Huyện báo cáo một đằng, tỉnh trả lời một nẻo
Hơn 195ha đất mà cụ Lý Văn Hơn (SN 1933, trú tại ấp Đồng Nai, xã Hóa An, TP Biên Hòa, Đồng Nai) có đơn xin lại đất vốn là đất trồng cao su do gia đình cụ đã nhận chuyển nhượng hợp pháp từ trước năm 1975, đã được đứng tên tại trích lục địa bộ của Ty Điền địa Biên Hòa.
Sau giải phóng năm 1975, diện tích đất trồng cao su nêu trên do Công ty Cao su Đồng Nai và Xí Nghiệp Bò sữa An Phước tiếp tục khai thác, sử dụng.
Tuy nhiên, đến tháng 2/1995, do không có nhu cầu sử dụng nên Công ty Cao su Đồng Nai đã có công văn gửi UBND tỉnh Đồng Nai, Sở Địa chính tỉnh Đồng Nai và UBND huyện Long Thành đề nghị “trao trả 22,04ha đất cho chủ cũ” vì diện tích không nằm trong quy hoạch; yêu cầu cụ Lý Văn Hơn liên hệ với cơ quan có thẩm quyền làm thủ tục nhận lại quyền sử dụng đất cho gia đình.
Ngay sau đó, cụ Lý Văn Hơn đã nhiều lần làm đơn xin được nhận lại phần đất của mình do Tổng Công ty Cao su trao trả nhưng đều không được giải quyết.
Theo phản ánh của các con cụ Hơn thì đến tháng 9/2019, khi làm việc với đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Đồng Nai, gia đình mới bất ngờ được thông báo, từ ngày 7/8/2000, UBND tỉnh Đồng Nai đã có Quyết định giải quyết khiếu nại số 2096/QĐ.CT.UBT có nội dung “không chấp nhận” khiếu nại đòi 208,344ha đất của cụ vì “không có căn cứ giải quyết”.
Đến đầu năm 2020, UBND tỉnh Đồng Nai cũng có công văn trả lời cụ Hơn rằng, không có cơ sở để xem xét kiến nghị theo đơn của cụ.
Không đồng ý với nội dung trên, các con cụ Hơn cho rằng, từ năm 2000 đến năm 2019, cụ Hơn không hề nhận được Quyết định số 2096/QĐ.CT.UBT nên không thể thực hiện quyền khiếu nại của mình.
Tại Văn bản số 592/BC-UBND ngày 22/11/2019, Chủ tịch UBND huyện Long Thành đã từng báo cáo Sở TN&MT Đồng Nai khẳng định, “qua kiểm tra, rà soát hồ sơ tại Văn phòng HĐND-UBND huyện, Phòng TN&MT và Thanh tra huyện thì không tìm thấy hồ sơ liên quan đến việc công bố và trao Quyết định số 2096/QĐ.CT-UBT ngày 07/08/2000 của Chủ tịch UBND tỉnh cho cụ Lý Văn Hơn”.
 |
| UBND huyện Long Thành cho hay không tìm thấy hồ sơ liên quan đến việc công bố và trao Quyết định cho ông Hơn |
Thế nhưng vào tháng 5/2020 (3 tháng sau khi cụ Hơn mất) thì UBND tỉnh Đồng Nai đã có công văn gửi tới cơ quan báo chí tiếp tục khẳng định việc cơ quan này đã ra Quyết định số 2096/QĐ.CT-UBT vào ngày 07/08/2000 và hiện Quyết định này đã có hiệu lực thi hành.
Kèm theo văn bản trên, UBND tỉnh Đồng Nai còn có 2 tài liệu (photo) là: Biên bản thể hiện việc cụ Hơn đã ký nhận Quyết định 2096/QĐ.CT-UBT vào ngày 22/8/2000 và "Quỹ phiếu thâu xuất" ngày 29/12/1994 thể hiện cụ Hơn đã nhận 86.940.000 đồng của Công ty Cao su Đồng Nai bồi hoàn 22,04ha vườn cây cao su tư nhân.
Chữ ký có nhiều bất thường
Tuy nhiên, các con cụ Hơn khẳng định, bằng mắt thường cũng có thể thấy chữ ký của cụ Hơn trong hai văn bản trên là khác nhau, do hai người viết ra. Để làm rõ nghi vấn này, cần thiết phải giám định các chữ ký trên xem có phải của cụ Hơn hay không nhằm khẳng định rõ cụ Hơn có được nhận Quyết định 2096/QĐ.CT-UBT hoặc tiền bồi thường hay không? Nếu chữ ký không phải của cụ Hơn thì cũng có nghĩa cụ chưa nhận được tiền bồi hoàn hoặc chưa nhận được Quyết định số 2096/QĐ.CT-UBT nên đương nhiên đương sự còn quyền khiếu nại theo quy định.
Hơn nữa, tuy Quyết định số 2096/QĐ.CT-UBT có yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Long Thành "triển khai quyết định đến cụ Hơn" và "báo cho cụ Hơn biết quyền khiếu nại tiếp theo" nhưng biên bản ngày 22/8/2000 lại không thể hiện việc cụ Hơn đã được cán bộ giải thích về quyền khiếu nại này.
 |
 |
| Chữ ký của cụ Hơn có nhiều khác biệt tại hai văn bản do UBND tỉnh Đồng Nai cung cấp |
Bình luận về sự việc trên, một số luật sư còn cho rằng, nếu UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng cụ Hơn đã nhận bồi hoàn vườn cây cao su trên diện tích hơn 22ha thì tại sao cơ quan này lại "phớt lờ" quyền lợi của gia đình cụ tại diện tích hơn 173ha cao su còn lại? Như vậy, ngoài việc cần giám định chữ ký và trả lời về quyền khiếu nại đối với Quyết định số 2096/QĐ.CT-UBT thì UBND tỉnh Đồng Nai cũng phải tiếp tục giải quyết hoặc trả lời rõ về việc bồi hoàn tiền cho gia đình cụ Hơn đối với số cây cao su trên diện tích 173ha chưa tiến hành bồi hoàn trước đây.
Hơn nữa, tại Quyết định số 2096/QĐ.CT-UB, UBND tỉnh Đồng Nai cũng chỉ trả lời chung chung rằng, Nhà nước đã đưa diện tích đất của gia đình cụ Hơn vào quản lý và sử dụng theo Quyết định số 188/CP ngày 25/9/1976 và Quyết định 180/CP ngày 15/4/1981 mà không nêu cụ thể việc quản lý này được thực hiện thông qua hình thức cụ thể nào (tịch thu, trưng mua, trưng dụng…), hoặc bằng văn bản dạng gì (quyết định, thông báo, công văn, văn bản kê biên, kiểm kê, danh sách kiểm kê...), của cơ quan nào?
Đối với mỗi trường hợp như tịch thu, trưng mua, trưng dụng… thì Nhà nước đều có quy định cụ thể để giải quyết quyền lợi cho người dân (có thể giao cho họ quyền sử dụng đất hoặc xem xét thanh toán, bồi hoàn…). Như vậy, để đảm bảo giải quyết quyền lợi hợp pháp của những người thừa kế của cụ Hơn đối với 195,338ha đất trồng cao su, UBND tỉnh Đồng Nai cũng như các cơ quan chức năng Trung ương cần vào cuộc xem xét lại vụ việc một cách thấu đáo, kỹ lưỡng hơn.
