 ngày 5/6/2017) khẳng định, chấn thương vùng đầu của bị hại chỉ là vết rách da, không gây vỡ xương sọ hay tổn thương mô não có thể gây chết.
Mặt khác, luật sư bào chữa cho các bị cáo chỉ ra rằng, trong hồ sơ vụ án không có và nhận dạng vật chứng mẫu, nó được mô tả thiếu phù hợp với cơ chế hình thành vết thương. Đặc điểm của vật chứng chỉ dựa vào các biên bản lời khai, hỏi cung bị can, trong khi, bản thân bị cáo Sự lại không thừa nhận hành vi. Đồng thời, nhân chứng Nguyễn Văn Quân và một người bạn đi cùng có cùng lời khai cho thấy khi bị đấm vào mặt, Tuyên ngã ngửa, đập đầu xuống nền bê tông và chảy máu. Nhưng kết quả khám nghiệm hiện trường ngay sau khi vụ án vừa xảy ra (lúc 17h30 phút ngày 12/4) trong điều kiện thời tiết tốt, không mưa... lại không phát hiện được dấu vết gì?
Như vậy, giữa vật chứng, lời khai và khám nghiệm hiện trường có mâu thuẫn và phù hợp hay không?
Nguyên nhân chết là do bệnh lý
Các bị cáo trong vụ án bị truy tố về tội Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo Điều 104 Bộ luật Hình sự 1999 (sửa đổi 2009) có hậu quả “dẫn đến chết người” theo khoản 3 Điều này.
Tuy nhiên, trong vụ án căn cứ để định tội các bị cáo có nhiều mâu thuẫn. Cụ thể: Trung tâm giám định pháp y (TTGĐPY) tỉnh Vĩnh Phúc ngày 2/8/2016 kết luận: Tổn hại sức khỏe của nạn nhân Nguyễn Văn Tuyên là 81%. Đây chính là cơ sở để cơ quan CSĐT khởi tố vụ án.
Sau đó, cũng tại Bản Kết luận giám định tử thi số 215 ngày 8/11/2016, của TT GĐPY Vĩnh Phúc kết luận nguyên nhân tử vong của nạn nhân Tuyên là do “chấn thương sọ não nặng sau điều trị không phục hồi”.
Tuy nhiên, tại công văn 223, Viện Pháp y Quốc gia khẳng định: “Nạn nhân chết không phải do chấn thương sọ não”. Tại Bản kết luận giám định số 13/17/GĐHS ngày 1/6/2017, Viện Pháp y Quốc gia kết luận nguyên nhân cái chết của bị hại Nguyễn Văn Tuyên là do: suy gan, ứ mật giai đoạn cuối do ung thư đường mặt trong gan.
Đối với chấn thương vùng đầu, kết luận của Pháp y Quốc gia nêu: “Chấn thương vùng đầu chỉ gây rách da đầu… và không có tổn thương mô não có khả năng gây tử vong… không đủ căn cứ xếp tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể đối với vết thương vùng đầu”. Điều này đã hoàn toàn “bác bỏ” kết luận giám định thương tích của TTGĐPY Vĩnh Phúc.
Như vậy, việc lập luận rằng “vì bị cáo bị đánh làm cho bệnh nặng hơn dẫn đến chết” trong phiên tòa sơ thẩm, không những không đúng về lý luận tội phạm mà khó có thể khiến các bị cáo, dư luận thấy “tâm phục, khẩu phục”.
