Bắt cóc người giữa ban ngày
Trước đó, vào tháng 6/2018, TAND TP HCM đã xét xử sơ thẩm vụ án, tuyên phạt Miên tổng cộng 10 năm 9 tháng tù, buộc bồi thường tiền cưỡng đoạt cho nạn nhân. Điều đáng nói, cả hai phía bị hại – bà Nguyễn Thị Phương Nam (SN 1971, ngụ quận 4, TP HCM) và bị cáo Miên đều kháng án.
Bởi họ cho rằng, vụ án còn nhiều đối tượng liên quan chưa được điều tra, xử lý đúng người đúng tội. Điển hình, Lê Thị Thảo (SN 1979, ngụ quận 1, TP HCM) là chủ mưu trong vụ án nhưng thoát tội.
Hồ sơ vụ án thể hiện, bà Nam và Thảo quen biết nhau từ năm 2008, hai bên nhiều lần vay mượn tiền qua lại. Tính đến năm 2010, bà Nam còn nợ Thảo 4,5 tỷ đồng, lãi suất từ 9% - 15%/tháng. Thảo nhiều lần đòi nhưng bà Nam chưa trả được.
Thông quan bạn bè, Thảo nhờ Miên và Trần Văn Hinh (anh trai Miên) đòi nợ giúp. Miên đã bay từ Hà Nội vào TP HCM gặp Thảo, sau đó rủ Nguyễn Anh Đức cùng Thảo và Lưu Quang Ngọc Đức (lái xe của Thảo) đi tìm bà Nam đòi nợ cho Thảo.
Đầu giờ chiều ngày 10/12/2010, Miên đến chung cư của bà Nam (quận Phú Nhuận) thì gặp Thảo tại đây. Miên cho nhân viên bãi xe tiền để khi bà Nam rời khỏi chung cư thì gọi điện báo ngay cho Miên.
Khoảng 15h cùng ngày, bà Nam ra khỏi chung cư, Miên liền thông báo cho Thảo biết sự việc đồng thời đi xe ôm bám theo. Lúc bà Nam được tài xế của mình chở bằng xe máy đi tới ngả tư Lê Duẩn – Phạm Ngọc Thạch (quận 1) thì Miên áp sát, khống chế buộc bà Nam lên ô tô Camry của Thảo đã đợi sẵn phía sau.
Lúc đó Thảo mở cửa ô tô bước xuống yêu cầu bà Nam lên xe. Trên xe lúc này có Thảo, Đức “tài xế” và Nguyễn Anh Đức. Thảo yêu cầu bà Nam trả nợ, bà Nam xin được trả mỗi tháng 50 triệu đồng nhưng Thảo không đồng ý.
Theo chỉ đạo của Thảo, Đức “tài xế” lái xe đưa cả nhóm (Thảo, Miên, Nguyễn Anh Đức) cùng bà Nam đến một nhà nghỉ ở quận 12 để tiếp tục đòi nợ. Bà Nam không đồng ý trả tiền và bị chuyển đến giam lỏng tại căn nhà gỗ của Hinh ở gần hồ Trị An (tỉnh Đồng Nai).
Lúc này Hinh đến gặp và nói bà Nam hãy trả nợ cho Thảo. Việc bắt giữ bà Nam, di chuyển của nhóm khi đó còn có sự tham gia của Nguyễn Minh Tân, bạn cùng quê Nam Định với Miên.
Trong thời gian ở đây, khi Thảo yêu cầu bà Nam trả nợ gốc là 4,5 tỷ đồng còn lãi tính 2%/tháng, trong hoàn cảnh bị khống chế, đe doạ tinh thần bà Nam phải đồng ý. Trong hai ngày 14 và 15/12/2010, bà Nam gọi điện cho nhiều người vay mượn, đòi nợ để chuyển tiền cho Thảo 2 lần, tổng cộng 3,5 tỷ đồng.
Đến chiều ngày 16/12/2010, bà Nam được đưa đến một địa điểm ở Bình Dương. Lúc này, Miên nói bà Nam phải trả Thảo số nợ 1 tỷ đồng còn lại, nếu không được thì phải lo từ 500 triệu đến 700 triệu đồng thì mới được cho về.
Bà Nam đã nhờ người chuyển vào tài khoản của Miên 800 triệu đồng. Chiều ngày 17/12/2010, bà Nam được Hinh đưa về TP HCM, sau đó làm đơn tố cáo.
Yêu cầu hủy án, trả hồ sơ điều tra lại
Hồ sơ vụ án cho thấy, việc bắt giữ bà Nam được tổ chức chặt chẽ bởi chủ mưu là Lê Thị Thảo và vai trò giúp sức của Miên, Hinh, Tân, Anh Đức và Đức “tài xế”. Bị hại Nam phải giao tiền cho nhóm bắt cóc trái với sự tự nguyện và ý chí bản thân, tức là bị cưỡng đoạt.
Hơn nữa, ngay từ đầu Miên cũng thừa nhận Thảo là chủ mưu, các đối tượng còn lại kể cả Miên chỉ đi theo giúp sức, mục đích cho Thảo lấy được tiền. Năm 2014, C45 xác định Thảo có dấu hiệu trong việc chủ mưu, chỉ đạo bắt giữ người trái pháp luật và cưỡng đoạt tài sản.
Kỳ lạ, đến năm 2015, dù nhiều lần bị hại kiến nghị, Toà trả hồ sơ, C45 và VKSNDTC vẫn chỉ khởi tố, truy tố đối với Miên về 2 tội danh “Bắt giữ người trái pháp luật” và “Cưỡng đoạt tài sản”.
Nhiều lần trả hồ sơ mà Thảo vẫn không bị khởi tố, tháng 4/2015, TAND TP HCM đành phải xét xử đối với bị cáo duy nhất là Miên. Tuyên phạt Miên 13 năm tù về 2 tội danh bị truy tố, buộc bồi thường cho bà Nam số tiền 800 triệu đồng.
Bản án sơ thẩm này đã bị TAND Cấp cao tại TP HCM tuyên hủy vào tháng 10/2015. Toà nhận định rằng có cơ sở xác định Thảo tham gia phạm tội, C45 và VKS không khởi tố, truy tố Thảo là có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm.
Sau khi C45 nhận hồ sơ điều tra lại và khởi tố Thảo và Anh Đức, tháng 5/2017, VKSNDTC ra cáo trạng truy tố Thảo, Anh Đức về tội “Bắt giữ người trái pháp luật”. Tuy nhiên, luật sư cho rằng cơ quan tố tụng vẫn để lọt tội (cưỡng đoạt tài sản) đối với Thảo, Anh Đức, đồng thời bỏ sót các đối tượng liên quan.
Tháng 8/2017, TAND TP HCM trong quá trình xét xử 3 bị cáo, đã trả hồ sơ để điều tra làm rõ vai trò của Hinh, Tân, Đức “tài xế” để tránh bỏ lọt tội phạm.
Ngày 29/11/2017, VKSNDTC gửi cho bà Nam Văn bản 4900/VKSNDTC-V2, cho rằng bà Nam chuyển tiền cho Thảo trong lúc bị bắt giữ, là trách nhiệm thanh toán nợ giữa các bên, nên không có căn cứ xử lý các bị can về tội cưỡng đoạt tài sản.
Đồng thời cho rằng: “Các bị can chỉ thực hiện tội phạm một lần, không có sự cấu kết chặt chẽ, không có kế hoạch được tính toán và phân công bàn bạc…”. Theo bà Nam, nội dung trên chẳng khác nào bênh vực, gỡ tội cho nhóm tội phạm, bởi nó trái ngược với diễn biến vụ án, các tài liệu chứng cứ và kết luận của C45.
Khó hiểu hơn, C45 dù khẳng định vụ án có dấu hiệu “phạm tội có tổ chức” nhưng chẳng những không khởi tố các đối tượng liên quan mà sau đó, vào cuối năm 2017 bất ngờ quyết định đình chỉ 2 bị can Thảo và Anh Đức.
Có nghĩa, việc tố tụng chẳng những không làm rõ được nhóm đối tượng giúp sức mà kẻ chủ mưu còn thoát tội. Nhiều ý kiến cho rằng, lý do đình chỉ bị can là không có căn cứ rõ ràng, là cố tình bỏ lọt tội phạm.
Đến tháng 6/2018, dù việc điều tra xử lý nhóm đối tượng gây án không được thực hiện như yêu cầu Toà đưa ra, TAND TP HCM vẫn đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm lần 2, lúc này chỉ còn bị cáo Miên.
Đại diện bị hại nghi ngờ rằng, việc Toà trả hồ sơ bản chất là sự “bắt tay” giữa các cơ quan nhằm tạo điều kiện cho kẻ chủ mưu thoát tội bằng việc đình chỉ bị can.
Hơn nữa, trong lần xét xử này, Toà cũng kiến nghị C45 xem xét hành vi của những người liên quan. Như vậy, Tòa trước sau đều nhận thấy vụ án có sự liên quan của Thảo, Hinh, Tân, Đức “tài xế”, Anh Đức nhưng không trả hồ sơ cho VKS yêu cầu truy tố, theo các luật sư là hành vi bỏ lọt tội phạm.
Vừa qua, luật sư phía bị hại cũng đã kiến nghị Đoàn Đại biểu Quốc hội TP HCM giám sát quá trình tố tụng. Trong đó yêu cầu Bộ Công an và VKSNDTC, TANDTC thanh tra toàn bộ quá trình điều tra, truy tố đối với vụ án trên.
Ngoài ra, kiến nghị khẩn cấp đến VKSNDTC, TANDTC, TAND Cấp cao tại TP HCM chỉ đạo xét xử phúc thẩm theo hướng hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, trả hồ sơ vụ án để điều tra lại./.