Bản án phúc thẩm lần 2 nêu rõ: “Qua các tài liệu chứng cứ trong hồ sơ vụ án, Hội đồng xét xử (HĐXX) thấy hành vi của Trần Huy Đồng có dấu hiệu phạm tội “Vi phạm quy định điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”, cần phải xử lý trách nhiệm hình sự. HĐXX căn cứ quy định tại Điều 326 Bộ luật Tố tụng Hình sự, kiến nghị Cơ quan cảnh sát điều tra, Viện kiểm sát nhân dân các cấp tiếp tục xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với anh Trần Huy Đồng”.
Tuy nhiên, theo gia đình bị hại thì đã hơn 1 năm trôi qua, việc xem xét trách nhiệm hình sự (TNHS) của lái xe Trần Huy Đồng vẫn “án binh bất động”.
Nỗi đau kép khiến 2 gia đình suy sụp
Theo hồ sơ vụ án, khoảng 6h sáng ngày 14/11/2013, Nguyễn Trọng Thơm (SN 1986, trú tại xã Quang Châu, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) đi xe mô tô từ TP Bắc Giang, theo quốc lộ 1A mới về huyện Việt Yên, Bắc Giang. Khi đi đến km số 131+130m, thuộc địa phận xã Quang Châu (huyện Việt Yên), Thơm điều khiển xe mô tô chuyển hướng rẽ sang bên trái đường trái phép (do có vạch vàng liền, cấm phương tiện được rẽ) để vào Khu công nghiệp Quang Châu.
Do Thơm rẽ đột ngột nên xe máy do anh Đỗ Mạnh Quất (SN 1987, ở Nghĩa Trung, Việt Yên) điều khiển chở anh Đỗ Mạnh Tuyên (là anh trai) đi cùng chiều đã đâm vào bên trái xe máy của Thơm. Sau va chạm trên, cả 2 xe máy trên đều bị đổ và văng ra đường. Xe máy của anh Quất đổ sang bên trái đường (phần đường của xe ngược chiều).
Cùng lúc đó xe ô tô BKS 15C 060.71 kéo theo rơ-mooc BKS 15R 02.145 do Trần Huy Đồng (SN 1974, xã Quang Hưng, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, lái xe của Cty TNHH TSC) chạy quá tốc độ cho phép (từ 61 – 66km/h), đè lên người anh Tuyên và anh Quất khiến 2 anh em tử vong tại chỗ.
Theo chia sẻ của bà Đỗ Thị Loan (cô ruột 2 nạn nhân), sau khi anh Tuyên và anh Quất bất ngờ bị tai nạn tử vong, gia đình của họ rơi vào cảnh khó khăn. Mọi gánh nặng gia đình đè nặng lên đôi vai 2 người vợ sức khỏe yếu, các cháu của bà Loan thiếu bàn tay chăm sóc, dạy bảo của cha.
Đau đớn hơn, cha của 2 nạn nhân mới mất vì suy sụp sức khỏe. Bởi ông quá đau đớn trước cái chết đột ngột của 2 con trai cộng với việc lao lực vì hơn 6 năm ròng rã đi đòi công bằng cho gia đình, cho 2 con trai của mình. Ông và gia đình luôn tâm niệm làm sao cho 2 con được siêu thoát vì bị chết oan dưới bánh xe của tài xế Đồng nhưng Đồng lại chưa bị xử lý, chỉ có một mình Nguyễn Trọng Thơm bị tuyên phạt 4 năm tù về tội “Vi phạm các quy định về điều khiển giao thông đường bộ”.
Cơ quan chức năng cố tình bỏ qua?
Đối với lái xe Trần Huy Đồng, cơ quan điều tra (CQĐT) không khởi tố vì cho rằng người này điều khiển xe đè chết người là “sự kiện bất ngờ”. Điều này khiến gia đình bị hại rất bức xúc. Gia đình bị hại cho rằng đã có việc bỏ lọt tội phạm. Tại phiên tòa sơ thẩm vào tháng 7/2017, đại diện gia đình bị hại nhiều lần có ý kiến cho rằng, vụ án điều tra không đầy đủ, vi phạm thủ tục tố tụng.
Ngoài ra, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại cũng khẳng định, việc xác định lái xe Trần Huy Đồng gặp “sự kiện bất ngờ” là không đúng vì ngoài lỗi của bị cáo Thơm thì hậu quả chết người trong vụ án này còn là do xe container chạy quá tốc độ, lái xe không xử lý kịp tình huống. Nếu đi đúng tốc độ trong trường hợp này thì có thể xe container đã dừng một cách an toàn và không chèn qua 2 nạn nhân.
Tại bản án phúc thẩm lần 2 hồi cuối tháng 11/2018, HĐXX nhận định: “Về hành vi của lái xe Trần Huy Đồng, HĐXX phúc thẩm lần 1 đã hủy án và đề nghị xem xét TNHS anh Đồng. Cấp sơ thẩm đã điều tra lại và không truy cứu TNHS anh Đồng. TAND huyện Việt Yên đã trả hồ sơ để điều tra xem xét TNHS anh Đồng nhưng CQĐT, VKS không xử lý… HĐXX thấy nếu hủy án sơ thẩm để xem xét TNHS anh Đồng mà CQĐT, VKS vẫn giữ nguyên quan điểm thì không giải quyết được triệt để vụ án đối với bị cáo Thơm. Vụ án sẽ bị kéo dài không đảm bảo việc thì hành án… Chính vì vậy, HĐXX đã tuyên y án sơ thẩm (tuyên 4 năm tù đối với bị cáo Thơm).
Tuy nhiên, qua các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, HĐXX phúc thẩm (lần 2) thấy hành vi của Trần Huy Đồng có dấu hiệu phạm tội “Vi phạm quy định điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”, cần phải xử lý TNHS. Do đó, HĐXX kiến nghị CQĐT, VKSND các cấp tiếp tục xem xét, truy cứu TNHS đối với anh Đồng.
Tuy HĐXX phúc thẩm đã có kiến nghị như trên nhưng theo gia đình bị hại thì đã hơn 1 năm trôi qua, việc xem xét TNHS của lái xe Trần Huy Đồng vẫn “án binh bất động”. Theo chia sẻ của gia đình bị hại, sau khi nhận bản án của TAND tỉnh Bắc Giang thì họ đã có đơn kiến nghị gửi Công an tỉnh Bắc Giang, VKSND tỉnh Bắc Giang đề nghị khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với lái xe Trần Huy Đồng về tội “Vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” nhưng đến nay đã hơn 1 năm mà các cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Giang và huyện Việt Yên chưa có bất kỳ thông báo nào gửi cho gia đình người bị hại về việc giải quyết kiến nghị khởi tố của TAND tỉnh Bắc Giang nêu trên.
Chia sẻ về điều này, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích cho bị hại cho rằng căn cứ các điều: Điều 144 (tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố), Điều 145 (trách nhiệm tiếp nhận và thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố) và Điều 147 (về thời hạn, thủ tục giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố) thì thẩm quyền giải quyết kiến nghị khởi tố thuộc cơ quan công an, VKSND tỉnh Bắc Giang hoặc Công an, VKSND huyện Việt Yên.
Tính đến nay đã quá thời hạn giải quyết kiến nghị khởi tố (tối đa là 04 tháng) mà Công an, VKSND tỉnh Bắc Giang, Công an huyện, VKSND huyện Việt Yên vẫn không có bất kỳ động thái nào để giải quyết vụ việc nêu trên là vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của đại diện người bị hại.
