Cho mượn đất đòi không được
Phản ánh đến Báo PLVN, bà Nguyễn Thị Lan, ông Nguyễn Danh Dự cho biết: Năm 1985 sau khi chuyển chỗ ở mới, vợ chồng bà cho vợ chồng ông Nguyễn Khắc Hòa, bà Nguyễn Thị Phượng (trú tại khối 4, thị trấn Phù Yên, huyện Phù Yên, Sơn La) mượn 80m2 đất tại khối 3, thị trấn Phù Yên để tăng gia sản xuất (đất này được bà Lan mua lại của bố mẹ đẻ là cụ Nguyễn Văn An và Đỗ Thị Tuất - PV).
Năm 2009, do nhu cầu sử dụng, gia đình bà Lan đòi lại đất nhưng vợ chồng ông Hòa lờ đi và sau nhiều trì hoãn, vợ chồng ông Hòa tuyên bố đất là của mình vì đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) vào năm 2001.
Ngã ngửa trước việc vợ chồng ông Hòa được cấp GCN 148m2 , trong đó có cả 80m2 đất mượn của gia đình bà, bà Lan khiếu nại nhưng chính quyền sở tại đùn đẩy trách nhiệm. Cực chẳng đã, bà Lan khởi kiện ra TAND huyện Phù Yên yêu cầu buộc ông Nguyễn Khắc Hòa, bà Nguyễn Thị Phượng trả lại diện tích đất nói trên.
Trải qua nhiều phiên tòa xét sử sơ thẩm và phúc thẩm của TAND huyện Phù Yên và TAND tỉnh Sơn La. Đến ngày 10/11/2016, TAND huyện Phù Yên đã ra Quyết định số 01/2016/QĐST-DS chuyển vụ án lên TAND tỉnh Sơn La để giải quyết theo thẩm quyền.
Sau khi thụ lý tranh chấp trên, ngày 6/11/2017, TAND tỉnh Sơn La đã đưa vụ kiện “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Lan, ông Nguyễn Danh Dự và bị đơn là ông Nguyễn Khắc Hòa, bà Nguyễn Thị Phượng ra xét xử sơ thẩm. Tại Bản án số 02/2017/DS-ST ngày 6/11/2017, HĐXX quyết định: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Lan, ông Nguyễn Danh Dự về việc: Buộc ông Nguyễn Khắc Hòa, bà Nguyễn Thị Phượng trả lại 80m2 đất (theo biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ ngày 05/7/2017 là 83,5m2 ) trong tổng diện tích 148m2 đất tại khối 3 thị trấn Phù Yên, huyện Phù Yên có GCN số T321006 mang tên Nguyễn Khắc Hòa do UBND tỉnh Sơn La cấp theo Quyết định số 1478/QĐ-UB ngày 6/7/2001.
Hủy một phần Quyết định số 1478/QĐ-UB ngày 6/7/2001 của UBND tỉnh Sơn La về việc giao đất, cấp GCN cho 26 hộ gia đình thuộc thị trấn Phù Yên và thị tứ Gia Phù, huyện Phù Yên và hủy GCN số T321006 mang tên Nguyễn Khắc Hòa. Không đồng tình, vợ chồng bà Lan đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Sơn La.
Những chứng cứ quan trọng đã bị bỏ qua?
Ngày 8/1/2019, TAND cấp cao tại Hà Nội đã đưa vụ kiện trên ra xét xử phúc thẩm và quyết định bác toàn bộ kháng cáo của bà Lan, ông Dự và giữ nguyên quyết định bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Sơn La.
Liên quan đến vụ án, Luật sư Vũ Đức Thuận (Văn phòng Luật sư Thăng Long, Đoàn Luật sư tỉnh Sơn La - người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bà Lan, ông Dự), cho biết: Đây là vụ án dân sự tại tỉnh Sơn La có số lần xét xử và hủy án đạt mức kỷ lục về số lần xét xử, về thời gian giải quyết tranh chấp. Sau khi hồ sơ vụ án được chuyển từ TAND huyện Phù Yên đến TAND tỉnh Sơn La để giải quyết theo thẩm quyền.
Trong quá trình giải quyết vụ án, bà Lan, ông Dự đã đề nghị TAND tỉnh Sơn La triệu tập Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Phù Yên, ông Lê Khánh (nguyên Chủ tịch UBND thị trấn Phù Yên), bà Hà Thị Núng (nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Yên) và ông Hoàng Văn Hà (nguyên cán bộ Phòng Địa chính huyện Phù Yên - nay là Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Phù Yên), là người trực tiếp lập hồ sơ địa chính, thẩm định hồ sơ địa chính, đăng ký quyền sử dụng đất và đề nghị cấp GCN cho ông Nguyễn Khắc Hòa để làm rõ một số vấn đề trong vụ án này nhưng đã không được HĐXX sơ thẩm TAND tỉnh Sơn La chấp nhận.
Cũng theo Luật sư Thuận, trong quá trình xét xử vụ án HĐXX sơ thẩm TAND tỉnh Sơn La áp dụng Luật Đất đai năm 2013 để giải quyết cho trường hợp được cấp GCN theo Luật Đất đai năm 1993 là hết sức chủ quan.
Hơn nữa, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Phù Yên đã chỉ ra nhiều sai phạm của ông Hà tại thời điểm năm 2001 khi tiến hành đo đạc, xác minh, lập hồ sơ đề nghị xét cấp GCN cho gia đình ông Hòa, bà Phượng đã không thực hiện đúng trình tự, thủ tục về quy trình lập, thẩm định nguồn gốc sử dụng đất… Bên cạnh đó, tại biên bản của Hội đồng xét cấp GCN, ông Hà là người trực tiếp đo, vẽ sơ đồ, lập hồ sơ nhưng không có tên trong thành phần tham dự được ghi trong biên bản.
Ngoài ra, do không xác minh đúng nguồn gốc đất, không xác định trong 148m2 đề nghị cấp có 68m2 đất ông Hòa, bà Phượng lấn chiếm là đất dự trữ của UBND huyện Phù Yên nên đã gây thiệt hại cho Nhà nước nhiều trăm triệu đồng, nhưng HĐXX sơ thẩm lại cho rằng ông Hòa, bà Phượng đã sử dụng đất ổn định, không tranh chấp phù hợp với quy hoạch dân cư nên thuộc trường hợp được hợp thức hóa quyền sử dụng đất là hết sức chủ quan.
Được biết, vợ chồng bà Lan đã có đơn gửi TANDTC và VKSNDTC xem xét lại vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm để xem xét lại vụ án khách quan, toàn diện hợn.